Την Κυριακή 30 Μάρτη 1952, 4:10 το ξημέρωμα, πέφτει νεκρός στο εκτελεστικό απόσπασμα από τους αμερικάνους ιμπεριαλιστές και την αντιδραστική κυβέρνηση της Ελλάδας, ο Κομμουνιστής Νίκος Μπελογιάννης μαζί με άλλους 3 συντρόφους του (Ηλίας Αργυριάδης, Νίκος Καλούμενος, Δημήτρης Μπάτσης).

Μέρος από την καταγγελία του ΚΚΕ μετά την δολοφονία του Νίκου Μπελογιάννη στις 30 Μάρτη 1952:

«Σήμερα στις 4 η ώρα έπαψε να χτυπάει η φλογερή καρδιά ενός μεγάλου αγωνιστή του λαού της Ελλάδας και της φιλειρηνικής ανθρωπότητας. (…) Ο Μπελογιάννης έπεσε από τα αμερικάνικα βόλια που τα έριξαν οι δήμιοι Πλαστήρας – Βενιζέλος. Ο Μπελογιάννης όμως ζει μέσα στις καρδιές εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Μπελογιάννης πέρασε στο πάνθεον των μεγάλων ηρώων της προοδευτικής ανθρωπότητας».

Μέρος από την απολογία του Νίκου Μπελογιάννη στην πρώτη δίκη:

«Είμαι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το κόμμα μου παλεύει και χαράζει το δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας. Στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ».

«Εάν έκανα δήλωση αποκήρυξης θα αθωωνόμουν κατά πάσα πιθανότητα μετά μεγάλων τιμών… Αλλά η ζωή μου συνδέεται με την ιστορία του ΚΚΕ και τη δράση του… Δεκάδες φορές μπήκε μπροστά μου το δίλημμα: να ζω προδίδοντας τις πεποιθήσεις μου, την ιδεολογία μου, είτε να πεθάνω, παραμένοντας πιστός σ’ αυτές. Πάντοτε προτίμησα το δεύτερο δρόμο και σήμερα τον ξαναδιαλέγω».

«Θα έλεγα ότι “δε μιλάνε για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου”, γιατί ο κόσμος το ‘χει τούμπανο τι ρόλο παίζουν οι Αμερικανοί στην Ελλάδα. Και εδώ μέσα αποδείχτηκε ο ρόλος τους, ακόμη και στις ανακρίσεις της Ασφάλειας. Οι κομμουνιστές δεν είναι όργανα των ξένων. Ο κομμουνισμός είναι πανανθρώπινο ιδανικό και παγκόσμιο κίνημα (…). Μπορεί ποτέ όργανα των ξένων να δημιουργήσουν ένα τέτοιο μεγαλειώδες κίνημα; Ποιος ξένος πράκτορας δίνει με τέτοια απλοχεριά τη ζωή του, όπως τη δίνουν χιλιάδες κομμουνιστές; Οι θυσίες αυτές μόνο με τις θυσίες των πρώτων χριστιανών μπορεί να συγκριθούν. Αλλά και πάλι υπάρχει μια διαφορά, ότι ενώ οι χριστιανοί δέχονταν το μαρτύριο και το θάνατο, ελπίζοντας να κληρονομήσουν τη βασιλεία των ουρανών, οι κομμουνιστές δίνουν τη ζωή τους μην ελπίζοντας σε τίποτα. Τη δίνουν για ν’ ανατείλει στην ανθρωπότητα ένα καλύτερο, ευτυχισμένο αύριο, που αυτοί δε θα το ζήσουν. Ποιο όργανο των ξένων μπορεί να προσφέρει τη ζωή του σ’ έναν τέτοιο μεγάλο σκοπό;».

«Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας έχει στο λαό βαθιές ρίζες. Συνδέεται μαζί του με ακατάλυτους δεσμούς αίματος και δεν μπορεί κανείς να το εξοντώσει ούτε με στρατοδικεία, ούτε με εκτελεστικά αποσπάσματα. Ο στόχος μας ήταν και είναι να προστατέψουμε τα συμφέροντα του λαού και της χώρας μας…»

«Τα δικαστήρια σας είναι δικαστήρια σκοπιμότητας. Γι’ αυτό δε ζητώ την επιείκειά σας. Αντικρίζω την καταδικαστική σας απόφαση με περηφάνια και ηρεμία. Με το κεφάλι ψηλά θα σταθώ μπροστά στο εκτελεστικό σας απόσπασμα. Αλλά είμαι σίγουρος πως θα ‘ρθει η μέρα, που οι ίδιοι δικαστές που τώρα με δικάζουν, θα ζητήσουν χάρη απ’ τον ελληνικό λαό. Δεν έχω άλλο τίποτε να πω».

Μέρος από την απολογία του Νίκου Μπελογιάννη στην δεύτερη δίκη:

<<Όταν η Ελλάδα υποδουλώθηκε στους γερμανο – ιταλο – βουλγάρους φασίστες, εμείς πολεμήσαμε νομίζω και με το παραπάνω στην περίοδο αυτή και όχι μόνο τους γερμανο – ιταλούς φασίστες. Εμείς πολεμήσαμε και τους Βούλγαρους φασίστες, πρώτα πρώτα με το όπλο στη Μακεδονία και Θράκη και έχουμε ένα σωρό θύματα εκτελεσμένων. Ενώ αντίθετα μπορεί κανείς να κάνει μια άλλη παρατήρηση: Τον Φίλοφ που ήταν πρωθυπουργός όταν έγινε η εισβολή στην Ελλάδα, τον είχαν ανακηρύξει εδώ πέρα επίτιμο καθηγητή του πανεπιστημίου. Εκτός απ’ αυτό όταν οι γερμανοί φασίστες έδωσαν άδεια στους βουλγάρους φασίστες να κατέβουν στη Θεσσαλονίκη, την ίδια αυτή περίοδο εμείς οργανώσαμε την μεγάλη διαδήλωση, ποιος δεν την θυμάται, που τελικά ματαίωσε την κάθοδο των βουλγάρων φασιστών στη δυτική Μακεδονία (…)>>

<<Κατέθεσαν εδώ για παράνομο μηχανισμό. Είναι κοινό μυστικό ότι το ΚΚΕ έχει παράνομο μηχανισμό (…) Ο παράνομος μηχανισμός είναι μια κατάσταση νόμιμης άμυνας, όταν υπάρχουν νόμοι 509 και άλλα, για να μπορέσει να διατηρηθεί το κόμμα που βρίσκεται στην παρανομία. Το ΚΚΕ εδώ στην Ελλάδα είναι από το 1925 στην παρανομία, από τον καιρό του Παγκάλου, και είχε σκοπό ο παράνομος μηχανισμός να αναπτύξει τις νόμιμες οργανώσεις ώστε να μπορούν να εκπληρώσουν τον σκοπό τους και σκοπός τους είναι η πάλη του λαού για το ψωμί και την λευτεριά του (…)>>

<<Οι οργανωτές αυτής της δίκης, ντόπιοι και ξένοι, κατέβαλαν πρωτοφανείς προσπάθειες για να κατασυκοφαντήσουν τον αγώνα του ΚΚΕ, χωρίς να διστάσουν ούτε μπροστά στη διαστρέβλωση γνωστών κειμένων. Απέναντι σ’ αυτές τις προσπάθειες εμείς βρεθήκαμε τελείως ανυπεράσπιστοι, γιατί μέσα στα απομονωτήρια της ασφάλειας δε μας δόθηκε καθόλου ο χρόνος και η δυνατότητα να μελετήσουμε και να συγκεντρώσουμε τα απαραίτητα για την υπεράσπισή μας στοιχεία. Έτσι υποχρεωθήκαμε να παλέψουμε κάτω από απαράδεχτα άνισους όρους. Αλλά παρ’ όλα αυτά, αποδείχτηκε ότι το ΚΚΕ είναι κόμμα πατριωτικό, με τίτλους εθνικούς, που κανένα άλλο κόμμα δεν έχει να παρουσιάσει. Γιατί στο βωμό της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας της Ελλάδος έχει προσφέρει φοβερές εκατόμβες. Και αν δεν υπήρχαν σήμερα οι έμποροι και οι κάπηλοι του μίσους, η συμβολή του ΚΚΕ στην ειρήνευση του τόπου θα είχε εκτιμηθεί όχι μόνο από τους φίλους, αλλά και από τους τίμιους και καλόπιστους αντιπάλους μας. Γι’ αυτό οι σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος δε δολοφονούν εμάς. Δολοφονούν την ειρήνευση και την τιμή της Ελλάδος>>.

<<Ο υπουργός των εσωτερικών είπε ότι η δίκη αυτή θα είναι πολύ διδακτική. Κατά την γνώμη μου θα είναι πραγματικά διδακτική. Το δίδαγμα που θα βγει είναι ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα δε χτυπιέται με τέτοια μέσα. Όπως απέδειξε η ιστορία του ως τα τώρα έχει βαθιές ρίζες ακατάλυτες, ποτισμένες με αίμα που έχυσε στους αγώνες για την Ελλάδα κ
αι τον ελληνικό λαό. Εμείς πιστεύουμε στην πιο σωστή θεωρία, που διανοήθηκαν τα πιο προοδευτικά μυαλά της ανθρωπότητας.Και η προσπάθειά μας, ο αγώνας μας είναι να γίνει η θεωρία αυτή πραγματικότητα για την Ελλάδα και τον κόσμο ολόκληρο! Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατήγορους μας. Το δείξαμε όταν εκινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Για το σκοπό αυτό αγωνιζόμαστε και όταν χρειαστεί θυσιάζουμε και τη ζωή μας>>.

<<Πιστεύω ότι δικάζοντας μας σήμερα, δικάζετε τον αγώνα για την ειρήνη, δικάζετε την Ελλάδα. Δεν έχω τίποτα άλλο να προσθέσω>>.

Το τελευταίο γράμμα του Νίκου Μπελογιάννη από το κελί των μελλοθανάτων παρμένο από το βιβλίο <<Νίκος Μπελογιάννης, εθνικός ήρωας της Ελλάδας>>:

Διαδήλωση διαμαρτυρίας στην Βιέννη

Συγκέντρωση αλληλεγγύης στην Σόφια