| Αφίσσα της συνέλευσης αναρχικών-κομμουνιστών για την ταξική αντεπίθεση ενάντια στην ΕΕ για τη διαδήλωση αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και τους μετανάστες στις 21/11/2015 |
από το 2ο τεύχος της πολιτικής επιθεώρησης ΜΟΛΟΤ
ΕΥΡΩΠΗ ΦΡΟΥΡΙΟ ΚΑΙ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Πεδίον του Άρεως, πλατεία Βικτωρίας, Ειδομένη, Μυτιλήνη, Κως…
Δεν είναι απλώς σημεία που συναντιούνται “ανθρώπινα δράματα” με τη “φιλανθρωπία” του συρφετού από τις ΜΚΟ μέχρι τα ΜΜΕ. Είναι η συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα. Είναι μερικά ακόμα πεδία μάχης που αναπτύσσονται πάνω στα ερείπια χωρών και ανθρώπων που αφήνει πίσω της η καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική επέλαση. Είναι πεδία μάχης και πολυεπίπεδης εκμετάλλευσης και απόσπασης υπεραξίας (πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής) από την κρατική και θεσμική “φιλανθρωπία”, από τους μικρούς ή μεγάλους γύπες της κερδοσκοπίας.
Η Ευρώπη Φρούριο έχει γίνει ένα τεράστιο νεκροταφείο για χιλιάδες κυνηγημένους ανθρώπους που: «ανάμεσα στις αλληλεπικαλυπτόμενες συμπληγάδες των φεουδαρχικού τύπου τοπικών πολεμικών συγκρούσεων και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων του δυτικού καπιταλισμού, ξεσπιτώνονται για να μετατραπούν σε εξ ορισμού λαθραίες και παράνομες ζωές… Κι άλλοι, χτυπημένοι από την ανισόμετρη ανάπτυξη του καπιταλισμού και τη συγκέντρωση του κοινωνικού πλούτου στα χέρια ελάχιστων, καταδικασμένοι στη λιμοκτονία και την εξαθλίωση, θα προσπαθήσουν να βρουν διέξοδο επιβίωσης στον πρωτοκοσμικό “παράδεισο”» (1). Και οι πιο “τυχεροί” που θα τα καταφέρουν να περάσουν στον “παράδεισο” της Δύσης θα έρθουν αντιμέτωποι με τον δομικό κρατικό ρατσισμό, με τη θεσμική και εξωθεσμική βία, με τα πογκρόμ του κράτους ή τις επιθέσεις των φασιστών, με τον εγκλεισμό στα σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης και εν τέλει με μια ολόκληρη διαδικασία τεχνητής παρανομοποίησης και απαξίωσης της εργασιακής τους δύναμης.
Πέρα από την αυτονόητη αλληλεγγύη μας στους ανθρώπους αυτούς, που εκφράζεται με τη δημιουργία υποδομών παροχής υλικής στήριξης, πρέπει να εξετάσουμε και την ευρύτερη πολιτική που δημιουργεί την κατάσταση αυτή, επιδιώκοντας ως απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός διεθνιστικού μετώπου ανάσχεσης της καπιταλιστικής και ιμπεριαλιστικής επέλασης. Αλλιώς η αλληλεγγύη μας θα εκπέσει σε έναν απλό ανθρωπισμό, που είναι αναγκαίος στη βάση του, αλλά μη ικανός από μόνος του να δώσει πραγματικές λύσεις σε ένα γιγαντιαίο ζήτημα. Στο άρθρο αυτό θα δούμε τη μία από τις πολλές όψεις της ιμπεριαλιστικής επίθεσης εναντίον των φτωχών, την όψη της όξυνσης της αντιμεταναστευτικής πολιτικής και της στρατιωτικοποίησης της συνοριακής φύλαξης της ΕΕ.
ΕΠΙΧΕΙΡΙΣΕΙΣ ΒΙΑΙΗΣ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ
«Όλα βρίσκονται, βέβαια, στα χέρια των κρατών μελών και στο κατά πόσο θέλουν να προσπαθήσουν και ιδιαίτερα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις» Wolfgang Wosolsobe, Γενικός Διευθυντής του Στρατιωτικού Επιτελείου της ΕΕ
Πάνω από 2.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στους πρώτους 9 μήνες του 2015 προσπαθώντας να διασχίσουν τα υδάτινα σύνορα της Ευρώπης. Μόνο στις 19 Απρίλη, μετά το ναυάγιο σκάφους στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα, σκοτώθηκαν 900 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και 50 παιδιά. Η ραγδαία αύξηση των ναυαγίων στη Μεσόγειο κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Η βίαιη φτωχοποίηση των χωρών της καπιταλιστικής περιφέρειας και οι ποικιλότροπες έμμεσες ή άμεσες δυτικές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή (κυρίως σε Λιβυή και Συρία σήμερα και σε Ιρακ κι Αφγανιστάν στο πρόσφατο παρελθόν) δημιούργησαν και δημιουργούν ένα αυξημένο κύμα μεταναστευτικών ροών, ενώ η ύπαρξη φραχτών (όπως αυτός του Έβρου) προκαλεί την αύξηση των ροών μέσω θαλάσσης. Ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη μια επιχείρηση βίαιης αποτροπής της εισόδου των μεταναστευτικών ροών από την Ευρώπη Φρούριο. Η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε “πρώτη γραμμή άμυνας” του ευρωφρουρίου, ενώ οι βαλκανικές χώρες ολοένα και εντείνουν τη στρατιωτικοποίηση και την επιθετικότητά τους ενάντια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Στις 17 Σεπτεμβρίου η κροατική αστυνομία δολοφόνησε στην πόλη Σιντ, στα σύνορα με τη Σερβία, έναν Σύρο πρόσφυγα ενώ η πρόεδρος της χώρας Κολίντα Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς έθεσε σε ετοιμότητα τις ένοπλες δυνάμεις ώστε να: «προστατεύσουν τα εθνικά σύνορα από την παράνομη μετανάστευση». Στο ίδιο μήκος κύματος και το Σλοβένικο κοινοβούλιο, που αποφάσισε την ενεργότερη συνεργασία της αστυνομία με τις ένοπλες δυνάμεις, εναντίον των “εισβολέων” μεταναστών. Η Βουλγαρία, η οποία ακολούθησε την Ουγγαρία στο χτίσιμο τοίχους ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών, έχει εισάγει στο δημόσιο διάλογο τη χρήση στρατιωτικών μέσων για την “προάσπιση των Συνόρων από τους Πρόσφυγες”. Η εντεινόμενη κατασταλτική πολιτική του βουλγάρικου κράτους οδήγησε, στις 15 Οκτωβρίου, στο θάνατο αφγανού μετανάστη σε επιχείρηση της αστυνομίας για τη σύλληψη 54 ανθρώπων που: «διέσχισαν παράνομα τα κρατικά σύνορα», όπως είπε ο πρωθυπουργός της χώρας Ρόσεν Πλέβνελιεφ. Στην Ειδομένη οι συνοριοφύλακες και η στρατιωτική αστυνομία της FYROM, αλλά και η ελληνική αστυνομία, έχουν χρησιμοποιήσει ουκ ολίγες φορές ωμή βία εναντίον των προσφύγων που συνωστίζονται στα σύνορα. Η εικόνα ακόμα και τεθωρακισμένων οχημάτων έτοιμων για χρήση εναντίον της “μεταναστευτικής απειλής” εσωτερικεύει ακόμα παραπάνω την αναβάθμιση της στρατιωτικοποίησης. Στην Ουγγαρία οι αρχές χτίζουν, με την καταναγκαστική εργασία των φυλακισμένων, ένα αδιαπέραστο σιδερόφραχτο τείχος μήκους 177 χλμ στα σύνορα με τη Σερβία, ενώ ετοιμάζουν κι ένα αντίστοιχο τοίχος στα σύνορα με τη Ρουμανία. Η ακροδεξιά κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν χαρακτηρίζει τους πρόσφυγες ως “εισβολείς” και τους εξαπατά υποσχόμενη πως θα τους οδηγήσει προς την Αυστρία με τρένα και ανταυτού τους φυλακίζει τελικά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, σε ένα ρατσιστικό και αυταρχικό ντελίριο, δήλωσε για την όξυνση της κατασταλτικής πολιτικής της ουγγρικής αστυνομίας: «Μιλάμε για ανθρώπους που αρνούνται να συνεργαστούν με τις ουγγρικές αρχές. Κάποιοι επιτίθενται στους αστυνομικούς και τους ρίχνουν αντικείμενα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια εξέγερση παράνομων μεταναστών, η αστυνομία έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Δεν έχει χρησιμοποιήσει υπερβολική βία. Από τις 15 Σεπτεμβρίου, οι ουγγρικές αρχές δεν θα ανέχονται όποιον προσπαθεί να εισβάλει στη χώρα μας».
Ακόμα πιο ενδεικτικά, όμως, για τις μαζικές δολοφονίες που προκαλούνται από την πολιτική αποτροπής του ευρωφρουρίου είναι τα όσα συμβαίνουν στις ελληνικές ακτές, στην “πρώτη γραμμή άμυνας”. Μετά την επιχείρηση Ασπίδα του ελληνικού κράτους το καλοκαίρι του 2012, με την κατασκευή του φράχτη στον Έβρο και την αυξημένη αστυνομική επιτήρηση στα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, οι μεταναστευτικές ροές σπρώχθηκαν σε πιο επισφαλείς θαλάσσιες οδούς στο Αιγαίο. Ακόμα κι εκεί, όμως, εξελίσσεται ένας βρώμικος, ύπουλος και πολύνεκρος πόλεμος.
Σύμφωνα με καταγγελίες της γερμανική ΜΚΟ Watch the Med (2), έχουν καταγραφεί μόνο σε λίγες μέρες του Ιούλη του 2015 τουλάχιστο τέσσερα περιστατικά επιχειρήσεων δολιοφθοράς εναντίον σκαφών στα οποία επενέβαιναν πρόσφυγες. Στις 26 Ιούλη “άγνωστοι” αφαίρεσαν μηχανή σκάφους έξω από τη Χίο και το απώθησαν προς την Τουρκία. Μια μέρα αργότερα έξω από τη Λέσβο σκάφος με 54 Αφγανούς πρόσφυγες δέχθηκε επίθεση από “αγνώστους”, οι οποίοι αφού πλεύρισαν το φουσκωτό, το τρύπησαν και αφαίρεσαν τη μηχανή. Στις 31 Ιουλίου καταγράφηκε ανάλογο περιστατικό έξω από τη Σάμο, ενώ μια μέρα αργότερα αφαιρέθηκαν καύσιμα σε σκάφος έξω από τη Λέσβο.
Στις 11 Αυγούστου Σύροι πρόσφυγες που διασώθηκαν από το τουρκικό λιμενικό κατήγγειλαν πως το ελληνικό λιμενικό σταμάτησε το σκάφος που επέβαιναν και τους ανάγκασε να αδειάσουν τα καύσιμα εγκαταλείποντάς τους αβοήθητους. Στις αρχές του Σεπτέμβρη βίντεο του CBS αποτύπωνε άνδρα του ελληνικού Λιμενικού να βγάζει την τάπα από φουσκωτή λέμβο, ενώ δυο σύροι πρόσφυγες κατήγγειλαν στην Daily Mail πως στελέχη των Ειδικών Δυνάμεων της Ελληνικής Ακτοφυλακής χτυπούν, ληστεύουν και αφήνουν αβοήθητους τους πρόσφυγες που εντοπίζουν στη θάλασσα.
Στις 9 Οχτώβρη ανάλογο περιστατικό επαναλήφθηκε από μαυροντυμένους οπλοφόρους χωρίς διακριτικά, που επιτέθηκαν σε τέσσερα φουσκωτά σκάφη με 200 πρόσφυγες στο Μόλυβο της Λέσβου. Οι κουκουλοφόροι έσπασαν και αφαίρεσαν τις μηχανές των λέμβων, οι οποίες έμειναν για οχτώ ώρες ακυβέρνητες στη θάλασσα. Σύμφωνα με τον διευθυντή έκτακτων αναγκών του Παρατηρητηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων Peter Bouckaert, οι δράστες του συγκεκριμένου, αλλά και ανάλογων περιστατικών είναι “ακροδεξιοί εξτρεμιστές”. Το πιθανότερο, όμως, είναι οι δράστες να προέρχονται από το Λιμενικό (με έναν ανεξακρίβωτο ακόμα βαθμό εμπλοκής φασιστών), μιας και υπάρχει άρτια οργάνωση, υλικοτεχνικός εξοπλισμός και στρατιωτικού τύπου επιχειρησιακή ικανότητα.
Φυσικά δεν πρόκειται για “μεμονωμένα περιστατικά”. Ενδεικτικά και μόνο αναφέρουμε μια ανάλογη μαρτυρία που έγινε στη Watch the Med: «Ο μάρτυρας D. ανέφερε σχετικά με επιχείρηση επαναπροώθησης από την Ελληνική Ακτοφυλακή, όταν ο ίδιος και άλλοι 32 επιβάτες, όλοι συριακής υπηκοότητας και συμπεριλαμβανομένης μιας εγκύου, αναχώρησαν από το Τσεσμέ της Τουρκίας για να φτάσουν στο ελληνικό νησί της Χίου με μια λαστιχένια βάρκα το βράδυ της 25ης προς 26η Οκτωβρίου 2014. Η Ελληνική Ακτοφυλακή ανέκοψε την πορεία του σκάφους και στη συνέχεια ακτοφύλακες επιβιβάστηκαν πάνω, αφαίρεσαν το ντεπόζιτο του κινητήρα και τρύπησαν το σκάφος. Η ακτοφυλακή εγκατέλειψε το σκάφος στα τουρκικά χωρικά ύδατα, χωρίς κινητήρα και με μια τρύπα στο σκάφος. Οι επιβάτες κατόρθωσαν να καλέσουν την τουρκική ακτοφυλακή που τους διέσωσε και τους μετέφερε πίσω στο Τσεσμέ».
Σύμφωνα με απόρρητο έγγραφο που διέρρευσε τον Ιούλη του 2015 το αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος έδωσε εντολή προς όλες τις Λιμενικές Αρχές του ΒΑ Αιγαίου να απωθούν τα σκάφη με μετανάστες και να προχωρούν σε άμεση αποτροπή της εισόδου τους στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας, ώστε να επιλαμβάνεται του θέματος η τουρκική ακτοφυλακή. Όπως καταγγέλλει η Διεθνής Αμνηστία σε έκθεσή της, τον Απρίλη του 2014: «Ορισμένες από τις απωθήσεις αποκάλυπταν πλήρη περιφρόνηση για την ασφάλεια των μεταναστών και των προσφύγων. Άνθρωποι που προσπάθησαν να φτάσουν στην Ελλάδα διά θαλάσσης κατήγγειλαν ότι τους ρυμούλκησαν ή έκαναν κύκλους γύρω τους με τρόπο επικίνδυνο. Ορισμένοι είπαν ότι τους προκάλεσαν εσκεμμένα φθορές στις βάρκες. Άλλοι ανέφεραν ότι τους ρυμούλκησαν προς τα τουρκικά ύδατα και στη συνέχεια τους εγκατέλειψαν στη θάλασσα σε αναξιόπλοα σκάφη. Τέσσερις άνθρωποι είπαν ότι απωθήθηκαν αφού είχαν φτάσει σε ελληνικό νησί σε δύο διαφορετικά περιστατικά. Εκείνοι που προσέγγισαν τα χερσαία σύνορα είπαν ότι δέχτηκαν σωματική επίθεση από αστυνομικούς ή συνοροφύλακες. Πρόσφυγες και μετανάστες που εντοπίστηκαν στην περιοχή του Έβρου από την ελληνική αστυνομία είπαν ότι τους έστειλαν πίσω στην τουρκική πλευρά του ποταμού Έβρου με κάτι που συνήθως περιγράφουν ως “μικρές πλαστικές βάρκες”» (3). Ένα από τα αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής αποτροπής υπήρξε και η τραγωδία στο Φαρμακονήσι στις 20 Ιανουαρίου του 2014, όταν δολοφονήθηκαν 27 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 8 παιδιά. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των επιζώντων στην Ύπατη Αρμοστεία, η βάρκα όπου επέβαιναν οι Αφγανοί πρόσφυγες ανατράπηκε κατά τη διάρκεια ρυμούλκησής της από το ελληνικό λιμενικό. Οι πρόσφυγες αντιμετώπισαν τη βία των λιμενόμπατσων και κατά τη διάρκεια της τραγωδίας, ενώ αργότερα δέχθηκαν απειλές για να μην κάνουν αποκαλύψεις για τις αιτίες που προκάλεσαν το ναυάγιο.
Όπως είναι φανερό ο πνιγμός των μεταναστών στα υδάτινα σύνορα της ΕΕ δεν είναι μονάχα “δυστυχήματα” που προκαλούνται από το μη αξιόπλοο των σκαφών, αλλά και πολιτική αποτροπής της εισόδου μεταναστευτικών ροών, μέσα από τη διαδικασία στρατιωτικοποίησης και πονοπτικής επιτήρησης των ευρωπαϊκών συνόρων.
Στις 25 Σεπτέμβρη σε έκτακτη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφασίστηκε την ενίσχυση και επιτάχυνση της στρατιωτικοποίησης ως μεθόδου “επίλυσης” του ζητήματος των μεταναστευτικών ροών. Ενισχύονται περεταίρω αντιμεταναστευτικές κατασταλτικές δομές, όπως η Ευρωαστυνομία, η μεθοριακή δύναμη ταχείας επέμβασης Frontex και οι μονάδες φύλαξης συνόρων ταχείας επέμβασης RABIT, ενώ θα προχωρήσει και η εγκατάσταση “κέντρων επιλογής” (hotspot) στην Ελλάδα και την Ιταλία για τη λήψη και ταυτοποίηση δαχτυλικών αποτυπωμάτων, μέσω του συστήματος φακελώματος Eurodac. Στα hotspot θα συντονίζονται διάφορες υπηρεσίες ασφάλειας (Frontex, Europol, Eurojust κλπ), με και θα αποφασίζεται ο προσδιορίζονται των προσφύγων, οι οποίοι θα μπαίνουν στο προβλεπόμενο καθεστώς “προστασίας”, με απώτερο στόχο τη μετεγκατάστασή τους και τη χρησιμοποίησή τους ως φθηνή καύσιμη ύλη της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Οι υπόλοιποι, όσοι δηλαδή δε θα θεωρείται χρήσιμη η εργασιακή τους δύναμη, θα απελαύνονται. Ουσιαστικά, δηλαδή, θα αποτελούν κέντρα μαζικών επαναπατρισμών οικονομικών προσφύγων. Με τα λόγια της γερμανίδας καγκελαρίου Μέρκελ: «εκείνοι που χρειάζονται προστασία θα την έχουν αλλά εκείνοι που έρχονται στη χώρα μόνο για οικονομικούς λόγους θα πρέπει να ξαναφύγουν»…
Ταυτόχρονα, η στρατιωτική επιχείρηση της ΕΕ “Eunavfor Med” περνά από τις 7 Οκτώβρη στο πρώτο στάδιο της “Φάσης 2”, μετά από απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ένωσης στις 14 Σεπτέμβρη. Μέσα σε ένα κρεσέντο υποκρισίας η Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας συμφώνησε να μετονομαστεί η επιχείρηση σε “Σοφία” από το όνομα που δόθηκε σε βρέφος που γεννήθηκε πάνω σε γερμανικό πολεμικό πλοίο στις 22 Αυγούστου 2015 στα ανοικτά της Λιβύης. Στο συγκεκριμένο στάδιο της επιχείρησης προβλέπεται η δυνατότητα κατάληψης με στρατιωτικά μέσα και επαναπροώθησης “ύποπτων” σκαφών που πλέουν σε διεθνή ύδατα. Διακηρυγμένος στόχος της επιχείρησης είναι η αναχαίτιση του κύματος μεταναστευτικών ροών μέσω χτυπημάτων σε πλοία που υπάρχουν υποψίες πως χρησιμοποιούνται για διακίνηση μεταναστών. Όπως δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Federica Mogherini : «Η ναυτική επιχείρηση της ΕΕ περνάει από τη φάση της συλλογής στοιχείων στην επιχειρησιακή και ενεργό φάση κατά των διακινητών ανθρώπων στις ανοικτές θάλασσες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδείξει ότι είναι ικανή να ενεργήσει γρήγορα και με σύμπνοια. Είμαστε ενωμένοι στις διπλωματικές μας προσπάθειες για πολιτική λύση στην κρίση της Συρίας και της Λιβύης και, σε σύμπραξη με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης των μεταναστευτικών ροών, για τη στήριξη των οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων σε αυτές τις χώρες».
Στο σχεδιασμό της τέταρτης “σούπερ επιθετικής” φάσης προβλέπεται μέχρι και η ανάπτυξη χερσαίων δυνάμεων στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Ήδη από την 1η Οκτώβρη το γερμανικό κοινοβούλιο ενέκρινε πανηγυρικά τη συμμετοχή στην “επιχείρηση Σοφία” του γερμανικού στρατού με 950 στρατιώτες, πράγμα που καθιστά της συμμετοχή της Γερμανίας ως τη μεγαλύτερη στρατιωτική εκστρατεία της μετά τον παγκόσμιο πόλεμο, ξεπερνώντας τις εκστρατείες στο Αφγανιστάν και το Κόσσοβο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που η Γερμανία, η οποία βρίσκονταν σε ένα ιδιότυπο καθεστώς σχετικής αποστρατικοποίησης μετά τον πόλεμο, σήμερα αυξάνει ραγδαία τις “αμυντικές” της δαπάνες.
Φυσικά, ο κίνδυνος για πολλαπλασιασμό των ναυαγίων και των “παράπλευρων απωλειών” κατά την εφαρμογή της Eunavfor Med είναι κάτι που ανησυχεί την ΕΕ, αλλά μονάχα στο επίπεδο διαχείρισης της εικόνας της, όπως μαρτυρούν απόρρητα έγγραφα που διέρρευσε το wikileaks. Σε εσωτερικά έγγραφα με ημερομηνία 12 Μαΐου 2015 της υπηρεσίας Εξωτερικών Δράσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (EEAS) προς την Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας (PSC), αναφέρεται η ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη (και μάλιστα παρακάμπτοντας τις τυπικές διαδικασίες και το χρονοδιάγραμμα του σχεδιασμού, λόγω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης), ώστε να γίνουν χερσαίες επιχειρήσεις με πρόσχημα τα “δουλεμπορικά κυκλώματα”: «Το EUMC (Στρατιωτική Επιτροπή της ΕΕ) εκτιμά ότι μια στρατιωτική επιχείρηση CSDP (Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας), όπως παρουσιάζεται στην αναφορά Α, είναι στρατιωτικά απαιτητική δεδομένης της εξαιρετικά πολύπλοκης θαλάσσιας και χερσαίας κατάστασης, αλλά στρατιωτικά εφικτή υπό το πρίσμα ενός συμπαγούς νομικού πλαισίου και δεσμευτικών κανόνων. Μια τέτοια επιχείρηση μπορεί να συμβάλλει στις προσπάθειες της Ε.Ε. να αποδιοργανώσει το εμπορικό μοντέλο των δικτύων λαθρεμπορίου μεταναστών. Η διάρκεια της επιτυχίας της επιχείρησης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την εφαρμογή μιας γνήσιας περιεκτικής προσέγγισης». Στα έγγραφα φαίνεται πως κρίνεται απαραίτητη η εγκαθίδρυση μηχανισμών αλληλεπίδρασης, ανταλλαγής πληροφοριών και στρατιωτικού συντονισμού με άλλους οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ, η Αραβική Ένωση, η Europol, η Interpol, η Eurosur κλπ
Στα έγγραφα, σε αντίθεση με τις επίσημες διαψεύσεις, εκφράζονται ευθέως οι φόβοι για τη σπίλωση της φήμης της ΕΕ από πιθανές απώλειες αμάχων: «Η IMD (Εισαγωγική Στρατιωτική Οδηγία) θα πρέπει επίσης να δώσει έμφαση στην ανάγκη για προσεκτική βαθμονόμηση της στρατιωτικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα εντός των Λιβυκών εσωτερικών υδάτων ή ακτών, ώστε να αποφευχθεί η αποσταθεροποίηση της πολιτικής διαδικασίας με την πρόκληση παράπλευρων απωλειών, τη διαταραχή νόμιμων οικονομικών δραστηριοτήτων ή τη δημιουργία αίσθησης ότι διαλέγουμε κάποια πλευρά». Και γι αυτόν ακριβώς το λόγο αναφέρεται η αναγκαιότητα της επικοινωνιακής διαχείρισης με σκοπό την προετοιμασία της κοινής γνώμης για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης: «Το EUMC αναγνωρίζει τον κίνδυνο η φήμη της Ε.Ε. να συνδεθεί με οποιεσδήποτε θεωρούμενες παραβάσεις από τις δυνάμεις της E.E μέσω κάποιας δημόσιας παρερμήνευσης των καθηκόντων και των στοχοθεσιών της, ή την πιθανή αρνητική επίδραση μιας ενδεχόμενης απώλειας ζωής που θα αποδοθεί, ορθά ή λανθασμένα, σε ανάληψη δράσης ή την απουσίας της από τη μεριά των δυνάμεων της Ε.Ε. Επομένως, το EUMC θεωρεί ότι είναι απαραίτητη εξαρχής μια ευρωπαϊκή στρατηγική πληροφόρησης ώστε να δοθεί έμφαση στο κόπο της επιχείρησης της Ε.Ε. και να διευκολυνθεί η διαχείριση των προσδοκώμενων καταστάσεων. Οι επιχειρήσεις στρατιωτικής πληροφόρησης θα πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της ευρωπαϊκής στρατηγικής». Στο πρώτο έγγραφο υπάρχει και η κυνική οδηγία: «Οι επιχειρήσεις διάσωσης που θα λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια αυτής της επιχείρησης δεν θα πρέπει να δημοσιοποιούνται ώστε να αποφεύγεται η παροχή κινήτρων στους μετανάστες»…
Φυσικά, όλη αυτή η πολιτική αποτροπής και αντικινήτρων θα πρέπει να διανθίζεται και με τον απαραίτητο για επικοινωνιακούς λόγους “Πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας”. Έτσι, η Μογκερίνι υποστήριξε πως αρκεί μονάχα μια ματιά να ρίξουμε στο επιχειρηματικό μοντέλο των δουλεμπόρων και τη ροή των χρημάτων από τη διακίνηση για να καταλάβουμε ότι ενδέχεται να στηρίζουν την ισλαμική τρομοκρατία. Και στο ίδιο πλαίσιο ο γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ότι ενδέχεται μεταξύ των προσφύγων και των μεταναστών να κρύβονται τρομοκράτες. Και από κοντά σιγοντάρει κι ο “δικός μας” Π. Καμένος: ανάμεσα στους μετανάστες ενδέχεται να διακινηθούν τρομοκράτες από την Ελλάδα προς την Ευρώπη και πιθανόν να συμβαίνει ήδη! Και όπως μας διδάσκει και η πρόσφατη ιστορία, οι δυτικοί δεν χρειάζονται τις περιττές βεβαιότητες, με τα ενδεχόμενα και μόνο μπορούν να στήσουν ολόκληρες σφαγές.
Για όποιον ξέρει να διαβάζει πίσω από τις προσεκτικές διατυπώσεις, τα πράγματα είναι σαφή: με την εφαρμογή της Eunavfor Med και το πρόσχημα του “Πολέμου εναντίον των δουλεμπόρων”, μπαίνει σε καινούρια και πιο αναβαθμισμένη φάση ο πόλεμος που έχει κηρύξει η ΕΕ εναντίον των προσφύγων και των μεταναστών.
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΡΩΝ (EUROSUR) ΚΑΙ Η FRONTEX.
Το ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε το σύστημα Eurosur στις 9 Οκτωβρίου του 2013, λίγες μέρες μετά το θάνατο 366 μεταναστών από την υποσαχάρια Αφρική στα ανοιχτά της Λαμπεντουζα4. Το σύστημα έχει σα στόχο τον συντονισμό, τη δικτύωση και το μοίρασμα πληροφοριών διαχείρισης συνόρων. Σύμφωνα με δελτίο τύπου της Κομισιόν: «Στο πλαίσιο του μηχανισμού Eurosur, οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών για την επιτήρηση των συνόρων (συνοριοφύλακες, ακτοφύλακες, αστυνομία, τελωνεία και ναυτικές δυνάμεις) θα είναι σε θέση να ανταλλάσσουν επιχειρησιακές πληροφορίες και να συνεργάζονται μεταξύ τους, με τον Frontex και με τις γειτονικές χώρες. Η αυξημένη ανταλλαγή πληροφοριών και η χρήση σύγχρονης τεχνολογίας επιτήρησης που εισάγει το Eurosur μπορεί επίσης να αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για τη διάσωση μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν στις ακτές κρατών μελών της ΕΕ σε μικρά σκάφη που είναι ακατάλληλα για τον σκοπό αυτόν και τα οποία πολύ δύσκολα μπορούν να εντοπιστούν».
Πέρα από τους διακηρυγμένους “ανθρωπιστικούς” στόχους που επικαλείται η ΕΕ, στην πραγματικότητα το Eurosur δεν είναι: «τίποτα λιγότερο από τη δημιουργία ενός περιπλοκότατου αόρατου πανοπτικού συστήματος που θα παρακολουθεί ασταμάτητα τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, από τις Κανάριες νήσους έως και τη Μαύρη Θάλασσα». Στόχος, όμως του προγράμματος δεν είναι μονάχα η φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων, αλλά και: «η εικονοποίηση της κατάστασης στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, θαλάσσια, χερσαία και εναέρια, σε σχεδόν πραγματικό χρόνο[…] Βασικός στόχος του συστήματος είναι η τεκμηρίωση της κατάστασης σε κεντρικό επίπεδο, ώστε να μπορεί η Επιτροπή5 να παίρνει ορθολογικές αποφάσεις για την κατανομή των χρηματοδοτήσεων όσο και για τη λεγόμενη διαδικασία αξιολόγησης του Σένγκεν. Ουσιαστικά, η Επιτροπή δημιουργεί ένα πανοπτικό σύστημα με το οποίο θα μπορεί να κρίνει την πληροφορία που της δίνουν τα κράτη-μέλη σχετικά με τις ανάγκες που προκύπτουν αλλά και για το πόσο αποτελεσματικά έχουν υπάρξει στην επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων» (6).
Αυτή η διαδικασία δημιουργίας ενός “high tech πανοπτικού συστήματος στα σύνορα της Ευρώπης” συνοδεύεται φυσικά από μια ιδιαίτερα κερδοφόρα οικονομία της επιτήρησης για ένα επιχειρηματικό-πολιτικό-μιλιταριστικό σύμπλεγμα. Η αγορά της στρατιωτικοποίησης των ευρωπαϊκών συνόρων και έχει να πουλήσει μπόλικα εμπορεύματα: στρατιωτική τεχνολογία αιχμής, drones, μη επανδρωμένα συστήματα επιτήρησης, λογισμικά ασφάλειας, ραντάρ, ειδικές κάμερες κατά μήκος των ακτογραμμών, εξειδικευμένα πλοιάρια επιτήρησης, κλπ. Για να υπάρχει και μια τάξη μεγέθους των τεράστιων οικονομικών συμφερόντων, αρκεί να αναφέρουμε πως η ΕΕ θα διαθέσει από το 2014 ως το 2010 περίπου 9 δις ευρώ για την προστασία των εξωτερικών της συνόρων, ενώ σύμφωνα με τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τα 4 δις ευρώ που διατέθηκαν στο λεγόμενο “πρόγραμμα αλληλεγγύης και διαχείρισης μεταναστευτικών ροών” (SOLID), κατά το διάστημα των ετών 2007-2013, σχεδόν τα μισά (πάνω από 1,8 δις) δωρίστηκαν σε εξοπλιστικά προγράμματα και τεχνολογική υποδομή της συνοριακής φύλαξης. Ταυτόχρονα, το ISF (Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας), που ιδρύθηκε τον Απρίλη του 2014, διαθέτει ετήσιο προϋπολογισμό που αγγίζει τα 3,8 δις ευρώ (7). Άλλη μια πηγή επιχειρηματικής κερδοφορίας είναι και οι κατασκευές φραχτών, με συρματόπλεγμα τύπου ΝΑΤΟ, με ιδιαίτερα επικίνδυνες και θανατηφόρες μεταλλικές λεπίδες. Μόνο για τον φράχτη που έχει υψώσει η Ουγγαρία στα σύνορά της με τη Σερβία, έχει ξοδέψει 20 εκ. ευρώ.
Σε όλο αυτό το αλισβερίσι εμπλέκονται δεκάδες ευρωπαϊκές και ισραηλινές επιχειρήσεις, ενώ ειδικό ρόλο ως πλασιέ εμπορευμάτων επιτήρησης υψηλής τεχνολογίας παίζει και ο “Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών-Μελών της ΕΕ”. Η γνωστή σε όλους μας Frontex, σύμφωνα με τον ίδιο τον εκπρόσωπο τύπου της δύναμης Μίκαλ Πάρζιζεκ, αποτελεί: «ένα διαμεσολαβητή μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας, ιδιωτικών επιχειρήσεων και εθνικών συνοριοφυλακών».
H αμφιλεγόμενος “Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης” (Frontex) αποτελεί βασικό στήριγμα του συστήματος Eurosur. Τέθηκε σε υπηρεσιακή λειτουργία το 2005 με έδρα τη Βαρσοβία, κατέχοντας ένα προνομιακό πεδίο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, ενώ οι αναλύσεις και οι εκτιμήσεις κινδύνων που κάνει παίζουν καθοριστικό ρόλο στην κατανομή του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας. Είναι ενδεικτικό πως η Frontex έχει αυτονομία κινήσεων στην αγορά και ενοικίαση τεχνολογικού εξοπλισμού επιτήρησης και δύναται να αναπτύσσει οικονομικές δραστηριότητες για να αυξήσει τους πόρους της. Βασικό καθήκον της είναι ο συντονισμός κοινών επιχειρήσεων με κράτη μέλη της ΕΕ στα χερσαία, εναέρια και υδάτινα σύνορα του ευρωφρουρίου, η εκπαίδευση συνοριοφυλακών και ακτοφυλάκων και η πραγματοποίηση απελάσεων μεταναστών στις χώρες προέλευσης (8). Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Frontex: «Πραγματοποιεί ανάλυση κινδύνου, καταρτίζει προγράμματα εκπαίδευσης για τους φύλακες των συνόρων και διενεργεί έρευνα. Διαδραματίζει επίσης ένα πιο ενεργό ρόλο στο πλαίσιο της επιχειρησιακής συνεργασίας με το συντονισμό κοινών δράσεων διαχείρισης των συνόρων και με την οργάνωση επιχειρήσεων επαναπροώθησης[…] Έχει επίσης αναβαθμίσει την ικανότητα επιτήρησης μέσω της δημιουργίας του Κέντρου Περιπτωσιολογικής Μελέτης και, εσχάτως, μέσω της εγκαθίδρυσης του Eurosur, το οποίο αποτελεί ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών με σκοπό να διευκολύνει την ανταλλαγή σε σχεδόν πραγματικό χρόνο δεδομένων για τα σύνορα μεταξύ του Frontex και των κρατών μελών Σένγκεν». Στην Ελλάδα η Frontex συμμετέχει από το 2006 στην Κοινή Επιχείρηση Ποσειδών στα ελληνοτουρκικά, τα ελληνοαλβανικά και τα βουλγαροτουρκικά σύνορα. Σύμφωνα με το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών η επιχείρηση είναι η μεγαλύτερη που έχει συντονίσει ποτέ η Frontex και: «συμμετέχουν με εναέρια, πλωτά και χερσαία μέσα, τεχνικό εξοπλισμό και φιλοξενούμενους αξιωματικούς 26 κράτη-μέλη της Ε.Ε. και του χώρου Σένγκεν». Το ίδιο το ελληνικό κράτος μάλιστα αιτήθηκε το 2010 την αυξημένη εμπλοκή της Frontex στα ελληνοτουρκικά σύνορα, πράγμα που οδήγησε στη λεγόμενη επιχείρηση RABITs, η οποία συνετέλεσε στο σπρώξιμο των μεταναστευτικών ροών σε θαλάσσιες και πιο επισφαλείς διόδους.
Μετά από την έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον Απρίλη του 2015, αποφασίστηκε και ο τριπλασιασμός της χρηματοδότησής της Frontex και η ενίσχυση του ρόλου της σε όλη τη Μεσόγειο και τα Δυτικά Βαλκάνια, με την επέκταση και το συντονισμό των επιχειρήσεων Τρίτων και Ποσειδών που πραγματοποιούνται στην Ιταλία και την Ελλάδα. Φανερά ενθουσιασμένος για την απόφαση αυτή ο αναπληρωτής διευθυντής του Οργανισμού για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ Γκιλ Αρίας δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Η απόφαση αυτή είναι προφανώς καλοδεχούμενη από την Frontex γιατί θα μας επιτρέψει να χρησιμοποιήσουμε περισσότερα μέσα και κατ’ επέκταση να ενισχύσουμε την ικανότητα αντίδρασης των επιχειρήσεών μας ώστε και να ανακόπτουμε την πορεία των μεταναστών και ταυτόχρονα να διασώζουμε τους μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο». Φυσικά, πραγματικός σκοπός της Frontex δεν είναι η “διάσωση” των μεταναστών, στην οποία υποκριτικά αναφέρεται ο Αρίας, αλλά η διενέργεια επιχειρήσεων απώθησής τους.
Η Frontex έχει καταγγελθεί πάμπολλες φορές για αδιαφάνεια και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σύμφωνα με τον πρώην διευθυντή του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή (και νυν πολιτευτή του Ποταμιού) Νικηφόρο Διαμαντούρο, λειτουργεί στα όρια της νομιμότητας. Χαρακτηριστικές για το αυθαίρετο πλαίσιο κίνησης και δραστηριότητας της Frontex είναι και οι δηλώσεις της Νατάσας Στραχίνη, μέλους της “Ομάδα Δικηγόρων για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών”: «Η μεθόριος είναι μια άγρια πραγματικότητα. Αν αυτό το έχεις ζήσει, γνωρίζεις ότι κανένα πλαίσιο δράσης δεν μπορεί να προβλέψει όλες τις πιθανότητες να πάει κάτι λάθος και να καλύψει ένα θεσμό ο οποίος ασκεί εκτελεστική εξουσία εκεί. Επομένως, γενικά μιλώντας, ναι, μου φαίνεται πως η Frontex διαμορφώνει μια πραγματικότητα πανοπτικού. Θα είναι παρούσα παντού, αλλά εκτεθειμένη πουθενά». Στο ίδιο μοτίβο και η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Φρανσίσκα Κέλερ: «Η Frontex φαίνεται να λειτουργεί σε ένα κενό ελέγχου εξουσίας, έχει φοβερές αρμοδιότητες οι οποίες αυξάνονται καθημερινά χωρίς ουσιαστικά να απαντά στο πότε, γιατί και πώς αποφασίζει που θα επιχειρήσει, και πως διαπραγματεύεται και εφαρμόζει τις πολιτικές της» (9).
ΦΘΗΝΗ ΚΑΥΣΙΜΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΟΣ “ΑΝΤΙ”ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
«Η προσφυγική κρίση μπορεί να γίνει από πρόβλημα πρόκληση και να μετασχηματιστεί σε ευκαιρία» Ντ. Τουσκ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Η Ευρώπη Φρούριο, όμως, χωρίζει τους πολεμικούς και οικονομικούς πρόσφυγες σε “χρήσιμους και τοξικούς”, σύμφωνα με τα λόγια της σενεγαλέζας συγγραφέα Φατού Ντιομέ. Έτσι, οι “χρήσιμοι” πρόσφυγες χρησιμοποιούνται και ως επένδυση για το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, κυρίως για το γερμανικό. Χρησιμοποιούνται ως φθηνή εργατική δύναμη για αλεστούν από την κρεατομηχανή της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Να γιατί ξαφνικά το γερμανικό κράτος έγινε “αντιρατσιστικό” και δέχθηκε μόνο για το 2015 800.000 πρόσφυγες από τη Συρία (και μόνο…) στο έδαφός του. Να γιατί ο αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ δήλωσε στο ZDF πως η Γερμανία μπορεί να δέχεται μισό εκατομμύριο πρόσφυγες ετησίως για τα επόμενα χρόνια.
O Ίνγκο Κράμερ είναι ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Γερμανών Εργοδοτών (BDA), γνωστός στα μέρη μας για τη “φιλελληνική” του στάση, όταν προέτρεψε τη γερμανική πολιτική ηγεσία να επιδείξει περισσότερη υπομονή με την Ελλάδα. Ο “υπομονετικός” Κράμερ αποκάλυψε σε συνέντευξή του στη Suddeutsche Zeitung το πραγματικό πρόσωπο που κρύβεται πίσω από το δακρύβρεχτο “αντι”ρατσισμού του κεφαλαίου. Χαρακτήρισε ως “πρωτίστως ηθικό ζήτημα” την παροχή βοήθειας στους μετανάστες και κατήγγειλε το γερμανικό σύστημα παροχής ασύλου: «Μέχρι τώρα σχεδόν τους φυλακίζουμε στα κέντρα υποδοχής. Τι αποτέλεσμα περιμένουμε να έχουμε; Τροφοδοτούμε διαμάχες και βανδαλισμούς». Με την ευκαιρία, όμως, ας βγάλουμε και λεφτά. Οι μετανάστες είναι ευλογία και μπορούν να βοηθήσουν τη Γερμανία και οικονομικά: «Τα επόμενα 20 χρόνια χρειαζόμαστε πολύ περισσότερο εργατικό δυναμικό από αυτό που μπορεί να παράξει η χώρα». Η απορρόφηση των μεταναστευτικών ροών μπορεί να βοηθήσει τη γερμανική αγορά εργασίας να καλύψει 500.000 κενές θέσεις, υποστήριξε ο Κράμερ.
Η Γερμανία χρειάζεται φθηνή εξειδικευμένη εργασία και οι πρόσφυγες από τη Συρία, που προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από μεσαία και μορφωμένα στρώματα, μπορούν να καλύψουν αυτό το κενό. Ο διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για την Εργασία (BA) Φρανκ-Γιούργκεν Βάιζε, με δηλώσεις του στην Bild, αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες ως ακόμα μια επένδυση για την κερδοφορία του κεφαλαίου. Μια επένδυση που όπως όλες χρειάζεται εκπαίδευση, ενσωμάτωση και λιγότερη γραφειοκρατία.
Ο επίτροπος οικονομικών υποθέσεων της ΕΕ Πιέρ Μοσκοβισί ήταν ακόμα πιο σαφής από το βήμα του συνέδριο του Ινστιτούτο Μπρίγκελ, που πραγματοποιήθηκε στην έδρα του γερμανικού υπουργείο Οικονομικών στο Βερολίνο, τον περασμένο Σεπτέμβρη: «Η προσφυγική κρίση θα μπορούσε να θεωρηθεί απειλή, όμως αυτή η αντίληψη δεν θα έπρεπε να σβήσει τα οικονομικά οφέλη που θα μπορούσε να προέλθουν από την αιφνίδια αύξηση του πληθυσμού». Η Γερμανία, τόνισε ο Μοσκοβισί, μπορεί να επενδύσει στο υψηλό επίπεδο στο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και κατάρτισης των προσφύγων από τη Συρία, καλώντας ταυτόχρονα τις ευρωπαϊκές χώρες να χρησιμοποιήσουν ενταξιακές πολιτικές ως μέσο για την καπιταλιστική ανάπτυξη: «να στοχεύουν στους πρόσφυγες ως επένδυση».
Αυτή η επένδυση, φυσικά, θα γίνει με ζεστό κρατικό χρήμα. Έτσι, στις 28 του Σεπτέμβρη οι εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανικής Ομοσπονδίας αποφάσισαν τη ραγδαία αύξηση των δαπανών για την ένταξη των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στα 6 δις ευρώ, με ταυτόχρονη απογραφειοκρατικοποίηση και επιτάχυνση της διαδικασίας παροχής ασύλου. Η επένδυση αυτή δημιουργεί και περισσότερες θέσεις εργασίας: τρεις χιλιάδες άτομα θα προσληφθούν συνολικά σε θέσεις συμπληρωματικές και ενισχυτικές της ομοσπονδιακής αστυνομίας. Ο “ανθρωπισμός” φυσικά έχει και τα όριά του: διπλασιάζεται ο χρόνος παραμονής των προσφύγων και των μεταναστών στα στρατόπεδα συγκέντρωσης (από τους τρεις μήνες φτάνει στους έξι) (10), μειώνεται το κονδύλι για την παροχή υλικής βοήθειας σε υπο απέλαση μετανάστες (μιας και δεν εντάσσονται σο επενδυτικό πρόγραμμα), ενώ αυστηροποιούνται και τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις παροχής ασύλου. Λίγες μέρες πριν, η Γερμανία προχωρούσε σε μονομερή άρση της συνθήκης Σένγκεν, επαναφέροντας τους συνοριακούς ελέγχους στα σύνορά της με την Αυστρία, ενώ μετά από σχετικό γερμανικό αίτημα ακολούθησαν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, η Αυστρία, η Σλοβακία, η Ολλανδία και η Τσεχία. Το γερμανικό πραξικόπημα είχε την πλήρη κάλυψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ανακοίνωσε σχετικά: «η προσωρινή επανεισαγωγή των συνοριακών ελέγχων μεταξύ των κρατών μελών είναι μία έκτακτη πιθανότητα ειδικά προβλεπόμενη και ρυθμιζόμενη από τον συνοριακό κώδικα του Σένγκεν στην περίπτωση κρισιακής κατάστασης. Η παρούσα κατάσταση στη Γερμανία φαίνεται να είναι μία κατάσταση που καλύπτεται από τους κανόνες». Ταυτόχρονα, το γερμανικό κράτος ακολουθεί τον γενικό κανόνα της στρατιωτικοποίησης, χρησιμοποιώντας ακόμα και την Πολεμική Αεροπορία στον σχεδιασμό της για την απέλαση περίπου 200 χιλιάδων μεταναστών από το έδαφός της…
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η αντιμεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης Φρούριο χρησιμοποιεί πότε το καρότο και πότε το μαστίγιο. Όταν δεν σκοτώνει τους μετανάστες και τους πρόσφυγες στα χερσαία και τα υδάτινά της σύνορα και όταν δεν τους φυλακίζει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τότε δείχνει την “ευαισθησία” της. Τους χρησιμοποιεί ως φθηνή καύσιμη ύλη στην καπιταλιστική κρεατομηχανή. Μέσα από τη διαδικασία της παρανομοποίησης δημιουργεί μια ακραία υποτιμημένη εργατική τάξη, που χρησιμοποιείται ως μοχλός γενικότερης απαξίωσης της εργασιακής δύναμης. Ο θεσμικός “αντι”ρατσισμός είναι ό,τι περίσσεψε από τις βόμβες. Είναι ένα κομμάτι του πολέμου που έχει κηρύξει το κεφάλαιο και ο ιμπεριαλισμός εναντίον των φτωχών.
Ο ευρωατλαντικός ιμπεριαλισμός έχει κηρύξει έναν αιματηρό πόλεμο εναντίον των φτωχών. Πόλεμο στρατιωτικό, αλλά ταυτόχρονα και οικονομικό. Όχι κάποιος κομμουνιστής ή αναρχικός, αλλά ο Ζαν Ζιγκλέρ, υψηλόβαθμο στέλεχος του ΟΗΕ, γράφει χαρακτηριστικά: «Το χρέος και η πείνα είναι τα δυο όπλα μαζικής καταστροφής, που χρησιμοποιούν οι αφέντες του κόσμου για να υποδουλώσουν τους λαούς και να εκμεταλλεύονται την εργατική τους δύναμη, τις πρώτες ύλες τους και τα όνειρά τους[…] Η εποχή της επικυριαρχίας μέσω του χρέους διαδέχθηκε, χωρίς μεταβατικό διάστημα, την εποχή της αποικιοκρατίας. Η εκλεπτυσμένη βία του χρέους υποκατέστησε την ωμή και φανερή βία της εξουσίας του μητροπολιτικού κέντρου» (11).
Σ’ αυτόν τον πολυεπίπεδο ταξικό πόλεμο το δικό μας χρέος είναι διπλό:
Πρώτα απ’ όλα να σταθούμε στο πλευρό των κολασμένων αυτής της γης. Να χτίσουμε στους τόπους μας δομές αλληλεγγύης και υλικής στήριξης. Να αποκρούσουμε τον κρατικό και παρακρατικό ρατσισμό, το θεσμικό και εξωθεσμικό φασισμό. Όλες μας οι προσπάθειες, όμως, θα μείνουν ελλιπείς αν δεν κινηθούμε στην κατεύθυνση του χτισίματος ενός πλατιού διεθνιστικού και αντικαπιταλιστικού αντιιμπεριαλιστικού μετώπου, του μόνου ικανού να δημιουργήσει αναχώματα τόσο στις έμμεσες ή άμεσες πολεμικές επενδύσεις της Δύσης που ισοπεδώνουν χώρες ολόκληρες όσο και στη βίαιη φτωχοποίηση της περιφέρειας και τη μεταφορά απίστευτης ποσότητας πλούτου στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, που δημιουργεί στρατιές ολόκληρες από οικονομικούς πρόσφυγες.
Σημειώσεις:
1. Από την εισαγωγή της ατζέντας του 2015 του ταμείου αλληλεγγύης στους φυλακισμένους και διωκόμενους αγωνιστές, με ειδική θεματική τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
2. βλ. Δημήτρης Αγγελίδης: “Επιχειρήσεις βίαιης αποτροπής στο Αιγαίο;” (Εφημερίδα των Συντακτών, 12/08/2015)
3. Διεθνής Αμνηστία: “Ελλάδα σύνορο ελπίδας και φόβου. Μετανάστες και πρόσφυγες απωθούνται στα σύνορα της Ευρώπης”.
4. Η τραγωδία στη Λαμπεντούζα στις 3 Οκτωβρίου του 2013 οδήγησε την Ιταλία στην έναρξη της επιχείρησης Mare Nostrum, με διακηρυγμένο σκοπό τη διάσωση μεταναστών. Παρ’ ότι η επιχείρηση ενσωμάτωσε στη λογική της τη στρατιωτικοποίηση των συνοριακών ελέγχων, με τη χρήση drones της ιταλικής πολεμικής αεροπορίας, δέχθηκε αυστηρή κριτική από συντηρητικούς κύκλους, οι οποίοι θεωρούσαν πως η διάσωση μεταναστών δημιουργεί κίνητρα και νέες διόδους ροών. Χαρακτηριστικές αυτής της λογικής ήταν οι δηλώσεις στη βουλή των Λόρδων της υπεύθυνης εξωτερικών υποθέσεων της Βρετανικής Κοινοπολιτείας βαρόνης Analey, πριν την έναρξη της επιχείρησης Τρίτων: «Δεν υποστηρίζουμε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο… Η κυβέρνηση πιστεύει ότι δημιουργούν έναν μη ηθελημένο πόλο έλξης, ενθαρρύνοντας περισσότερους μετανάστες να επιχειρήσουν το επικίνδυνο πέρασμα της θάλασσας».
5. Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν), γνωστή και ως “Επιτροπή Μπαρόζο”, από το όνομα του πρώην πρωθυπουργού της Πορτογαλίας Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, που υπήρξε πρόεδρος της Επιτροπής μέχρι το 2014. Σήμερα πρόεδρος είναι ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ. Η Κομισιόν αποτελεί εκτελεστικό όργανο της ΕΕ και υποβάλει προτάσεις νέων νομοθετικών πράξεων στο ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ.
6. Από το βιβλίο του Αποστόλη Φωτιάδη: “Έμποροι των συνόρων. Η νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική επιτήρησης” (εκδ. Ποταμός). Πολλά από τα στοιχεία του κεφαλαίου προέρχονται από το αξιόλογο αυτό βιβλίο.
7. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: «Το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας, με προϋπολογισμό 3,8 δισ. ευρώ, στοχεύει στην καταπολέμηση του εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας. Επίσης, διευκολύνει τις μετακινήσεις στην ΕΕ και διασφαλίζει ένα υψηλό επίπεδο ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ».
8. «Ενώ τα κράτη μέλη είναι κυρίως υπεύθυνα για τη διενέργεια των απελάσεων, η άμεση δημιουργία ενός ειδικού γραφείου απελάσεων εντός της Frontex θα πρέπει να είναι σε θέση να υποστηρίξει τη διευκόλυνση, την οργάνωση και τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων απέλασης» (Theresa May, υπουργός εσωτερικών της Βρετανίας).
9. βλ. Αποστόλης Φωτιάδης: “Frontex: Ένας θεσμός-νάνος με δυνάμεις γίγαντα” (στην ιστοσελίδα του tvxs).
10. Ακόμα και το ναζιστικό στρατόπεδο του Μπούχεβαλντ, καθώς και ένα παράρτημα του Νταχάου χρησιμοποιήθηκαν από τις γερμανικές αρχές για να “φιλοξενήσουν” μετανάστες, αλλά και γερμανούς άστεγους.
11. Ζαν Ζιγκλέρ: “Η Αυτοκρατορία της ντροπής” (εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες)
