Η Εισήγηση από Προλεταριακή Πρωτοβουλία & Κίνηση της Βιολέττας στη Βιβλιοπαρουσίαση “Η Δίνη: Παγκοσμιοποίηση, Πόλεμος, ΗΠΑ, Κίνα & Ευρώπη μέσα στο αβέβαιο παρόν” που πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα (Έσπερος, πλ. Γεωργίου) την Πέμπτη 25 Μάη 2023, στο πλαίσιο του 7ου φεστιβάλ αναρχικού βιβλίου που διοργανώνεται από τον Αυτοδιαχειριζόμενο Χώρο “Επί τα Πρόσω”.

Μια Ανταπόκριση από το τριήμερο εκδηλώσεων δημοσιεύθηκε στο ipposd.org.

Καλησπέρα σ’ όλες και όλους,

Αρχικά, να ευχαριστήσουμε τους συντρόφους και τις συντρόφισσες του Αυτοδιαχειριζόμενου Χώρου “Επί τα Πρόσω”, γι’ αυτήν την πρόσκληση τους, για τη βιβλιοπαρουσίαση της πιο πρόσφατης έκδοσης μας, με την οποία και ανοίγουμε την αυλαία του 7ου φεστιβάλ αναρχικού βιβλίου στην Πάτρα.

Αισθανόμαστε μια ευχάριστη συγκίνηση για το γεγονός ότι η πρώτη παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου γίνεται εδώ, στην πόλη του αγωνιστή Βασίλη Δημόπουλου, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένη ετούτη η έκδοση.

Επίσης, μας προκαλεί μια συντροφική ικανοποίηση το πως ένα -έστω και αιρετικά- μαρξιστικό υλικό όπως αυτό, βρίσκει χώρο στις εκδηλώσεις ενός αναρχικού πολιτικού – κοινωνικού χώρου. Στην απέναντι όχθη από τις θεωρητικές – αναλυτικές περιχαρακώσεις και τις διαδεδομένες διαχωριστικές λογικές μιας κακοχωνεμένης ιδεολογικής “καθαρότητας” που δεν κάνουν άλλο από το να ρίχνουν νερό στο μύλο του πολιτικού διασκορπισμού, του κινηματικού κατακερματισμού και αναχωρητισμού από τα κρίσιμα επίδικα της ζοφερής εποχής μας, εμείς θεωρούμε πως συλλογικές πολιτικές επιλογές για ανοιχτές εκδηλώσεις σαν κι αυτήν, αποτελούν μια έμπρακτη απόδειξη του (ιστορικά επιβεβαιωμένου) γεγονότος πως οι απελευθερωτικές – χειραφετητικές ιδέες και οι ιστορικές θεωρήσεις τους, οι πολιτικοκοινωνικές αναλύσεις της πραγματικότητας και οι οργανωτικές μεθοδολογίες αγώνα που απορρέουν από αυτές, δεν αποτελούν κλειστά “επτασφράγιστα μπαούλα” και περίκλειστα ιδεολογικά – πολιτικά στρατόπεδα αλλά ανοιχτά πεδία όσμωσης, ζύμωσης και σύνθεσης για την Οργάνωση στη Βάση και την Ενότητα στη Δράση όλων εκείνων που συνεχίζουν ν’ αντιστέκονται και ν’ αγωνίζονται έναντια στην κεφαλαιο-κρατική-ιμπεριαλιστική Εξουσία.

Μετά από αυτή την αναγκαία (κατά τη γνώμη μας) εισαγωγή, ας περάσουμε τώρα στο καθαυτό περιεχόμενο της αποψινής βιβλιοπαρουσίασης. Η συγκεκριμένη έκδοση κυκλοφόρησε στις αρχές της χρονιάς στην Αθήνα, από τις εκδόσεις Προλεταριακή Πρωτοβουλία με την υποστήριξη της Κίνησης της Βιολέττας (ΚτΒ), με τίτλο “Η Δίνη: Παγκοσμιοποίηση, Πόλεμος, ΗΠΑ, Κίνα & Ευρώπη μέσα στο αβέβαιο παρόν. Μια Συνέντευξη του Raffaele Sciortino στον Alberto Deambrogio [Σεπτέμβριος 2022] Παράρτημα: To συγκρατημένο Grexit και η αρχή του τέλους της αριστεράς”.

Στην ίδια κατεύθυνση και με στόχο τον εμπλουτισμό του πολιτικού διαλόγου, της προλεταριακής αυτομόρφωσης & της κινηματικής αντιπληροφόρησης, όπως επίσης και την κάλυψη της επείγουσας αναγκαιότητας, για μια θεωρητική επεξεργασία & ανάλυση των δεδομένων των σημείων των καιρών και εκείνων που “μέλλονται για να ‘ρθουν”, είχε προηγηθεί το 2021, η έκδοση μας με τίτλο “ΤΑ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. Διάλογος για ένα βιβλίο, έναν ιό και άλλες “κατολισθήσεις”. Μια συνέντευξη του Raffaele Sciortino στο περιοδικό Ιl Lato Cattivo. [Ιούνιος 2020].

Ο Ραφαέλε Σορτίνο γεννήθηκε το 1963 και είναι […] ένας από εκείνους τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που όντας “κόντρα στο ρεύμα”, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1980, βίωσαν την “αυξανόμενη απομόνωση εκείνων που ήταν κυριευμένοι από το δαίμονα του κομμουνισμού (ποιου; εκείνου που ήταν πλέον “ανεπίκαιρος”…)”.

Έχει συγγράψει άρθρα, έρευνες και μελέτες για τη διεθνή οικονομική πολιτική, τα “δημόσια” και “ιδιωτικά” χρέη και την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, με ιδιαίτερη ενασχόληση με τη γεωπολιτική και τις πολυποίκιλες περιπλοκές της με τα κοινωνικά – εργατικά κινήματα στους καιρούς της πτωτικής πορείας της παγκοσμιοποίησης υπό την αστερόεσσα […].

Ακτιβιστής των κινημάτων ενάντια στην παγκοσμιοποίηση (Νο Global) και ενάντια στα τραίνα υψηλής ταχύτητας (Νο Tav), ερευνητικός διδάκτορας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο [Universita’ Statale] του Μιλάνου και ανεξάρτητος ερευνητής, ο Ραφαέλε έχει συγγράψει -μεταξύ άλλων- πολλές κριτικές μελέτες για τα ζητήματα της παγκοσμιοποίησης και των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας.

Η παρούσα συνέντευξη δημοσιεύθηκε τον περασμένο Σεπτέμβρη στα ιταλικά, στο διαδικτυακό “αρχείο ντοκουμέντων και άρθρων για την πολιτική συζήτηση της αριστεράς” sinistrainrete.info, εν όψει της πρόσφατης κυκλοφορίας του τελευταίου βιβλίου του, στο οποίο επικεντρώνει την έρευνα του γύρω από την βασική αντίθεση του σύγχρονου κεφαλαιο-κρατικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος, γύρω από τις (ολοένα και πιο εμπόλεμες) σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, δηλαδή στον κύριο γόρδιο δεσμό που εδώ και μισό αιώνα, κρατάει “δεμένο” και “όρθιο” τον υπαρκτό παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό Made in USA. Ένας γόρδιος δεσμός, το “λύσιμο” ή το “κόψιμο” του οποίου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και θα επηρεάσει συνολικά, καθορίζοντας καταλυτικά, την πορεία της ανθρωπότητας μέσα στους σύγχρονους εμπόλεμους καιρούς αλλά και στο εγγύς μέλλον που φαντάζει ολοένα και ζοφερότερο.

Μέσα από μια συνοπτική ιστορική αναδρομή, με μια (όσο το δυνατό) καθομιλουμένη γλώσσα, γύρω από εκείνες τις οικονομικές – πολιτικές και στρατιωτικες αποτυπώσεις, μέσα από τις οποίες οι ΗΠΑ διασφάλισαν -εδώ και μισό αιώνα- την παγκόσμια ηγεμονία τους, µετά το τέλος της “ψυχροπολεµικής εποχής των δύο κόσµων”, την ενδογενή κατάρρευση της ΕΣΣΔ και τις µεγάλες ανατροπές στα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη στα 1989-91, μέσα από την χρηματοπιστωτική και στρατιωτικοπολιτική εδραίωση της μεταψυχροπολεμικής “Νέας Τάξης Πραγμάτων” που -όπως έχουμε γράψει και αλλού- επιβλήθηκε “διά πυρός και σιδήρου από τους πεζοναύτες και το CNN, µέσα από video clips που κραύγαζαν “go West” και ζωντανές τηλεοπτικές συνδέσεις µε τους βοµβαρδισµούς της “καταιγίδας της Ερήµου”, µέσα από την παγκόσµια πληµµυρίδα περιττών “µετά-υλιστικών” εµπορευµάτων και το θρίαµβο των αδηφάγων χρηµαταγορών του ιδιωτικού καπιταλισµού, ο οποίος φάνταζε κυριολεκτικά οριστικός”… [από Μια ΚτΒ Συλλογική Απολογιστική Συμβολή: Αναδρομές & Συμπεράσματα. Στόχοι Πάλης & Προοπτικές [Μάρτης 2021].

Θεωρούμε ότι πολιτικά και ταξικά, ο σύντροφος Σορτίνο καταφέρνει να αποτυπώσει μια νηφάλια ανάλυση του σύγχρονου κεφαλαιοκρατικού κάτεργου και του ιμπεριαλιστικού σφαγείου, η οποία και αποτυπώνει συνοπτικά το ιστορικό – γεωπολιτικό – οικονομικό υπέδαφος της συστημικής Κρίσης της τελευταίας δεκαπενταετίας, με την οποία και ξεκίνησε η πτωτική πορεία της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης υπό την αστερόεσσα, που ωθεί στο πέρασμα από τον μονοπολικό στο πολυπολικό κόσμο.

Ένα πέρασμα που βρίσκεται ήδη σ’ εξέλιξη και δεν προδιαγράφεται διόλου αναίμακτο και ειρηνικό, αφού αυτή η σύγκρουση του ευρωατλαντικού Ιμπεριαλισμού του ΝΑΤΟ με το κεφαλαιοκρατικό μπλοκ των αναδυόμενων BRICS, που εξελίσσεται ήδη σε παγκόσμια κλίμακα, δεν στοχεύει σε κάποια υποτιθέμενη “απελευθέρωση και χειραφέτηση των λαών “, αλλά στον πολεμικό – πολιτικό – οικονομικό επανασυσχετισμό των ισορροπιών ισχύος, γύρω από την απόσπαση της λείας από αυτήν την ίδια τη παγκοσμιοποιημένη, αποκαλούμενη “ελεύθερη αγορά” του Κεφαλαίου.

Σχετικά με την πιο πρόσφατη και πλέον οφθαλμοφανή εκδήλωση αυτής της “αλλαγής φάσης”, με τον ιμπεριαλιστικό Πόλεμο στην Ουκρανία που μαίνεται αδιάκοπα και δεν ξεκίνησε πέρυσι με τη ρωσική εισβολή, αλλά εννιά χρόνια νωρίτερα, με το αμερικανοκίνητο νεοφιλελεύθερο – νεοναζιστικό πραξικόπημα στο Κίεβο, μέσα από μια πυκνή αναδρομή και ανάλυση, ο σύντροφος Ραφαέλε αναφέρει μεταξύ άλλων:

[…] Μετά το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης, το ΝΑΤΟ επεκτάθηκε και έφτασε μέχρι τα ρώσικα σύνορα. Τον Δεκέμβρη του 2001, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπους του υιού, η Ουάσιγκτον αποσύρθηκε από τη σημαντικότερη συμφωνία για τις στρατηγικές δυνάμεις, την ΑΒΜ, η οποία είχε υπογραφεί το μακρινό 1972.

Εντωμεταξύ, μετά από τη μακρά και αιματηρή σύγκρουση στην Τσετσενία της δεκαετίας του 1990, με την υποκίνηση των ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια εκείνης του 2000 ξεκίνησε η διαδρομή των χρωματιστών φιλοδυτικών επαναστάσεων στη Γεωργία (2003), την Ουκρανία (2004), το Κιργιστάν (2005), κι έπειτα το 2008 η ανοιχτή σύγκρουση που προκλήθηκε από τη Γεωργία.

Τελικά, η Ουκρανία που η αποσταθεροποίησή της αποτελεί -από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου κι έπειτα- ένα στόχο, στον οποίο οι ΗΠΑ -κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαπέντε χρόνων- δεν έπαψαν ποτέ να επιχειρούν. Αρκεί να ξαναδιαβάσουμε τη Μεγάλη Σκακιέρα του Μπρεζίνσκι, του 1997, όπου σκιαγραφείται επακριβώς, ακόμα και με χρονοδιάγραμμα, το πλάνο για τη μετατροπή της Ρωσίας σε μια μαύρη τρύπα, στην οποία δεν θα επιτρέπεται ούτε μια ελάχιστη σφαίρα επιρροής στην εγγύς Ανατολή της.

Η κινητοποίηση στην πλατεία Μεϊντάν το 2014, με την οποία ανατράπηκε -υπό τη διακριτική ενορχήστρωση των Γιάνκηδων- μια ουκρανική κυβέρνηση, μη εχθρική στη Μόσχα, με βάση -πέρα από εύκολες συνωμοσιολογίες- ένα κοινωνικό μπλοκ προτιθέμενο να μπει στην ευρωπαϊκή οικογένεια των πολιτών, προερχόμενο κυριώς από τα μεσοστρώματα των πόλεων, υπό την πολιτική ηγεμονία αντι-ρωσικών υπερεθνικιστικών δυνάμεων, ήταν αυτή που πυροδότησε οριστικά την πορεία της κρίσης που κατέληξε στον εξελισσόμενο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο διά αντιπροσώπων.

Επομένως, ένα άκρως ετεροχρονισμένο 1989 για τους Ουκρανούς, που έχουν μετατραπεί -ως τώρα εθελοντικά- σε κρέας προς σφαγή, για τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ που μπορούν να βασίζονται σε μια τοπική διοίκηση πλήρως υπάκουη. Λίγους μήνες μετά την αποχώρηση από το Αφγανιστάν, το Νοέμβριο του 2021, η Ουάσιγκτον υπέγραψε με το Κίεβο μια συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας, με την οποία η Ουκρανία -ουσιαστικά- δεσμευόταν απόλυτα μέσα στο γεωπολιτικό παιχνίδι των ΗΠΑ. Ο γραμματέας του ΝΑΤΟ, ο Στόλτεμπεργκ, δήλωσε κάπου πως το ΝΑΤΟ είχε αρχίσει ν’ αυξάνει την υποστήριξη του στην Ουκρανία, μήνες ολόκληρους πριν την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Ως προς αυτό, φάνηκαν χρήσιμοι και οι δυτικοί αριστεροί, ειρηνιστές και οικολόγοι που τάχθηκαν άμεσα ενάντια στον “πόλεμο του Πούτιν”.

Επομένως, μια υπαρξιακή απειλή για τη Μόσχα. Αρκεί να σκεφτούμε με το τι θα ισοδυναμούσε μια Ουκρανία ως βάση στρατηγικών οπλικών συστημάτων, στα σύνορα με τη Ρωσία, σε σχέση με την ίδια τη διατήρηση της πυρηνικής αποτροπής. Μια υπαρξιακή απειλή που δεν μπορούσε παρά ν’ απαντηθεί μ’ αυτό που “τεχνικά” μπορεί να προσδιοριστεί ως στρατηγική προληπτικής άμυνας, βασισμένη σε μια επίθεση που πιθανώς στόχευε να εξαναγκάσει το Κίεβο να διαπραγματευτεί υπό τους δικούς της όρους. Κάτι που -ως γνωστό- απέτυχε. Αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να της εγγυηθεί καμία διατήρηση της κατάστασης, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα στα πεδία των μαχών, πόσo μάλλον αν αυτό είναι εις βάρος της. Πράγματι, η Ουάσιγκτον έχει -επιπλέον- το πλεονέκτημα της διαρκούς εξάντλησης του εχθρού της. Ενεργοποιώντας όμως τη νομισματική – χρηματοπιστωτική αποσύνδεση της Μόσχας από τα παγκόσμια κυκλώματα, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ίδια την κρατική, οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ρωσίας.

Με τη σύγκρουση στην Ουκρανία, η στρατηγική της Ουάσιγκτον -αυτή του αντι-κινέζικου και αντι-ρώσικου διμέτωπου- φαίνεται να έχει χαράξει πλέον μια ανεπίστρεπτη πορεία, τουλάχιστον όσον αφορά τους καιρούς της πολιτικής, με θαμμένη οριστικά τη δυνατότητα για μια κίνηση προς τη Μόσχα, που δεν φαίνεται εξ ορισμού μη διαθέσιμη, για μια κίνηση ανάλογη με τη σινο-αμερικάνικη προσέγγιση της δεκαετίας του 1970, με την οποία οι ΗΠΑ κατάφεραν τότε να χώσουν μια παχιά σφήνα μεταξύ της Κίνας και της τότε Σοβιετικής Ένωσης.[…]

Όμως, το ζήτημα είναι βαθύτερο. Για την ευρωπαϊκή επικράτεια, η Ουάσιγκτον έχει μια στρατηγική και αυτή είναι η ίδια μ’ εκείνη που είχε πάντοτε: η διπλή ανάσχεση Ρωσίας και Γερμανίας. Η Μόσχα ως εχθρός ή αντίπαλος -ανά περιόδους- που πρέπει να κρατηθεί, μέσω της απομόνωσής της, έξω από την Ευρώπη. Το Βερολίνο ως σύμμαχος (ή υποτελής;) που πρέπει να κρατηθεί κάτω, με τη διαρκή προβολή, κατασκευή και πρόκληση της ρωσικής απειλής.
Έτσι λοιπόν, εισακούεται η συμβουλή του Μackinder, του οποίου η γεωπολιτική σκέψη ανέκαθεν αντιπροσωπεύει τη βίβλο της στρατηγικής προσέγγισης υπό την αστερόεσσα, δηλαδή η αποτροπή με κάθε κόστος μιας “ευρω-ασιατικής” συμμαχίας μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας (στην οποία όμως στο σήμερα, θα έπρεπε να προστεθεί ακριβώς και η Κίνα). Μια συμμαχία που θα σήμανε τις πένθιμες καμπάνες του τέλους για την παγκόσμια κυριαρχία της αυτού μεγαλειότητας του Δολαρίου.

Σε άμεσο χρόνο, πιστεύω ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί, αφού οι ΗΠΑ ποντάρουν στην -όσο το δυνατόν- μακρόχρονη επιμήκυνση της σύγκρουσης, ώστε να συνεχιστεί η αιμορραγία του εχθρού, χωρίς να πρέπει να διακινδυνεύσουν μια άμεση επέμβασή τους. Τουλάχιστον, εωσότου τα προλεταριακά στρώματα της ουκρανικής κοινωνίας δεν ζητήσουν το λογαριασμό για την καταστροφή της χώρας. Μέσα όμως στις υπάρχουσες συνθήκες, αυτή δεν φαίνεται ν’ αποτελεί μια άμεση προοπτική. Ο πόλεμος έχει αναζωπυρώσει το αντι-ρωσικό μίσος που θα βρεi ακόμα πιο εύφορο έδαφος, πυροδοτούμενο από την οργή για τη δυτική “προδοσία”. Με τη σειρά της, η τάση της ουκρανικής διευθύνουσας τάξης καθορίζεται από την απόγνωση της, αφού -εξαιτίας της Ρωσίας- δεν μπόρεσε να νοικιάσει ατιμώρητα τις πρώτες ύλες και την εργατική δύναμη της επικράτειας της στη Δύση, όπως μπόρεσαν και βρήκαν τον τρόπο και τον χρόνο για να κάνουν -από την πλευρά τους- οι διευθύνουσες τάξεις των άλλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, όχι -μέχρι τώρα- χωρίς πισωγυρίσματα. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να ειπωθεί. Αλλά και γι’ αυτές αλλάζουν οι άνεμοι, η κρίση τούς χτυπάει την πόρτα και το τίμημα που πρέπει να πληρωθεί για την υποτέλεια στην Ουάσιγκτον θα γίνεται ολοένα και υψηλότερο ενώ το αντάλλαγμα ολοένα και πιο αναντίστοιχο, σε βάρος μιας αδύναμης και κατακερματισμένης ΕΕ […]

Στη συνέχεια, σχετικά με τις (ολοένα και πιο εμπόλεμες) σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας και τους εντεινόμενους τριγμούς που δονούν την ανθρωπότητα και απειλούν τον ιμπεριαλισμό του δολαρίου, καθιστώντας το ενδεχόμενο ενός θερμοπυρηνικού Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, σε κάθε άλλο παρά σενάριο επιστημονικής φαντασίας…, παρατηρεί με αναλυτική οξυδέρκεια:

[…] Μέσα στο νέο είδος ηγεμονίας που οι ΗΠΑ εγκαθίδρυσαν στον κόσμο, έπειτα από τη δεκαετία του 1970 και το τέλος του νομισματικού καθεστώτος του Bretton Woods, η Κίνα υπήρξε κεντρική, δηλαδή το άνοιγμα των δυτικών αγορών στις κινέζικες εξαγωγές, κάτι που επέτρεψε τη διεθνοποίηση της παραγωγής, τη συγκρότηση παγκόσμιων παραγωγικών αλυσίδων που επέτρεψαν στην Κίνα να έχει μέσα σε τριάντα χρόνια αυτή την απίστευτη ανοδική πορεία, την οποία άλλες χώρες ώριμου καπιταλισμού διέσχισαν σε εκατό, εκατοπενήντα χρόνια. Πάντοτε όμως με την Κίνα σε μια ασύμμετρη θέση, ξεκάθαρη από την σιωπηλή υποχρέωση της ν’ αγοράζει -προς ενίσχυση του δολαρίου- τίτλους αξιών του Δημοσίου των ΗΠΑ. Η κρίση που ξέσπασε το 2008 μ’ επίκεντρο τις ΗΠΑ, επιφανειακά μονάχα αποτέλεσε μια χρηματοπιστωτική κρίση. Στην πραγματικότητα, σηματοδότησε το πρώτο πέρασμα σε μια συστημική κρίση. Μέσα όμως από τις απαντήσεις που δόθηκαν από το χρηματοπιστωτικό σύστημα και το κράτος των ΗΠΑ και στη συνέχεια απ’ όλους τους άλλους παγκόσμιους συντελεστές, αυτή η κρίση ουσιαστικά πάγωσε. Ένα πάγωμα όμως που έβαλε σε κίνηση δυο βασικές διαδικασίες, των οποίων σήμερα βλέπουμε μια πρώτη ισχυρή επιδείνωση σε γεωπολιτικό επίπεδο. Η πρώτη διαδικασία είναι αυτή που ο Economist ονόμασε επιβραδυνοποίηση [slowbalization]. Η ανοδική παγκοσμιοποίηση, τουλάχιστον κάτα τη διάρκεια της τελευταίας τριακονταετίας, δεν υπέστη παύσεις στους τρεις βασικούς δείκτες της, δηλαδή στο παγκόσμιο εμπόριο, τη συγκρότηση των παγκόσμιων παραγωγικών – εφοδιαστικών αλυσίδων και τις εξωτερικές επενδύσεις. Σίγουρα όμως παρατηρούμε μια επιβράδυνση των δεικτών ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, σε παραγωγικό επίπεδο, και γενικότερα ως προς το επίπεδο της ικανότητας να τεθεί και πάλι σε κίνηση η καπιταλιστική συσσώρευση κι επομένως η μηχανή των κερδών, με αυξομειώσεις υπό συνθήκες σαφώς διαφοροποιημένες, όσον αφορα τη Δύση (σε διαφορά με την ανατολική Ασία και ιδιαίτερα με την Κίνα), αυτό του οποίου γίναμε μάρτυρες ήταν μια ουσιαστική στασιμότητα. O όρος δεν είναι ο ακριβέστερος, εξαιτίας ακριβώς των διαφορετικών συνθηκών που επικρατούν τόσο μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ όσο και στο εσωτερικό της ίδιας της Ευρώπης. Πρέπει όμως να ειπωθεί πως βασικό χαρακτηριστικό αποτελεί μια ασφυκτιούσα ανάπτυξη και ακόμα περισσότερο η ανικανότητα επανεκκίνησης για την καπιταλιστική συσσώρευση. Κάτι που εκδηλώθηκε παράλληλα -σαν μιά συνέπεια που μετατρέπεται σε αιτία- μ’ ένα αυξανόμενο δανεισμό, παρακινούμενο από τις κεντρικές τράπεζες και ιδιαίτερα από εκείνη των ΗΠΑ [Federal Reserve], ο οποίος στοχεύει ακριβώς στο μπλοκάρισμα των εκρηκτικών οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών συνεπειών της παγκόσμιας κρίσης.

Τι συνεπάγεται και τι επιφέρει όλο αυτό στην κινέζικη πλευρά; Τη συνειδητοποίηση του γεγονότος, από πλευράς των ελίτ και των υψηλών κλιμακίων του Κόμματος – Κράτους, πως η ασύμμετρη σχέση με την Ουάσιγκτον και τη Δύση -που σήμαινε τη θεμελίωση της δικής του ανόδου στις εξαγωγές στη δυτική αγορά για την πρόσβαση του σε κεφάλαια και τεχνολογίες- έγινε πάρα πολύ ανισόρροπη, απρόσφορη πλέον για τα συμφέροντα και τις αναγκαιότητες της κινέζικης ανάπτυξης. Για την αποτροπή της κρίσης του 2008, η Κίνα είχε παρέμβει μέσα από μια ξέφρενη παροχή ρευστότητας και μ’ αυτόν τον τρόπο είχε συνδράμει και τη Δύση. Όμως, το δικό της μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης δεν μπορεί να βασιστεί σ’ ένα διαρκή δανεισμό, ο οποίος θα δημιουργούσε μια φούσκα -ανάλογη μ’ αυτή της Δύσης- που μοιραία, αργά ή γρήγορα θα έσκαγε. Επομένως το Πεκίνο, ιδιαίτερα υπό την διεύθυνση του Xi Jinping, έθεσε επί τάπητος ένα πλάνο, μια βιομηχανική και οικονομική πολιτική με σκοπό την αναρίχηση του μέσα στις λεγόμενες αλυσίδες της αξίας. Για να το πούμε συνοπτικά, πρόκειται για μια αναπροσαρμογή της εσωτερικής οικονομίας και της σχέσης της δικής του οικονομίας με το εξωτερικό (διπλή κυκλοφορία). Με χειροπιαστούς όρους αυτό σημαίνει λιγότερη εξάρτηση από τις εξαγωγές, ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, λιγότερη έκθεση στα δυτικά χρηματοπιστωτικά ερεθίσματα, προβολή στο εξωτερικό μέσα από τους λεγόμενους Δρόμους του Μεταξιού.
Είναι ξεκάθαρο ότι μέσα σ’ όλο αυτό, για την Κίνα καθίσταται σε ζωτική ανάγκη η αναρρίχηση της στην τεχνολογικά προηγμένη παραγωγή, κυρίως σ’ έναν κλάδο που βρίσκεται ακόμα πίσω, όπως εκείνος των microchip. Παρατηρείται ότι η προσοχή της δεν στρέφεται κυρίως ή μονάχα στην ψηφιακή παραγωγή για τη μαζική κατανάλωση, αλλά στο design, την παραγωγή και το σχεδιασμό εκείνων των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων που αποτελούν τη βάση του (όπως επίσης ξεκάθαρα αποτελούν τη βάση και των στρατιωτικών τεχνολογιών).

Σε περίπτωση που αυτό το πλάνο κινέζικης αναπροσαρμογής επιτύχει, για τις πολυεθνικές των ΗΠΑ και γενικότερα της Δύσης -και κυρίως για τον αμερικάνικο έλεγχο μέσω του δολαρίου- θα ήταν, δεν λέω το τέλος (γιατί δεν είναι αυτός ο στόχος και ούτε καν η ικανότητα της, αν ληφθούν υπόψη και οι συσχετισμοί ισχύος), αλλά -σε κάθε περίπτωση- ένα βαρύ πλήγμα. Αυτή ακριβώς η υπόθεση είναι εκείνη που προκάλεσε την αντίδραση των ΗΠΑ, διακηρυγμένη ήδη κατά τη διάρκεια της διαχείρισης Ομπάμα και εφαρμοσμένη με τον λεγόμενο εμπορικό πόλεμο του Τραμπ. Ο εμπορικός πόλεμος δεν έχει ως πραγματικό στόχο την εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, αφού όπως έλεγα προηγουμένως δεν είναι αυτό το πρόβλημα. Οι ΗΠΑ κυριαρχούν άνετα στον κόσμο παράγοντας χρέος. Το πρόβλημα είναι η διατήρηση της πρωτιάς και της επικυριαρχίας του δολαρίου, η παρεμπόδιση της Κίνας από την τεχνολογική αναρρίχηση σε πιο προηγμένα στάδια καπιταλιστικής συσσώρευσης. […]

Κι έπειτα, επισημαίνει:

[…] H άνοδος της Κίνας είναι πραγματική, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να μπορεί να μετατραπεί σε πρόκληση, με τη στενά ηγεμονική έννοια. Αυτό γιατί ο Δράκος δεν διαθέτει τους αριθμούς εκείνους που χρειάζονται ώστε ν’ αντικαταστήσει τον ιδιαίτερο παγκόσμιο ρόλο που επιτελούν οι ΗΠΑ, δηλαδή την ικανότητα ν’ αναδιαμορφώσει ολόκληρο το παγκόσμιο καπιταλιστικό κύκλωμα και να μετατραπεί στο νέο άξονα, γύρω από το οποίο αυτό θα περιστρέφεται. Αυτή η άνοδος απαιτεί επίσης το άνοιγμα της Κίνας στην παγκόσμια αγορά, αλλά και αυτής της παγκόσμιας αγοράς -και όχι μονάχα κάποιων κομματιών της- μέσα στην ίδια την Κίνα. Κάτι που αντανακλάται και στο πεδίο των στρατηγικών της: το Πεκίνο σήμερα στοχεύει σε μια πιο αυτόνομη τοποθέτηση του μέσα στον παγκόσμιο καπιταλισμό, προσέχοντας όμως καλά ώστε -ταυτόχρονα- να μην αφεθεί ν’ αποκοπεί -μέσω της στρατηγικής των ΗΠΑ- απ’ αυτόν. Αυτό αντανακλάται και στο νομισματικό πεδίο. Το Πεκίνο δεν είναι (ακόμα;) έτοιμο να αντιπαρατεθεί με την παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου, αν και μέσα στην πορεία της ανόδου του δεν μπορεί παρά να θέσει το ζήτημα ενός δικού του νομίσματος, σταδιακά ολοένα και πιο διαδεδομένου σε παγκόσμια κλίμακα, ώστε ν’ αμβλύνει -εν μέρει- τους κινδύνους που συνδέονται με την εξάρτηση του από το πράσινο χαρτονόμισμα. Χωρίς όμως να μπορεί να το αντικαταστήσει […]

Πολλά είναι αυτά που θα μπορούσαν να ειπωθούν ακόμα γύρω από τα περιεχόμενα και ζητηματα που ανοίγουν μέσα από αυτό το πολιτικό – αναλυτικό υλικό που συμπυκνώνεται μέσα από αυτήν τη συνέντευξη, αλλά σταματάμε εδώ, ώστε να δοθεί χώρος σε τυχόν τοποθετήσεις και ερωτήσεις που μπορεί να υπάρχουν, πριν περάσουμε στην επόμενη βιβλιοπαρουσίαση αυτής της πρώτης ημέρας του φεστιβάλ.

Πριν ολοκληρώσουμε την παρουσίαση μας με την ανάγνωση του σύντομου εισαγωγικού σημειώματος του συντρόφου Ραφαέλε για αυτήν την έκδοση στα ελληνικά, θα θέλαμε να επισημάνουμε και το κείμενο που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα της, με τίτλο To συγκρατημένο Grexit και η αρχή του τέλους της αριστεράς. Πρόκειται για το “ελληνικό” κεφάλαιο του τρίτου μέρους της αναλυτικής έρευνας (311 σελίδων) του Raffaele Sciortino: “Τα δέκα χρόνια που συγκλόνισαν τον κόσμο. Παγκόσμια κρίση και γεωπολιτική των νέων λαϊκισμών” [στα ιταλικά: εκδόσεις Asterios. Τεργέστη, 2019].

Νομίζουμε ότι μετά και τον ιστορικό καταποντισμό που υπέστη -στις κάλπες της περασμένης Κυριακής- η ευρωατλαντική – “μεταμνημονιακή” αξιωματική αντιπολίτευση των αυτοαποκαλούμενων “αριστερών” της Κουμουνδούρου, η οποία και ήταν αυτή που άνοιξε διάπλατα το δρόμο για την αυτοδύναμη εδραίωση της πιο νεοφιλελεύθερης – ακροδεξιάς μεταπολιτευτικής κυβέρνησης ΝΔ του Μητσοτάκη του υιού, η ανάγνωση αυτής της συμπυκνωμένης πολιτικής – κοινωνικής και οικονομικής αναδρομής και ανάλυσης της περασμένης μνημονιακής δεκαετίας, καθίσταται σε ακόμα πιο χρήσιμη και ενδιαφέρουσα για όσους και όσες, απέναντι στην ηττοπάθεια, τη μοιρολατρία και τον αναχωρητισμό, συνεχίζουν ν’ αντιστέκονται και ν’ αγωνίζονται ενάντια στο Κεφάλαιο και το Κράτος του, τον Φασισμό & τον Ιμπεριαλισμό.

[Ακολουθεί το] Εισαγωγικό Σημείωμα του Raffaele Sciortino στην παρούσα έντυπη Έκδοση

Η συνέντευξη που παρουσιάζεται εδώ -και ευχαριστώ τους έλληνες συντρόφους που την εκτίμησαν και την μετέφρασαν- δόθηκε στα τέλη του καλοκαιριού του 2022. Από τότε μέχρι σήμερα (Γενάρης 2023) η δυναμική των πραγμάτων προχώρησε πολύ. Καταρχήν σε γεωπολιτικό επίπεδο: ουσιαστικά, στον πόλεμο στην Ουκρανία -μήνα το μήνα- καταγράφεται μια κλιμάκωση, πυροδοτημένη από τις κινήσεις των ΗΠΑ που στοχεούν στην -όσο το δυνατό πιο μακροχρόνια- επιμήκυνσή του. Δεν είναι όμως μονάχα αυτό. Βρισκόμαστε ενώπιον “δύο πολέμων”: από τις αρχές του Οκτώβρη, η διοίκηση Μπάιντεν διέκοψε την αποστολή -αμερικάνικων και “συμμαχικών”- υλικών στην κινέζικη βιομηχανία των μικροεπεξεργαστών [microchips]. Παράλληλα, οι Financial Times επέλεξαν ως βιβλίο της χρονιάς ένα με το διφορούμενο τίτλο Chips War. H αβεβαιότητα βασιλεύει παντού, κυρίαρχη στο βαθμό εκείνο όπου οι γενικές τάσεις, τις οποίες σκιαγράφησα σ’ αυτήν τη συνέντευξη και ανέλυσα στο πρόσφατο βιβλίο μου ΗΠΑ και Κίνα μέσα στην παγκόσμια σύγκρουση, εμφανίζονται όλο και πιο ξεκάθαρες, υπό τη σκιά της αυξανόμενης παγκόσμιας αταξίας.

Μια διευκρίνιση είναι αναγκαία. Να μιλάμε για γεωπολιτική από μαρξιστική σκοπιά δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση τον εναγκαλισμό μας με τις υποθέσεις της ακαδημαϊκής (ακόμα και της…μαρξίζουσας) συζήτησης, ούτε μ’ εκείνες των κρατικών μηχανισμών. Αντίθετα, σχετίζεται με το βαθύτερο ζήτημα -το οποίο και προσπερνιέται από την ριζοσπαστική [radical] μεταμοντέρνα διανόηση των τελευταίων δεκαετιών- του τι είναι σήμερα ο ιμπεριαλισμός. Δηλαδή, με τον τρόπο που οι διαδικασίες συγκεντρωτισμού και διεθνοποίησης της παραγωγής, οι οποίες έφτασαν σε σημεία που ήταν αδιανόητα ακόμα στις δεκαετίες του 1960-70, κορυφώνονται μ’ εκείνη τη “συγκεντρωτική οικονομία” που εκδήλωνεται -σ’ όλα τα επίπεδα- ως βίαιη ενδοκαπιταλιστική σύγκρουση. Όπως επίσης και με τον τρόπο και τις νέες βάσεις, πάνω στις οποίες η ηγεμονία των Γιάνκηδων ανανεώθηκε, ως απάντηση απέναντι στον ξεσηκωμό του παγκόσμιου Μακρόσυρτου ’68. Κάτι που σχετίζεται αναπόφευκτα με τις μεταμορφώσεις της ταξικής σύνθεσης και την αναδιάρθρωση του μεταρυθμιστικού κοινωνικού συμβολαίου (που σήμερα έχει απομείνει χωρίς τον… ρεφορμισμό του) στη Δύση, με την άνοδο των κοινωνικών αιτημάτων στον εξωδυτικό κόσμο και πολλά άλλα ακόμα.

Με λίγα λόγια, πρόκειται πάντοτε για την ελικοειδή δυναμική της πάλης των τάξεων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όσο κι αν σήμερα βρισκόμαστε ακόμα μακριά από το σημείο εκείνο όπου να μπορούμε έστω και να διατυπώσουμε μια ταξική πολιτική στρατηγική, αυτή δεν θα είναι ποτέ εφικτή χωρίς τη διερεύνηση εκείνων των συνθηκών που μπορούν να προκύψουν, στο εσωτερικό και κυρίως στο εξωτερικό, γι’ αυτήν την ηγεμονία τους.

Όπως είχε γράψει και ο Αμεντέο Μπορντίγκα, εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου, “οι μαρξιστές, μην μπορώντας να είναι πρωταγωνιστές της ιστορίας, το καλύτερο που μπορούν να ευχηθούν είναι η κοινωνική, πολιτική και πολεμική καταστροφή των αμερικανών αρχόντων του καπιταλιστικού κόσμου”. Αυτό δεν ισοδυναμεί με το να περιμένουμε γι’ ακόμα μια φορά, παθητικά ή κινηματίστικα, την -διαχρονικά αναμενόμενη αλλά ποτέ υλοποιημένη- παρακμή των ΗΠΑ, αλλά με τον εντοπισμό εκείνης της δυνητικής περιπλοκής, ανάμεσα στα κριτικά στοιχεία της καταστατικής -για τον καπιταλισμό- λειτουργίας που φέρνει σε πέρας η Ουάσιγκτον και μιας αρχής της αποδιάρθρωσης αυτού του συστήματος. Προς το παρόν, βρισκόμαστε μονάχα στην αρχή αυτού του περάσματος σε άλλη φάση. Η τρέχουσα περιπλοκή -μέσα στην οποία αντανακλάται ένα πάγωμα της κρίσης- αργά ή γρήγορα θα ξεπεραστεί, μέσα από το συνδυασμό της αμερικάνικης οργής για την κινέζικη άνοδο και την αναγκαιότητα για μια βαθιά αναδιάρθρωση της σχέσης κεφαλαίου-μισθωτής εργασίας. Η αποδιάρθρωση που θ’ ακολουθήσει θα πρέπει να θέσει σε κίνηση την κοινωνική και πολιτική, ταξική διαλεκτική, μέσα σε μια διάσταση -επιτέλους- διεθνή. Αρχικά με μορφές πρωτοφανείς, συγχυσμένες, ακόμα και διφορούμενες, λαμβάνοντας υπ’ όψη την αμετάκλητη κρίση των παλιών μορφών του ρεφορμισμού και της -θεσμικής ή ριζοσπαστικής- “αριστεράς”. Σε γενικές γραμμές, η “προοδευτική” μεσαία τάξη δεν είναι πια -και θα είναι όλο και λιγότερο- σε θέση να εκτελέσει τις λειτουργίες κοινωνικής και πολιτικής διαμεσολάβησης που έφερε σε πέρας -με διάφορους τρόπους- στη φάση του φορντικού και του λεγόμενου μεταφορντικού καπιταλισμού. Εν τω μεταξύ, η αφύπνιση της “νεολαίας της μεσαίας τάξης”, η οποία ως τώρα έχει εμπλακεί -ή παθητικά στρατολογηθεί- μέσα στις διαδικασίες της καπιταλιστικής υπαγωγής, ακόμα και μόνο στο επίπεδο των προσδοκιών, θα είναι μια πικρή αφύπνιση.

Αν κάτι είναι ξεκάθαρο, αυτό είναι το γεγονός πως η κατάληξη όλων αυτών δεν είναι δεδομένη. Το σίγουρο είναι ότι χωρίς έναν (ακόμα και δύσκολο) θεωρητικό – ιστορικό απολογισμό της διαδρομής του ταξικού κινήματος, μέσα στο πλαίσιο των μεταβολών του παγκόσμιου καπιταλισμού, θα συνεχίσουμε να θεωρούμε “νέα” την παλιά ασχήμια, την οποία το σύστημα αφειδώς μας πλασάρει.

Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά για την Ελλάδα; Μην έχοντας παρακολουθήσει στενά τις εξελίξεις της μετά το 2015, δεν θα προσπαθήσω ούτε καν να φανταστώ μια απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα. Μετά την ήττα που υπέστη ο κύκλος αγώνων εκείνων των χρόνων και την έκλειψη της τελευταίας απόπειρας για “κυβέρνηση των αριστερών” στην ευρωπαϊκή ήπειρο, η επακόλουθη άμπωτη επέτρεψε σ’ εκείνη την κυβέρνηση να ευθυγραμμίσει αποφασιστικά τη χώρα με τον άξονα Ουάσιγκτον-Βρυξέλλες-Τελ Αβίβ ενώ ταυτόχρονα ολοκλήρωνε το κοινωνικό σφαγείο που είχε διαταχθεί από το διεθνές κεφάλαιο. Δεν πρέπει να θεωρείται όμως δεδομένο πως στον επόμενο γύρο οι εργαζόμενες τάξεις στην Ελλάδα θα μείνουν τόσο απομονωμένες, όσο έμειναν τα προηγούμενα χρόνια, στο βαθμό εκείνο που η μελλοντική κρίση θα χτυπήσει ταυτόχρονα πολύ ευρύτερα κομμάτια του διεθνούς προλεταριάτου. Ένα πράγμα είναι σίγουρο: η Ελλάδα βρίσκεται πάνω στη γραμμή του ρήγματος μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Πιθανώς μελλοντικά να γίνουμε μάρτυρες μιας ενδιαφέρουσας “απόπειρας επικοινωνίας”, ανάμεσα σε κομμάτια του προλεταριάτου που βρίσκονται και από τις δύο πλευρές του νέου σιδηρού παραπετάσματος. Η σχέση με το προλεταριάτο της Τουρκίας θα είναι ένα πεδίο δοκιμασίας. Δύσκολο μεν, δεδομένων των ισχυρών εθνικιστικών και ατλαντικών σειρήνων και των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών που ενισχύονται περίτεχνα, αλλά υπό συγκεκριμένες συνθήκες αυτές δεν θα είναι ανέφικτο να ξεπεραστούν.

[κεντρική διάθεση: Red n’ Noir. Δροσοπούλου 52, Κυψέλη. Αθήνα. Για επικοινωνία: violetta@espiv.net]

Λάβαμε από σύντροφο, μεταφράσαμε και Διεθνιστικά & Αλληλέγγυα δημοσιεύουμε την ακόλουθη αντιπολεμική αφίσα που κυκλοφόρησε πρόσφατα από αναρχικούς και αναρχικές στην Ιταλία.

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ

Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι το αποτέλεσμα 30 χρόνων περικύκλωσης που επιχειρήθηκε από το ΝΑΤΟ προς τη Ρώσικη Ομοσπονδία.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν άρχισε με τη ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022 αλλά με τη στρατιωτική (και νεοναζιστική) επίθεση κατά των ρωσόφωνων πληθυσμών του Ντονμπάς που ξεκίνησε το 2014 και νομιμοποιήθηκε από τις φιλό-ΕΕ και φιλο-ΝΑΤΟ κυβερνήσεις.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπως όλοι οι πόλεμοι, είναι ένας πόλεμος ενάντια στους προλετάριους: πρώτα απ’ όλα ενάντια στους ουκρανούς προλετάριους που χρησιμοποιούνται ως κρέας προς σφαγή, για την υπεράσπιση του ιμπεριαλισμού του ΝΑΤΟ, και ενάντια και στους ρώσους που στέλνονται στο μέτωπο για να πεθάνουν και να σκοτώσουν. Έμμεσα είναι ένας πόλεμος ενάντια σ’ όλους τους προλετάριους, αρχής γενομένης από εκείνους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ: θα είμαστε εμείς, οι εκμεταλλευόμενοι και οι εκμεταλλευόμενες στη Δύση, αυτοί που θα πληρώσουν ακριβά την υποστήριξη του πολέμου, την αποστολή οπλισμών, την εκτόξευση των δαπανών για την άμυνα, την παραγωγική εντατικοποίηση του στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος. Καταρχήν, με τις περικοπές στις συντάξεις, την υγεία, τους μισθούς. Ολοένα και μεγαλύτερα μερίδια του πλούτου που έχει παραχθεί κοινωνικά θα προοριστούν για τον πόλεμο, η οικονομία του πολέμου θα επιβληθεί με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τη στρατιωτικοποίηση του εσωτερικού μετώπου, την όξυνση της καταστολής εκείνων που αγωνίζονται. Η πολεμική υποστήριξη που παρέχεται απ’ όλα τα δυτικά κράτη στο ουκρανικό κράτος, μας καθιστά εκ των πραγμάτων σε συνεμπόλεμους. Οι πολιτικοί και οι κρατικοί αξιωματούχοι δεν έχουν κανένα ενδοιασμό να εκθέτουν τους πληθυσμούς στις δυνητικές συνέπειες.

Με τον πόλεμο στην Ουκρανία προσεγγίζουμε επικίνδυνα έναν πιθανό τρίτο παγκόσμιο πόλεμο και την πυρηνική αποκάλυψη: το ρωσικό κράτος απειλεί ανοιχτά για χρήση ατομικών όπλων (οι ευρωπαϊκές χώρες από την πλευρά τους, ανακοινώνουν την αποστολή όπλων απεμπλουτισμένου ουράνιου).

Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι μια κερδοφόρα μπίζνα για τα δυτικά αφεντικά, που έχουν κάθε συμφέρον από την όσο το δυνατόν μακρόχρονη συνέχιση του και από την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη καταστροφικότητα του: όχι μονάχα για τα τεράστια κέρδη της πολεμικής βιομηχανίας, αλλά και για την κερδοφόρα μπίζνα της ανοικοδόμησης.

ΑΜΕΣΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΩΝ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΠΑΥΣΗ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ.

Καθήκον των ρώσων και ουκρανών προλετάριων είναι να ξεσηκωθούν ενάντια στ’ αντίστοιχα κράτη, η πραγμάτωση της εναντίωσης, η λιποταξία, ο ντεφετισμός, το σαμποτάζ, η επίθεση στο εσωτερικό μέτωπο. Όλα αυτά που ήδη συμβαίνουν και αξίζουν την πιο πλατία ταξική διεθνιστική αλληλεγγύη.

Καθήκον των προλετάριων στη δύση είναι να ξεσηκωθούν ενάντια στ’ αντίστοιχα κράτη, πρώτα απ’ όλα να μπλοκάρουν την αποστολή οπλισμών, να σαμποτάρουν την πολεμική βιομηχανία, ν’ αντισταθούν στη στρατιωτική υποτέλεια και την παρουσία των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ, στην πολεμοκάπηλη προπαγάνδα και το διαταξικό ψεύδος της εθνικής ενότητας.

Τα όπλα που διαθέτουμε είναι εκείνα που ήταν πάντοτε στα χέρια των προλετάριων: απεργία, μπλόκο, σαμποτάζ, άμεση δράση. Μονάχα μια ισχυρή και αποφασισμένη επανεκκίνηση της ταξικής σύγκρουσης μπορεί να μας βγάλει από τον εφιάλτη του πολέμου.

ΝΑ ΔΙΑΡΡΗΞΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ. ΝΑ ΣΑΜΠΟΤΑΡΟΥΜΕ. ΝΑ ΞΕΣΗΚΩΘΟΥΜΕ.

αναρχικοί και αναρχικές

Σχετικά με τις εκλογές της 21ης Μάη 2023.

[…] Όποιος ψηφίσει και δεν προετοιμάσει την κοινωνική επανάσταση είναι για εμάς βλαβερός, αλλά το ίδιο βλαβερός είναι και όποιος απόσχει από τις εκλογές και δεν προετοιμάσει την κοινωνική επανάσταση […]

Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι

[…] Είμαι πεισμένος πως, ακόμα κι όταν όλα έχουν χαθεί ή μοιάζουν να έχουν χαθεί, πρέπει ήρεμα να ξαναρχίζουμε το έργο μας από την αρχή. Eίμαι πεισμένος πως πρέπει πάντα να στηριζόμαστε στον εαυτό μας και στις δικές μας δυνάμεις. Nα μην περιμένουμε τίποτα από κανέναν και έτσι να μη συσσωρεύουμε απογοητεύσεις. Πως πρέπει να προγραμματίζουμε να κάνουμε αυτό που ξέρουμε και μπορούμε να κάνουμε, και να ακολουθήσουμε τον δρόμο μας […]

Αντόνιο Γκράμσι

[…] Η τρέχουσα παρατεταμένη προεκλογική περίοδος φέρνει και πάλι στην επιφάνεια παλιά και νέα διλήμματα, ενώ τα κέντρα Εξουσίας της ντόπιας αστικής Τάξης και των ιμπεριαλιστικών διευθυντηρίων απεργάζονται ταυτόχρονα τα (φανερά ή κρυφά) σενάρια της “επόμενης μέρας” (αυτοδύναμης, δικομματικής ή “οικουμενικής”) διακυβέρνησης της Γ’ Ελληνικής “Δημοκρατίας” (που ως γνωστό “έχει συνέχεια”…).
Μέσα στις εβδομάδες και τους μήνες που έρχονται, καμία εκλογική αυταπάτη να μην μπει φραγμός στη μαζικοποίηση και την όξυνση των ταξικών – κοινωνικών αγώνων που έρχονται και πάλι στο προσκήνιο (έστω και διάσπαρτα, ασυντόνιστα και αναντίστοιχα σε σχέση με την κομβικότητα της περιόδου που διανύουμε), έπειτα από μια δεκαετία κοινωνικής καθίζησης και κινηματικής άμπωτης.

Απέναντι στη μοιρολατρία και την ανάθεση, τις φρούδες ελπίδες και την αναζήτηση ψευτοσωτήρων, τις διαχειριστικές λογικές και τα “ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα” για μια δήθεν “βελτίωση” από τα πάνω των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης της χειμαζόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας που ζει και εργάζεται σ’ αυτόν τον τόπο, άλλος δρόμος δεν υπάρχει και ο δρόμος ανοίγει προχωρώντας.

“Γι’ αυτούς που χτίζουνε τον κόσμο, ποτέ δεν είναι αργά”…

απόσπασμα από το ΚτΒ Κάλεσμα Στήριξης στην Απεργία της Εργατικής Πρωτομαγιάς 2023.

Στα ασφαλτένια αλώνια της πόλης,
στους δικούς µας δρόµους,
Εκεί που ακόµα είναι ανοιχτές
οι λακκούβες από τις παλιές φωτιές.
Εκείνες που αφήσαµε στη µέση.
Εκεί, θα συναντηθούµε ξανά..,

από Μια ΚτΒ Συλλογική Απολογιστική Συμβολή: Αναδρομές & Συμπεράσματα. Στόχοι Πάλης & Προοπτικές [Μάρτης 2021]

“Ο Δρόμος είναι ανήφορος μα δεν υπάρχει άλλος…”

Μ’ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΤΗ ΒΑΣΗ & ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΔΡΑΣΗ ενάντια στο Κεφάλαιο & το Κράτος του, το Φασισμό & τον Ιμπεριαλισμό ΚΑΜΜΙΑ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΥΤΑΠΑΤΗ να μην μπει φραγμός στην όξυνση της Ταξικής Πάλης & των Αγώνων για Ψωμί, Υγεία, Παιδεία, Ελευθερία για Όλους & Όλες!

Κίνηση της Βιολέττας (ΚτΒ)
Αθήνα. Μάης 2023

Το ακόλουθο κείμενο του Μαουρίτσιο Λατσαράτο, σχετικά με το αδιάκοπο κύμα των μαζικών και πολύμορφων κινητοποιήσεων που βρίσκονται σ’ εξέλιξη στη Γαλλία ενάντια στη αντεργατική “μεταρρύθμιση” του συνταξιοδοτικού συστήματος, κυκλοφόρησε τον Απρίλη, στα ιταλικά, τα αγγλικά και τα ισπανικά (μεταξύ άλλων) στο illwill.com.

Μεταφράστηκε στα ελληνικά από τους Δ.Μ και Λ.Β. Δημοσιεύεται ως μια μικρή συμβολή στην διεθνιστική – προλεταριακή αντιπληροφόρηση & αυτομόρφωση και ενόψει της Εκδήλωσης -με τη συμμετοχή του συγγραφέα του- που διοργανώνεται από τους συντρόφους και τις συντρόφισσες της Ταξικής Αντεπίθεσης [ομάδα αναρχικών και κομμουνιστ(ρι)ών] και θα πραγματοποιηθεί σύντομα στην Αθήνα.

Ο κοινωνιολόγος και φιλοσόφος Maurizio Lazzarato γεννήθηκε το 1955. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο της Πάντοβα, όπου και δραστηριοποιήθηκε πολιτικά στο κίνημα της Εργατικής Αυτονομίας. Ζει και εργάζεται στο Παρίσι, όπου και αυτοεξορίστηκε το 1979, όπως και δεκάδες άλλοι διωκόμενοι αγωνιστές και αγωνίστριες, μετά την ευρύτατη κατασταλτική επιχείρηση που εξαπέλυσε το ιταλικό Κράτος τον Απρίλη εκείνης της χρονιάς, αρχής γενομένης “σ’ αυτήν την πόλη των κακών δασκάλων” και στη συνέχεια σ’ όλη τη χώρα, η οποία βασίστηκε σ’ αυτό που ιστορικά έμεινε γνωστό ως “θεώρημα Calogero” (από το όνομα του “προοδευτικού” εισαγγελέα που το κατασκεύασε).

Μέσα στα χρόνια, η πλούσια ερευνητική – συγγραφική δουλεία του έχει εστιαστεί στην άυλη εργασία, τον καπιταλισμό της γνώσης, τη βιοπολιτική και την βιοικονομία, το χρέος και το φασισμό, τον πόλεμο και την επανάσταση, καθώς και σ’ αυτή που έχει προσδιορίσει ως Μηχανή Κράτους – Κεφαλαίου.

Με αφορμή τον ιμπεραλιαστικό μέτωπο που μαίνεται στην Ουκρανία κυκλοφόρησε πρόσφατα το κείμενο του με τίτλο Πόλεμος. Καπιταλισμός. Οικολογία. Σχετικά με τα όρια της οικολογικής φιλοσοφίας, διαθέσιμο στα ιταλικά στο machina-deriveapprodi.com και στα αγγλικά, τα ισπανικά και τα πορτογαλικά στο illwill.com. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του κυκλοφόρησε (στα ιταλικά) με τίτλο Πόλεμος και νόμισμα. Ιμπεριαλισμός του δολαρίου. Νεοφιλελευθερισμός. Επαναστατικές Ρήξεις. Εκδόσεις Derive Approdi (2023). Στα ελληνικά, κυκλοφορούν τα βιβλία του

– Η Κατασκευή του Χρεωμένου Ανθρώπου. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια (2012)

– Πόλεμος ή Επανάσταση. Γιατί η ειρήνη δεν είναι μια εναλλακτική.
Εκδόσεις Ελευθεριακή Κουλτούρα (2022)

Η ακόλουθη μετάφραση αφιερώνεται αλληλέγγυα στον σύντροφο Serge που από τις 25 του περασμένου Μαρτίου, “αγωνίζεται σαν λιοντάρι για να κρατήσει τη ζωή που το κράτος προσπάθησε να του αφαιρέσει”, με τον βαρύτατο τραυματισμό του από τη ρίψη αστυνομικής χειροβομβίδας σε ευθεία βολή, κατά τη διάρκεια της απαγορευμένης, μαζικής και μαχητικής κινητοποίησης στο Saint-Soline.

Προλεταριακή Πρωτοβουλία
Αθήνα, Μάης 2023

Σχετικά με τους ταξικούς αγώνες στη Γαλλία.

Ας μπούμε κατευθείαν στην καρδιά του προβλήματος: μετά τις τεράστιες διαδηλώσεις ενάντια στη “μεταρρύθμιση” των συντάξεων, οπότε ο πρόεδρος Μακρόν αποφάσισε να περάσει διά πυρός, παρακάμπτοντας το κοινοβούλιο και επιβάλλοντας τον νόμο με τον οποίο το όριο συνταξιοδότησης αυξάνεται από τα 62 στα 64 χρόνια, οι διαδηλώσεις απάντησαν άμεσα: “και εμείς θα επιβάλουμε την απόφασή μας”. Ανάμεσα σε δύο αντίθετες επιδιώξεις, από τη μια αυτή της κυριαρχίας της Μηχανής Κράτους – Κεφαλαίου και από την άλλη εκείνης της θέλησης της Τάξης, εκείνη που θα κρίνει το αποτέλεσμα είναι η ισχύς. Ο συμβιβασμός μεταξύ Εργασίας και Κεφαλαίου έχει διαρρηχθεί από τη δεκαετία του 1970, αλλά η οικονομική κρίση και ο πόλεμος έχουν ριζοσπαστικοποιήσει τις συνθήκες της σύγκρουσης.

Ας προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τους δύο πόλους αυτού του συσχετισμού εξουσίας που βασίζεται στην ισχύ, μέσα στις πολιτικές συνθήκες μετά το 2008 και μέχρι το 2022.

Ο Γαλλικός Μάρτης

Το κίνημα φαίνεται να έχει αντιληφθεί την αλλαγή της πολιτικής κατάστασης που προκλήθηκε αρχικά από την κρίση του 2008 και έπειτα από τον πόλεμο. Χρησιμοποίησε διάφορες από τις μορφές αγώνα που αναπτύχθηκαν από το γαλλικό προλεταριάτο κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, φέρνοντάς τες μαζί, κατανοώντας τες, νομιμοποιώντας έτσι -εκ των πραγμάτων- τις διαφορές τους. Στους συνδικαλιστικούς αγώνες με τις ειρηνικές τους πορείες που σταδιακά μεταβάλλονταν, εντάσσοντας και μη μισθωτά κομμάτια (στις 23 του Μάρτη, η παρουσία της νεολαίας, των φοιτητών και των μαθητών ήταν τεράστια), προστέθηκαν οι “άγριες” διαδηλώσεις που εξελίχθηκαν με τη δύση του ήλιου στους δρόμους της πρωτεύουσας και των άλλων μεγάλων πόλεων (όπου υπήρξαν και οι πιο τεταμένες).

Αυτή η στρατηγική της δράσης ανά ομάδες που κινούνται συνεχώς από το ένα σημείο της πόλης στο άλλο, διασκορπίζοντας έτσι τους μπάτσους [flics], είναι μια ξεκάθαρη κληρονομιά από τις μορφές αγώνα των Κίτρινων Γιλέκων, που είχαν αρχίσει να “τρομοκρατούν” τους αστούς, όταν αντί να πορεύονται ειρηνικά ανάμεσα στις πλατείες Republique και Nation, έφεραν τις φωτιές στις πλούσιες γειτονιές του δυτικού Παρισιού. Τη νύχτα της 23ης Μαρτίου, μονάχα στο Παρίσι, καταγράφηκαν 923 εστίες φωτιάς. Οι μπάτσοι δηλώσαν πως οι “‘άγριες” νύχτες έφτασαν σε επίπεδα έντασης υψηλότερα και από εκείνα των “επιδρομών” των Κίτρινων Γιλέκων.

Κανένα συνδικάτο, ούτε καν το πιο φιλοπροεδρικό (CFDT), δεν καταδίκασε τις “άγριες” διαδηλώσεις. Όλα τα ΜΜΕ -που χωρίς καμία εξαίρεση ανήκουν σε ολιγάρχες- περίμεναν ανυπόμονα μετά τις πρώτες “εκδηλώσεις βίας” μια αναστροφή της κοινής γνώμης και έχουν απογοητευτεί: τα 2/3 των Γάλλων συνεχίζουν να στηρίζουν τον ξεσηκωμό. Ο “άρχοντας” αρνήθηκε να συναντηθεί με τα συνδικάτα, εκφράζοντας έτσι ξεκάθαρα τη θέλησή του για μια άμεση σύγκρουση, χωρίς διαμεσολαβήσεις. Έτσι, έγινε αντιληπτό απ’ όλους πως η στρατηγική που έπρεπε να υιοθετηθεί ήταν μονάχα μία, η χρήση των διάφορων μορφών αγώνα, χωρίς το βάρος του διαχωρισμού “βίας/ειρηνισμού”.

H μαζικότητα και η διαφορετικότητα των συμμετεχόντων στις πορείες γίνεται αντιληπτή και στις απεργιακές περιφρουρήσεις που είναι σημαντικές όσο και οι διαδηλώσεις, αν όχι ακόμα περισσότερο απ’ αυτές. Η επιλογή του Μακρόν πιθανότατα προέκυψε από το όχι απολύτως επιτυχημένο μπλοκάρισμα που προκλήθηκε από τη γενική απεργία στις 7 του Μάρτη (αφού την επόμενη ημέρα η κατάσταση είχε σχεδόν ομαλοποιηθεί!). Όμως, αυτό που δεν προέβλεψε ο Μακρόν ήταν η γιγάντωση του κινήματος μετά την απόφαση του να εφαρμόσει το συνταγματικό άρθρο 49.3.

Το μόνο κίνημα που δεν έχει ενταχθεί σ’ αυτόν τον αγώνα είναι εκείνο των προαστίων [banlieues]. Η συνάρθρωση των “μικρών λευκών” [“petits blancs”] (των φτωχότερων στρωμάτων του λευκού προλεταριάτου) με τους “βάρβαρους” [“barbares”] (τα παιδιά με γαλλική υπηκόοτητα και μετανάστες γονείς, οι “αυτόχθονες της Δημοκρατίας”). Δεν πρόκειται για κάτι το αμελητέο, αφού -όπως θα δούμε παρακάτω- αυτό που διακυβεύεται είναι μια πιθανή παγκόσμια επανάσταση, η συνάρθρωση Βορρά και Νότου.

Εκ των πραγμάτων, έχει προκύψει -και έχει γίνει απ’ όλους αποδεκτή- μια διασύνδεση μεταξύ των μαζικών αγώνων και εκείνων μιας μειοψηφικής τάσης που επικεντρώθηκε στην συνέχιση της σύγκρουσης κατά τη διάρκεια της νύχτας, μέσω της χρήσης των κάδων σκουπιδιών που συσσωρεύονται στις άκρες των δρόμων από την απεργία των οδοκαθαριστών, έτσι ώστε να μπλοκάρουν την αστυνομία και να δημιουργήσουν zbeul (ταραχή, από την αραβική λέξη του Μαγκρέμπ zebla που σημαίνει σκουπίδι). Προς το παρόν, ας ονομάσουμε αυτήν την τάση “πρωτοπορία” γιατί δεν ξέρω πως αλλιώς να την αποκαλέσω, ελπίζοντας πως οι συνήθεις κρετίνοι δεν θα με κράξουν για λενινισμό. Εδώ, δεν τίθεται το ζήτημα εμφύσησης της συνείδησης στο προλεταριάτο που τη στερείται, ούτε αυτό της λειτουργίας πολιτικής ηγεσίας, αλλά μονάχα εκείνο της συνάρθρωσης του αγώνα ενάντια στη σιδερένια πυγμή που επιβάλλεται από την κατεστημένη τάξη. Η σχέση μεταξύ μαζών και ενεργών μειοψηφιών είναι υπαρκτή σε όλα τα επαναστατικά κινήματα. Αυτό που τίθεται είναι ο αναστοχασμός της μέσα στις νέες συνθήκες και όχι η αναίρεση της.

Πριν από τις μαζικές κινητοποιήσεις αυτών των ημερών, υπήρχαν διαφορές και διαχωρισμοί που διαπερνούσαν το γαλλικό προλεταριάτο και αδυνάτιζαν την ισχύ της δράσης του. Εδώ, μπορούμε μονάχα να συνοψίσουμε: τα συνδικάτα και τα θεσμικά κόμματα της αριστεράς (με εξαίρεση εκείνο της France Insoumise [Ανυπότακτη Γαλλία] του Μελανσόν) ποτέ δεν κατάλαβαν τα Κίτρινα Γιλέκα, ούτε τη φύση τους ούτε τις διεκδικήσεις αυτών των εργαζόμενων που δεν εμπίπτουν στις κλασικές νόρμες των μισθωτών στρωμάτων. Αντιμετωπίσαν με αδιαφορία, αν όχι με εχθρότητα τους αγώνες τους. Η εχθρότητα τους εκφράστηκε εν τούτοις ανοιχτά προς τους “βάρβαρους” των προαστίων (με εξαίρεση την “Ανυπότακτη Γαλλία”), στην οποία προστέθηκε εκείνη κομματιών του φεμινιστικού κινήματος, μέσα από την ευθυγράμμιση τους με τις ρατσιστικές καμπάνιες που εξαπέλυσαν οι συστημικές δυνάμεις και τα ΜΜΕ ενάντια στην “ισλαμική μαντίλα”. Από την πλευρά τους, κανένα από αυτά δεν στάθηκε ικανό ν’ αναπτύξει τις δικές του αυτόνομες και ανεξάρτητες μορφές οργάνωσης, ικανές να φέρουν τη δικη τους οπτική γωνία, την οποία ούτε τα συνδικάτα ούτε τα κόμματα -που βρίσκονται κλεισμένα σε μια βάση που συνεχώς μειώνεται- δεν θέλουν να λάβουν ούτε καν υπ’ όψη τους. Μέσα στους “βάρβαρους” έχει αναπτυχθεί μια απο-αποικιακή θεωρία με την οποία μπορούμε να συμμεριστούμε πολλές θέσεις. Αυτή όμως δεν στάθηκε ποτέ ικάνη να ριζώσει στις συνοικίες και να μορφοποιηθεί μέσα από μια μαζική οργάνωση. Από την άλλη, το φεμινιστικό κίνημα είναι καλά οργανωμένο και έχει αναπτύξει νηφάλιες και βαθιές αναλύσεις, εκφράζοντας ριζοσπαστικές θέσεις, οι οποίες όμως δεν επιφέρουν πολιτικές ρήξεις μιας τέτοιας έκτασης. Δεν έχει δώσει τις μάχες του μέσα στους εξελισσόμενους αγώνες, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες είναι οι πλέον πληγείσες από τις “μεταρρυθμίσεις”. Επομένως, το γαλλικό προλεταριάτο ήταν κατακερματισμένο από το ρατσισμό, το σεξισμό και τις νέες μορφές επισφαλούς εργασίας.

Το τωρινό κίνημα έχει διαρρήξει τις γραμμές, bouger les lignes όπως λένε οι Γάλλοι, μετακινώντας τις γραμμές διαχωρισμού, ανασυνθέτοντας σε μερικό βαθμό τις διαφορές. Επίσης, οι οικολογικές δράσεις έχουν αποκτήσει ισχύ και πόρους μέσα στους αγώνες. Οι συγκρούσεις στο Saint-Soline ενάντια στην κατασκευή μεγάλων ταμιευτήρων νερού για την αγροδιατροφική βιομηχανία, όπου η αστυνομία έκανε χρήση πολεμικών όπλων, προκάλεσαν αγανάκτηση και κινητοποιήσεις τις επόμενες μέρες, μέσα από την επανεκκίνηση των “άγριων” -αν και μικρότερης έντασης- διαδηλώσεων.

Πρόκειται για ένα άλμα των ανασυνθέσεων; Ίσως είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για κάτι τέτοιο. Σε κάθε περίπτωση, τα διάφορα κινήματα που εξελίσσονται στη Γαλλία αυτά τα χρόνια, έχουν μπολιαστεί μέσα στις συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις προσφέροντάς τους μια διαφορετική εικόνα και ουσία: την αναμέτρηση με την εξουσία και το κεφάλαιο. Μέσα σε δύο μήνες, έκαψαν τον Μακρόν και έφεραν την προεδρία του σ’ ένα αδιέξοδο δρόμο.

Όταν το πολιτικό σύστημα στις δυτικές χώρες γίνεται ολιγαρχικό και η συναίνεση σε αυτό δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με μισθούς, απολαβές και κατανάλωση, που υπόκεινται συνεχώς σε αποκλεισμούς και μειώσεις, η αστυνομία γίνεται ο βασικός άξονας “διακυβέρνησης”. Επί της προεδρίας του, ο Μακρόν έχει διαχειριστεί τους κοινωνικούς αγώνες μονάχα με την αστυνομία.

Η βαρβαρότητα των επεμβάσεων βρίσκεται σήμερα στην καρδιά της γαλλικής στρατηγικής για τη διαφύλαξη της δημόσιας τάξης. Η Γαλλία δεν έχει μονάχα μια μεγάλη επαναστατική παράδοση αλλά και μια παράδοση άσκησης αντεπαναστατικής βίας, δίχως προηγούμενο στις αποικίες της και ανάλογα με την απειλή που διατρέχει η εξουσία στη μητρόπολη, όπου το 1848 είχε επέμβει ο αποικιακός στρατός -ο Στρατός της Αφρικής [Armée d’Afrique] που είχε κατακτήσει την Αλγερία- ώστε να καταστείλει την επανάσταση.

Τώρα πλέον το διακύβευμα του κινήματος δεν έγκειται μονάχα στην εργασία και την άρνηση της, αλλά και στο μέλλον του ίδιου του καπιταλισμού και του Κράτους του, όπως συμβαίνει πάντοτε όταν ξεσπάνε συγκρούσεις μεταξύ ιμπεριαλισμών!

Το δίδαγμα που μπορούμε να εξάγουμε από αυτούς τους δυο μήνες αγώνα είναι η επείγουσα αναγκαιότητα αναστοχασμού και αναδιαμόρφωσης του ζητήματος της ισχύος, της οργάνωσης και της χρήσης της. Η τακτική και η στρατηγική καθίστανται και πάλι σε πολιτικές αναγκαιότητες, με τις οποίες τα κινήματα λίγο ασχολήθηκαν, όντας σχεδόν αποκλειστικά απασχολημένα με τις ιδιαιτερότητες της δικής τους (σεξιστικής, ρατσιστικής, οικολογικής, μισθωτής) σχέσης εξουσίας. Παρ’ όλα αυτά, ανέβασαν το επίπεδο της σύγκρουσης κινούμενα αντικειμενικά μαζί, υπό την έλλειψη ενός υποκειμενικού συντονισμού, αποδομώντας την κατεστημένη εξουσία.

Είτε θα επανατεθεί το πρόβλημα της ρήξης με τον καπιταλισμό και όλων αυτών που αυτή σηματοδοτεί, είτε η δράση θα συνεχίσει να είναι μονάχα αμυντική. Αυτό που αναδύεται ιστορικά όταν ξεσπάει ο πόλεμος μεταξύ ιμπεριαλισμών είναι πάντοτε η δυνατότητα της “κατάρρευσης” του (όπου μπορεί και ν’ αναδυθεί ένας νέος καταμερισμός εξουσίας στην παγκόσμια αγορά και ένας νέος κύκλος της συσσώρευσης). Οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ρωσία έχουν κατανοήσει πλήρως αυτό το διακύβευμα. Είναι όμως αμφίβολο ακόμα αν ο ταξικός αγώνας θα μπορέσει ν’ αναβαθμιστεί μέσα σ’ αυτό το επίπεδο της σύγκρουσης.

Η Δυτική Aυταρχία

Το γαλλικό σύνταγμα δίνει πάντοτε τη δυνατότητα στον “άρχοντα” ν’ αποφασίζει μέσα στους λεγόμενους δημοκρατικούς θεσμούς. Έτσι, προκύπτει η εφεύρεση του άρθρου 49.3 που επιτρέπει τη νομοθέτηση χωρίς την ψήφιση της από τη βουλή. Αυτή η συνταγματική διάταξη καταδεικνύει τη συνέχεια που υπάρχει στις διαδικασίες πολιτικού συγκεντρωτισμού, οι οποίες και ξεκίνησαν πολύ πριν από τη γέννηση του ίδιου του καπιταλισμού. Η διαδικασία συγκεντρωτισμού της στρατιωτικής ισχύος (το νόμιμο μονοπώλιο της χρήσης της) που -επίσης- προϋπάρχει του καπιταλισμού, αποτελεί την άλλη απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάδυση της Μηχανής Κράτους – Κεφαλαίου, η οποία με τη σειρά της προχώρησε άμεσα σε μια συγκεντροποίηση της οικονομικής ισχύος, μέσω της συγκρότησης μονοπωλίων και ολιγοπωλίων που -μέσα στη μακρά ιστορία του καπιταλισμού- δεν έκαναν άλλο από το να επεκτείνουν την οικονομική και πολιτική βαρύτητα τους.

Μια μεγάλη μερίδα της πολιτικής σκέψης αγνόησε τον πραγματικά υπαρκτό καπιταλισμό, αναιρώντας τις διαδικασίες του “κυρίαρχου” συγκεντρωτισμού του, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στις έννοιες της “κυβερνησιμότητας” [“governamentalità”](Φουκώ), της “κυβέρνησης” [“governo”] (όπως ο Aγκάμπεν που αναστατώθηκε πολύ κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά εξαφανίστηκε με τον πόλεμο μεταξύ ιμπεριαλισμών που είναι ελάχιστα βιοπολιτικός) και της “διακυβέρνησης” [“governance”].

Το σχετικό απόσπασμα από τον Φουκώ είναι ενδεικτικό του θεωρητικού κλίματος της αντεπανάστασης: “Η οικονομία είναι μια επιστήμη χωρίς ολότητα, η οικονομία είναι μια επιστήμη όπου αρχίζει να εκδηλώνεται όχι τόσο η έλλειψη χρησιμότητας, αλλά η αδυναμία από μια οπτική γωνία του κυρίαρχου” [1]. Τα μονοπώλια είναι ο “κυρίαρχος” της οικονομίας, κάτι που δεν κάνει άλλο από το να μεγεθύνει τη θέλησή τους για την απολυτοποίηση [totalizzazione] τους, μέσω της σύμφυσης τους με την “κυρίαρχη” εξουσία του πολιτικού συστήματος και τις “κυρίαρχες” εξουσίες του στρατού και της αστυνομίας.

Ο καπιταλισμός δεν ταυτίζεται ούτε με τον φιλελευθερισμό ούτε με τον νεοφιλελευθερισμό. Πρόκειται για δυο πράγματα εντελώς διαφορετικά και η περιγραφή της ανάπτυξης της Μηχανής Κράτους-Κεφαλαίου, ως ένα πέρασμα από τις κοινωνίες της κυριαρχίας στις κοινωνίες της πειθάρχησης και την κοινωνία του ελέγχου, δεν αποτέλεσε τίποτα άλλο από μια ανοησία. Σε κάθε περίπτωση, οι τρεις συγκεντρωτισμοί ολοκληρώνονται, διοικώντας τις μορφές (φιλελεύθερης ή νεοφιλελεύθερης) κυβερνησιμότητας, τις οποίες εφαρμόζουν και έπειτα τις εγκαταλείπουν, όταν η ταξική σύγκρουση ριζοσπαστικοποιείται.

Οι τεράστιες ανισορροπίες και πολώσεις μεταξύ των Κρατών και μεταξύ των Τάξεων καθορίζονται από αυτούς τους συγκεντρωτισμούς και οδηγούν κατευθείαν στον πόλεμο, ο οποίος εκφράζει -για ακόμα μια φορά- το αληθινό πρόσωπο του καπιταλισμού (τη σύγκρουση μεταξύ ιμπεριαλισμών) και έχει άμεσες πολιτικές επιπτώσεις, κυρίως για τα μικρά ευρωπαϊκά κράτη. Την ώρα που ο Γάλλος πρόεδρος εφαρμόζει την κυριαρχία του ενάντια στον “πληθυσμό”
του, ταυτόχρονα -ως πειθήνιος υποτελής- χάνει ένα άλλο μεγάλο κομμάτι της, προς όφελος των ΗΠΑ που -χάρη στον πόλεμο ενάντια στο Ρώσο “ολιγάρχη”- έχουν αντικαταστήσει τον γαλλο-γερμανικό άξονα μ’ εκείνο των ΗΠΑ-Μεγάλης Βρετανίας και χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, στο επίκεντρο του οποίου οι ΗΠΑ έχουν τοποθετήσει την πιο αντιδραστική, σεξιστική, θεοκρατική, ομοφοβική, αντεργατική και φιλοπόλεμη χώρα της Ευρώπης, την Πολωνία. Τώρα πλέον, όχι μονάχα η ομοσπονδιοποίηση της Ευρώπης αλλά και ίδια η Ευρώπη των εθνών φαντάζουν ουτοπικές. Το μέλλον θα καθοριστεί από εθνικισμούς και νέους φασισμούς. Αν τυχόν κάποιος θελήσει ν’ αναγεννήσει το ευρωπαϊκό σχέδιο, μετά από ακόμα μια δουλική συναίνεση στη λογική του ιμπεριαλισμού του δολαρίου, θα πρέπει πρώτα να διεξάγει έναν αγώνα για την απελευθέρωση από την αποικιοκρατία των Γιάνκηδων.

Στη διεθνή σκακιέρα, η Γαλλία μετράει λιγότερο απ’ όσο μετρούσε πριν από τον πόλεμο, αλλά όπως όλοι οι περιθωριοποιημένοι κυριούληδες, ο Μακρόν εξαπολύει όλη την αγριότητα και την αδυναμία του ενάντια στους δικούς του “υπηκόους”, στους οποίους και επιφυλάσσει την αντιμετώπιση τους από την αστυνομία του.

Σύμφωνα με τους Financial Times (25/3/2023), “η Γαλλία έχει εκείνο το πολίτευμα το οποίο, ανάμεσα στις πιο ανεπτυγμένες χώρες, προσιδιάζει περισσότερο σε μια αυταρχική δικτατορία”. Είναι διασκεδαστικό να διαβάζουμε τον διεθνή Τύπο του Κεφαλαίου (Wall Street Journal) που ανησυχεί γιατί “η καταναγκαστική πορεία του Μακρόν για τη μετατροπή της γαλλικής οικονομίας σ’ ένα φιλεπιχειρηματικό περιβάλλον γίνεται σε βάρος της κοινωνικής συνοχής”. Η πραγματική τους ανησυχία δεν αφορά τις συνθήκες ζωής εκατομμυρίων προλετάριων αλλά τον “λαϊκιστικό” κίνδυνο που δύναται να θέσει σε αμφισβήτηση την Ευρωατλαντική Συμμαχία, το Παγκόσμιο ΝΑΤΟ και επομένως τις ΗΠΑ που το διοικούν: η “κοινοβουλευτική εξέγερση” και το “χάος που εξαπλώνεται στη χώρα θέτει ανησυχητικά ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της χώρας, για όσους ελπίζουν ότι η Γαλλία θα παραμείνει στο φιλελεύθερο, φιλο-Ε.Ε. και φιλο-ΝΑΤΟ στρατόπεδο” (Politico). Οι Financial Times φοβούνται πως η Γαλλία “ακολουθεί τους Αμερικάνους, τους Βρετανούς, τους Ιταλούς και στρέφεται προς την λαϊκίστικη ψήφο”. Δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό αν είναι υποκριτές ή απλώς ανεύθυνοι. Θέλουν να έχουν δυο πράγματα ταυτόχρονα: τη χρηματοπιστωτική απόδοση και την μονοπωλιακή απόδοση, αλλά και την κοινωνική συνοχή, τη δημοκρατία και τη δικτατορία του κεφαλαίου, τις εταιρίες απαλλαγμένες από τους φόρους να χρημαδοτούνται απλόχερα από ένα κοινωνικό κράτος [welfare] εντελώς διαστρεβλωμένο προς όφελος τους, αλλά και την κοινωνική ειρήνη. Το Der Spiegel μιλάει για “δημοκρατικό έλλειμα” και “απειλή για την ίδια τη δημοκρατία”, ενώ είναι αυτές οι οικονομικές πολιτικές που υπεράσπίζονται καθημερινά τις επιταγές της δυτικής αυταρχίας, η οποία δεν έχει τίποτα, μα τίποτα, να ζηλέψει από την αντίστοιχη ανατολική.

Ο Παγκόσμιος Κύκλος Αγώνων μετά το 2011

Αυτό που αρχίζει τώρα να διακρίνεται μέσα στους αγώνες στη Γαλλία, η πρόκληση ενάντια στο κράτος και το κεφάλαιο, είναι αυτό που στους αγώνες στον παγκόσμιο Νότο έγινε άμεσα αντιληπτό από το 2011 κι έπειτα.

Ήδη από τον 20ο αιώνα και έπειτα, ο μεγάλος Νότος επιτέλεσε μια στρατηγικά αποφασιστική λειτουργία, σε μεγαλύτερο βαθμό από εκείνον των αγώνων στη Δύση. Η διεθνής διάσταση των συσχετισμών ισχύος παίζει καθοριστικό ρόλο ώστε να γίνει κατορθωτή η ανάκτηση της πρωτοβουλίας. Η κρίση του 2008 όχι μονάχα έδωσε τη δυνατότητα του πολέμου (ο οποίος και έφτασε με συνέπεια) αλλά κι εκείνη του ανοίγματος επαναστατικών ρωγμών (η πραγματικότητα των αγώνων είναι μετακινούμενη και αναγκασμένη να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, αν δεν επιθυμεί το τσάκισμα της από την παράλληλη δράση του πολεμου και των νέων φασισμών).

Η τελευταία παγκοσμιοποίηση δεν αρκέστηκε μονάχα στο βάθεμα των διαφορών αλλά δημιούργησε Βορράδες μέσα στο Νότο και εγκατέστησε Νότους μέσα στο Βαρρά. Με βάση αυτό, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εξαχθεί ένα συμπέρασμα ομογενοποίησης των πολιτικών συμπεριφορών και των διαδικασιών υποκειμενικοποίησης στο εσωτερικό αυτών των δυο διαφορετικών κομματιών. Η πόλωση μεταξύ Κέντρου και Περιφέρειας είναι σύμφυτη του καπιταλισμού και πρέπει επιτακτικά και συνεχώς ν’ αναπαράγεται. Χωρίς τη καταλήστευση του Νότου, χωρίς την επιβολή μιας “λούμπεν” ανάπτυξης και μιας “άνισης ανταλλαγής” (Samir Amin), το ποσοστό κέρδους μοιραία θα μειώνεται εκθετικά, παρ’ όλες τις καινοτομίες, τις τεχνολογίες και τις εφευρέσεις που ο Βορράς μπορεί να παράξει, υπό τον έλεγχο του μεγαλύτερου τεχνικό-επιστημονικού επιχειρηματία, δηλαδή του αμερικανικού Πενταγώνου. Αυτή είναι η βαθύτερη αιτία του πολεμου που βρίσκεται σ’ εξέλιξη. Ο Νότος θέλει να εξέλθει από αυτή τη σχέση υποταγής και σε κάποιο βαθμό το έχει ήδη κάνει. Αυτή είναι η πολιτική βούληση που απειλεί τη αμερικάνικη χρηματοπιστωτική και νομισματική ηγεμονία και την πολιτική και παραγωγική πρωτοκαθεδρία της.

Υπάρχουν τουλάχιστον δύο σημαντικές πολιτικές διαφορές που παραμένουν ανάμεσα τη Δύση και τον υπόλοιπο κόσμο. Η μη-ένταξη των “βάρβαρων” των γαλλικών προαστίων στους αγώνες που βρίσκονται σ’ εξέλιξη, παρά το γεγονός ότι αποτελούν ένα από τα πιο φτωχά και εκμεταλλευόμενα στρώματα του γαλλικού προλεταριάτου, αποτελεί ήδη ένα σύμπτωμα -χαρακτηριστικό των δυτικών χωρών- των δυσκολιών του ξεπεράσματος της “αποικιακής ρωγμής”, από την οποία καιρό τώρα επωφελούνται οι λευκοί.

Μέσα στον κύκλο των αγώνων που ξεκίνησαν το 2011 προέκυψε μια διαφοροποίηση, παρόμοια μ’ εκείνη που είχε καταγραφεί και κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Εκείνη την εποχή υπήρξαν σοσιαλιστικές ή εθνοαπελευθερωτικές επαναστάσεις (σε κάθε περίπτωση, με σοσιαλιστικές αναφορές) που εξαπλώθηκαν στον Νότο και μαζικοί αγώνες, ενίοτε πολύ δυναμικοί, οι οποίοι όμως δεν στάθηκαν ικανοί να μετεξελιχθούν σε νικηφόρες επαναστατικές διαδικασίες στη Δύση.

Σήμερα έχουμε μεγάλες απεργίες στην Ευρώπη (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ισπανία αλλά και στη Γερμανία) ενώ από την άλλη έχουμε κυριολεκτικές εξεγέρσεις και ξεσηκωμούς, μέσα από μια εκκίνηση των επαναστατικών διαδικασιών στο Νότο.

Ας λάβουμε υπ’ όψη μερικά παραδείγματα, την Αίγυπτο και την Τυνησία που εγκαινίασαν τον κύκλο του 2011, τη Χιλή και το Ιράν πιο πρόσφατα, ώστε να υπογραμμίσουμε τις διαφορές αλλά και τις πιθανές συγκλίσεις.

Είναι δύσκολο να συγκρίνουμε την Αραβική Άνοιξη με το κίνημα του “Occupy Wall Street”, ακόμα και αν υπήρξε μια κάποια κυκλοφορία των μορφών αγώνα: κατάρρευση της κατεστημένης εξουσίας, εκατομμύρια άνθρωποι στις κινητοποιήσεις, πολιτικά συστήματα να τρίζουν συθέμελα, καταστολή μ’ εκατοντάδες νεκρούς, δυνατότητα εκκίνησης μιας πραγματικά επαναστατικής διαδικασίας, η οποία όμως απέτυχε άμεσα, αφού όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της εξέγερσης κι ένα πλακάτ στο Κάιρο: “half revolution, no revolution” [“μισή επανάσταση, όχι επανάσταση”]. Το κίνημα του “Occupy Wall Street” δεν έθεσε ποτέ επί του πεδίου συσχετισμούς ισχύος τέτοιου μεγέθους ούτε παρήγαγε -έστω και για λίγο- “κενά”, δηλαδή αποδομήσεις και απονομιμοποιήσεις των μηχανισμών εξουσίας, όπως οι εξεγέρσεις στο Νότο ανά περιόδους κατάφεραν. Επίσης, ο Νότος είναι εκείνος που ανοίγει και προωθεί νέους κύκλους αγώνων (πχ, τον λατινοαμερικάνικο φεμινισμό), οι οποίοι αναπαράγονται με λιγότερη ένταση και ισχύ στον Βορρά.

Στη Χιλή, ο “νεοφιλελευθερισμός” γεννήθηκε αφού πρώτα η Μηχανή Κράτους -Κεφαλαίου είχε προκαλέσει τη φυσική καταστροφή των επαναστατικών διαδικασιών που βρίσκονταν σ’ εξέλιξη, ενώ παράλληλα είχε καλέσει τους Hayek και Friedman για να χτίσουν πάνω στα συντρίμμια την αγορά, τον ανταγωνισμό και το ανθρώπινο κεφάλαιο (δεν πρέπει να συγχέουμε τον νεοφιλελευθερισμό με τον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό αλλά είναι απαραίτητη πάντοτε η προσεχτική διάκριση τους). Η Χιλή λοιπόν αποτελεί μια άλλη τυπολογία εξέγερσης, από την οποία μπορούν να εξαχθούν ορισμένα διδάγματα. Όπως επίσης ισχύει και για τη βόρεια Αφρική, πρόκειται για πολιτικές ήττες.

Σε αντίθεση με την Αίγυπτο, στη Χιλή μια πληθώρα κινημάτων (με ιδιαίτερα σημαντικά το φεμινιστικό κι εκείνο των αυτόχθονων) εκφράστηκαν μέσα στην εξέγερση. Όμως, σ’ ένα ορισμένο σημείο της πάλης των Τάξεων, βρισκόμαστε απέναντι σε μια εξουσία που δεν είναι πλέον μόνο πατριαρχική ή ετεροφυλόφιλη, δεν είναι πλέον μονάχα η ρατσιστική εξουσία ούτε μονάχα εκείνη των αφεντικών, αλλά η συνολική εξουσία της Μηχανής Κράτους-Κεφαλαίου που εμπεριέχει, αναδιοργανώνει και ταυτόχρονα ξεπερνά όλες τις άλλες εξουσίες. Ο εχθρός δεν είναι μονάχα η εθνική εξουσία και η κυριότητα ενός κράτους, όπως το χιλιανό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, έρχεται η άμεση αντιπαράθεση με τις ιμπεριαλιστικές πολιτικές αφού ενδεχόμενες πολιτικές ρήξεις, όπως στην Αίγυπτο (περισσότερο ακόμα απ’ όσο στην Τυνησία), τη Χιλή ή το Ιράν, απειλούν να θέσουν υπό αμφισβήτηση τους συσχετισμούς ισχύος μέσα στην παγκόσμια αγορά, και την παγκόσμια κατανομή της εξουσίας: οι εξεγέρσεις τόσο στη Χιλή όσο και την Αίγυπτο παρακολουθούνταν στενά από τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν δίστασαν να παρέμβουν με την “στρατηγική επέμβαση” τους. Μια παρόμοια συνθήκη προέκυψε και στη Γαλλία: η ανάπτυξη των αγώνων που εκκίνησαν ως “συνδικαλιστική” πάλη βρίσκεται αντιμέτωπη με το σύνολο της Μηχανής Κράτους-Κεφαλαίου.

Μέσα σ’ αυτές τις στιγμές του αγώνα, υπάρχει -και για τις δυο αντιτιθέμενες πλευρές- ένα σημείο χωρίς επιστροφή, αφού είναι αδύνατο να διατηρηθούν σταθερές μορφές αντιεξουσίας, “απελευθερωμένες” ζώνες και περιοχές, παρά μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Η ζαπατίστικη λύση δεν μπορεί να γενικευθεί ούτε μπορεί να αναπαραχθεί (όπως άλλωστε λένε και οι ίδιοι οι Ζαπατίστας). Μέσα στις υπάρχουσες συνθήκες του καπιταλισμού, δεν γίνεται αντιληπτός ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να εγκαθιδρυθεί μια μακρόχρονη “δυαδική εξουσία”. Ταυτόχρονα, η κατάκτηση της εξουσίας δεν φαίνεται ν’ αποτελεί -απο το ’68 και δώθε- μια προτεραιότητα. H κατάσταση φαντάζει ως ένα αίνιγμα!

Παρά τις πολιτικές διαφορές μεταξύ Βορρά και Νότου, ανακύπτουν προβλήματα που τους διαπερνούν εγκάρσια: ποιο είναι εκείνο το πολιτικό υποκείμενο που πρέπει να οικοδομηθεί έτσι ώστε να είναι ικανό να οργανώσει την πολυμορφία των αγώνων και των οπτικών, ενώ ταυτόχρονα να μπορεί να θέσει το ζήτημα της δυαδικότητας της εξουσίας και της οργάνωσης της ισχύος;

Οι ξεσηκωμοί, οι εξεγέρσεις [στο Νότο] (αλλά -έστω και με διαφορετικό τρόπο- και οι αγώνες στη Γαλλία) παράγουν μια σειρά αινιγμάτων: την έλλειψη της δυνατότητας να ολοκληρώσουν και να συνθέσουν τους αγώνες αλλά και εκείνη του να παραμείνουν διασκορπισμένοι μέσα στις διαφορετικότητες τους. Την έλλειψη της δυνατότητας να μην εξεγερθούν αποδομόντας την εξουσία κι εκείνη της κατάκτησης της εξουσίας. Την έλλειψη της δυνατότητας να οργανώσουν το πέρασμα από την πολλαπλότητα στη δυαδικότητα της εξουσίας, η οποία επιβάλλεται από τον εχθρό, και από εκείνη του να παραμείνουν εγκλωβισμένοι μονάχα μέσα στην πολλαπλότητα και τη διαφορετικότητα τους. Την έλλειψη της δυνατότητας συγκεντροποίησης κι εκείνης της αντιμετώπισης του εχθρού χωρίς συγκεντροποίηση. H επίλυση αυτών των αινιγμάτων αποτελεί τη συνθήκη για τη δημιουργία του εφικτού για την επανάσταση. Μονάχα υπό αυτές τις προϋποθέσεις, ξεπερνώντας αυτές τις ελλείψεις των δυνατοτήτων, το ανέφικτο γίνεται εφικτό.

Η δεύτερη μεγάλη διαφορά μεταξύ Βορρά και Νότου αφορά τον πόλεμο που βρίσκεται σ’ εξέλιξη και τον ιμπεριαλισμό. Ο ιμπεριαλισμός ορίζει το ποιοτικό άλμα που επιτεύχθηκε μέσα από τη σύμφυση των τριών διαδικασιών συγκεντρωτισμού, του οικονομικού, πολιτικού και στρατιωτικού. Ένα άλμα που επισφραγίστηκε με τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο και έφτασε στο απόγειό του κατά τη διάρκεια του “νεοφιλελευθερισμού”, δηλαδή του ελεύθερου ανταγωνισμού, της ελεύθερης επιχειρηματικότητας και του αγώνα ενάντια σε κάθε συγκεντρωτική εξουσία που μπορεί να νοθεύσει την ανταγωνιστικότητα κλπ, φτάνοντας στο σημείο να επιβάλλει -όπως κάνει στις μέρες μας- τον πληθωρισμό από τα κέρδη (αυτό που αποκαλείται “pricing power”, η δυνατότητα προσδιορισμού των τιμών, σε πλήρη αναντιστοιχία με τον ίδιο τον αποκαλούμενο νεοφιλελευθερισμό), μη αρκούμενος στη λεηλασία που ήδη διαπράττεται σε παγκόσμιο επίπεδο και την αναδιοργάνωση του κοινωνικού κράτους [welfare] που -προς όφελος του- επιβλήθηκε.

Το κίνημα στη Γαλλία δεν έχει ακόμα εκφραστεί σχετικά με τον πόλεμο μεταξύ ιμπεριαλισμών. Ακόμα όμως κι αν το ζήτημα δεν έχει τεθεί, ο αγώνας ενάντια στη μεταρρύθμιση διεξάγεται μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο. Το γεγονός ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε πόλεμο και η Δύση αναδιοργανώνει το κοινωνικό κράτος [welfare] μετατρέποντας το σε πολεμικό κράτος [warfare], αλλάζει αισθητά την πολιτική κατάσταση. Ίσως είναι καλύτερα έτσι, αν και πρόκειται για ένα ξεκάθαρο πολιτικό όριο. Σε περίπτωση που είχε εκφραστεί πιθανώς να είχαν αναδυθεί διαφορετικές πολιτικές τοποθετήσεις, ακόμα και μεταξύ τους αντιτιθέμενες.

Αντίθετα, στον παγκόσμιο Νότο η τοποθέτηση γύρω από τον πόλεμο είναι ξεκάθαρη: πρόκειται για έναν πόλεμο μεταξύ ιμπεριαλισμών, η ρίζα του όμως εντοπίζεται στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, στο άρμα του οποίου δένονται -παρουσιάζοντας αυτοκτονικές τάσεις- οι ευρωπαϊκές πολιτικές άρχουσες Τάξεις. Ο Νότος από την πλευρά του χωρίζεται μονάχα μεταξύ Κρατών που είναι υπέρ της ουδετερότητας και εκείνων που τάσσονται με τη Ρωσία, αρνούμενα όμως στο σύνολο τους την επιβολή των κυρώσεων και την αποστολή οπλισμού [*].

Η έννοια του ιμπεριαλισμού δεν τέθηκε ποτέ υπό αμφισβήτηση στο Νότο όπως αντίθετα συνέβη στη Δύση. H τεράστια ανοησία που αναπτύχθηκε από τους Νegri και Ηardt με την “Αυτοκρατορία” [2], της οποίας η υπερεθνική διαμόρφωση ούτε καν άρχισε ποτέ, είναι χαρακτηριστική μιας διαφοράς ως προς την ανάλυση και την πολιτική ευαισθησία που τους οδήγησε να δηλώσουν -στον τελευταίο τόμο της τριλογίας τους- πως η ανέφικτη Αυτοκρατορία θα είχε εστιάσει στον χρηματοπιστωτισμό αφού πρώτα θα είχε δοκιμάσει τον πόλεμο. Το αντίθετο δηλαδή από αυτό που πραγματικά συνέβη: το αμερικάνικο χρηματοπιστωτικό σύστημα, έχοντας προκαλέσει και συνεχίζοντας να προκαλεί επαναλαμβανόμενες κρίσεις -οι οποίες φέρνουν συνέχεια τον καπιταλισμό στο χείλος της κατάρρευσης, απ’ όπου διασώζεται χάρη στην αποκλειστική παρέμβαση της κυριαρχίας των Κρατών, με πρώτο ανάμεσα τους το αμερικανικό- είναι αυτό που ωθεί τις ΗΠΑ τον πόλεμο. Ο σύγχρονος ιμπεριαλισμός, του οποίου η έννοια μπορεί να εντοπιστεί (απλοποιώντας συνοπτικά) στο τρίγωνο μονοπώλια – νόμισμα – πόλεμος, ρίχνει τη σκιά του πάνω και στα όρια των θεωριών που τον αγνόησαν, υποχρεώνοντάς μας να αντιληφθούμε την οπτική γωνία του Νότου που ποτέ δεν τον εγκατέλειψε, αφού τον έχει ακόμα φορτωμένο στις πλάτες του. Όπως άλλωστε κι εμείς που προτιμάμε όμως να παριστάνουμε ότι δεν συμβαίνει τίποτα!

Πώς να βγούμε από την αντεπανάσταση;

Με το δίκιο μας θαυμάζουμε τους αγώνες του γαλλικού προλεταριάτου. Δημιουργούν ενθουσιασμό γιατί εμπεριέχουν ψήγματα των επαναστάσεων του 19ου αιώνα (ακόμα και της μεγάλης επανάστασης) τα οποία ζορίζουν την αντεπανάσταση, με μια συνέχεια και μια πυκνότητα που δεν συναντάται σε καμία άλλη δυτική χώρα. Πρέπει όμως να παραμείνουμε προσεκτικοί. Αν και οι Γάλλοι προλετάριοι εξεγείρονται με εντυπωσιακή συνέπεια ενάντια στις “μεταρρυθμίσεις”, αυτό που καταφέρνουν είναι μονάχα -τουλάχιστον ως τώρα- να καθυστερούν την εφαρμογή τους ή να αλλάζουν λεπτομέρειες τους, παράγοντας και θέτοντας σε κίνηση από την άλλη πλευρά, διαδικασίες υποκειμενικοποίησης που είναι πρωτόγνωρες, οι οποίες συσσωρεύονται μέσα στους εξελισσόμενους αγώνες, στους αγώνες ενάντια στον νόμο για τα εργασιακά μέχρι τα Κίτρινα Γιλέκα, καθώς και μέσω των ζωνών προς υπεράσπιση (ZAD). Όλοι αυτοί οι αγώνες όμως, τουλάχιστον ως τώρα, ήταν αμυντικοί, των οποίων η αντιδραστική σημασία μπορεί σίγουρα ν’ αναστραφεί. Όπως και να έχει, αυτό αποτελεί ένα σημαντικό μειονέκτημα που -από το ξεκίνημα- τούς χαρακτηρίζει.

Για να εξηγήσουμε αυτές που πρέπει -παρά τις μεγάλες αντιστάσεις που εκφράστηκαν- ν’ αποκαλούμε “ήττες”, χρειάζεται ίσως πρώτα ν’ ανατρέξουμε στον τρόπο με τον οποίο επιβλήθηκαν οι κοινωνικές, πολιτικές και μισθολογικές κατακτήσεις. Αν κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, οι πρώτες νίκες αποτέλεσαν τον καρπό των αγώνων των ευρωπαϊκών εργατικών τάξεων, στον 20ο αιώνα ο Νότος έπαιξε έναν στρατηγικό -και ολοένα και σημαντικότερο- ρόλο. Οι επαναστάσεις που τρόμαξαν τον Βορρά και νίκησαν στο Νότο ήταν αυτές που μπλόκαραν τη Μηχανή Κράτους – Κεφαλαίου, αναγκάζοντας την να προβεί σε παραχωρήσεις. Αυτές που τής έσπερναν φόβο ήταν η αυτονομία και η ανεξαρτησία της προλεταριακής οπτικής που εκφραζόταν. Η διασύνδεση των αγροτικών επαναστάσεων στο Νότο με τους εργατικούς αγώνες στο Βορρά καθόρισε ένα αντικειμενικό μέτωπο αγώνων που ξεπέρασαν την “κόκκινη γραμμή”, επιβάλλοντας τις μισθολογικές αυξήσεις και το κοινωνικό κράτος [welfare] στο Βορρά και τη ρήξη με την αποικιακή διαίρεση που βασίλευε επί τέσσερις αιώνες στον ευρύτερο Νότο. Αυτός είναι και ο σημαντικότερος καρπός της σοβιετικής επανάστασης (ο Λένιν ποτέ δεν πήγε στο Λονδίνο ή το Ντιτρόιτ, εμφανίστηκε όμως στο Πεκίνο και το Αλγέρι), η οποία και διευρύνθηκε μονάχα από τους “καταπιεσμένους λαούς”.

Όπως είναι αδύνατο να επιτευχθεί ο σοσιαλισμός σε μια μόνο χώρα, έτσι είναι και αδύνατο να επιβληθούν τετελεσμένες συνθήκες στη Μηχανή Κράτους – Κεφαλαίου μέσα σ’ ένα μονάχα έθνος.

Οι δυτικές εργατικές Τάξεις είχαν ηττηθεί με το ξέσπασμα του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η συντριπτική πλειοψηφία του εργατικού κινήματος αποδέχτηκε να οδηγηθεί στη σφαγή για τη δόξα των αντίστοιχων εθνικών αστικών Τάξεων. Όταν τόσο η εργατική Τάξη όσο και το εργατικό κίνημα εκβιάστηκαν με τον αντιφασισμό, η πρωτοβουλία των κινήσεων είχε περάσει ήδη στα χερια των “αγροτικών” επαναστάσεων, τον οποίων η ισχύ ώθησε στη μετακίνηση του καπιταλιστικών κέντρων προς ανατολάς. Οι δυτικές εργατικές Τάξεις είχαν πλέον αφομοιωθεί μέσω της ανάπτυξης και ακόμα και όταν εξεγείρονταν δεν στάθηκαν ποτέ ικανές να απειλήσουν πραγματικά τη Μηχανή Κράτους – Κεφαλαίου. Κατά τη διάρκεια της ίδια περιόδου, οι επαναστάσεις του μεγάλου Νότου μετατρέπονταν σε μηχανές παραγωγής ή σε Έθνη – Κράτη.

Όταν κάμφθηκε η απειλή της επανάστασης στο Βορρά αλλά και η πραγματική ύπαρξή της στο Νότο, ο συσχετισμός ισχύος είχε ριζικά αναστραφεί: εμείς αρχίσαμε (και συνεχίζουμε ως σήμερα) να χάνουμε, κομμάτι κομμάτι κάθε φορά, όλα αυτά που είχαν κατακτηθεί (η μετάβαση της ηλικίας συνταξιοδότησης απο τα 60 στα 67 έτη, αυτά τα εφτά επιπλέον χρόνια αιχμαλωσίας μας -μέσα από ένα μόνο χτύπημα του Κεφαλαίου- αποτελούν ίσως το πιο ξεκάθαρο σημάδι αυτής της ήττας). Μέχρι την αντεπανάσταση που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970, ακόμα και όταν πολιτικά χάναμε, προωθούμασταν οικονομικά και κοινωνικά. Σήμερα χάνουμε σ’ όλα τα μέτωπα. Τώρα πλέον, μετά την κρίση του 2008, ξεσπούν παντού σημαδιακοί αγώνες (ο Γαλλικός Μάρτης είναι ένα από αυτούς), αλλά αν δεν υφανθεί και πάλι εκείνο το δίχτυ των εξεγέρσεων και των αγώνων σε παγκόσμια κλίμακα, αυτή τη φορά υποκειμενικά, αμφιβάλλω αν θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτό το κελί της αντεπανάστασης.

Υπάρχουν διάφοροι καλοθελητές που -επικαλούμενοι τους πολέμους μεταξύ των κρατών- προτάσσουν τον εξεγευνισμό του ταξικού πολέμου. Τους ευχόμαστε καλή τύχη. Μέσα σ’ έναν μόνο αιώνα, οι διάφοροι ιμπεριαλισμοί έφεραν τέσσερις φορές την ανθρωπότητα στο χείλος της αβύσσου: ο 1ος και ο 2ος παγκόσμιος πόλεμος με τη ναζιστική παρόξυνση, ο ψυχρός πόλεμος κατά τη διάρκεια του οποίου πήρε σάρκα και οστά η πιθανότητα για το πυρηνικό τέλος της ανθρωπότητας, ο πόλεμος που βρίσκεται σ’ εξέλιξη -του οποίου η Ουκρανία δεν είναι άλλο από ένα επεισόδιο του- και επαναφέρει αυτήν την πιθανότητα.

Απέναντι σε αυτή την τραγική και συνεχόμενη επανάληψη των πολέμων μεταξύ ιμπεριαλισμών (για να μην αναφερθούμε και στους άλλους), το ζήτημα που τίθεται αφορά την ανοικοδόμηση των διεθνών συσχετισμών ισχύος και την επεξεργασία της έννοιας του πολέμου (της στρατηγικής), προσαρμοσμένη μέσα σ’ αυτή τη νέα συνθήκη. Το “Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος” έδινε έναν ορισμό που ακόμα παραμένει απόλυτα επίκαιρος, ακόμα και αν έχει αποσυρθεί ή πέσει στη λήθη της ειρήνευσης: “ασταμάτητος πόλεμος, άλλοτε κρυφός, άλλοτε φανερός. Είτε κρυφός είτε φανερός, απαιτεί πάντοτε και σε κάθε περίπτωση μια γνώση των συσχετισμών ισχύος, μια στρατηγική και μια τέχνη της ρήξης, προσαρμοσμένη σ’ αυτούς τους συσχετισμούς. Ο πόλεμος ιστορικά, αλλά απ’ ότι φαίνεται και σήμερα, μπορεί να δώσει χώρο σ’ έναν επαναστατικό μετασχηματισμό” ή σε μια νέα συσσώρευση κεφαλαίου σε παγκόσμια κλίμακα. Μια άλλη πιθανότητα που το Μανιφέστο των Μαρξ και Έγκελς λάμβανε υπ’ όψη, βρίσκεται πλέον στην ημερήσια διάταξη, επιδεινωμένη από την οικολογική κρίση που βρίσκεται σ’ εξέλιξη: “η καταστροφή” όχι μονάχα “των δύο αντιμαχόμενων τάξεων”, αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Σημείωση του Συγγραφέα

[*] Η Laura Richardson, επικεφαλής της νότιας στρατιωτικής διοίκησης των ΗΠΑ (που περιλαμβάνει όλες τις χωρές της Λατινικής Αμερικής, εκτός του Μεξικού) πρότεινε μια “συμφωνία” στην Κολομβία, η οποία -μέχρι την τελευταία αλλαγή κυβέρνησης- υπήρξε ένας ιστορικός σύμμαχος του ιμπεριαλισμού. Αν η χώρα συμφωνούσε να διαθέσει στον ουκρανικό στρατό τα 50 παλιά ελικόπτερα της Mi-8 και Mi-17 σοβιετικής κατασκευής, η Ουάσιγκτον θα τ’ αντικαταστούσε με νέο εξοπλισμό. Η απάντηση του προέδρου Γκουστάβο Πέτρο υπήρξε αιχμηρή και διαφορετική από την ντροπιαστική και αντιπαραγωγική υποτέλεια των ευρωπαϊκών ελίτ: “θα κρατήσουμε αυτά τα όπλα ακόμα και αν πρέπει να τα κάνουμε παλιοσίδερα […] Εμείς δεν είμαστε με το ένα ή το άλλο στρατόπεδο, είμαστε μ’ εκείνο της ειρήνης”.

Σημειώσεις των Μεταφραστών

[1] Από Micheal Foucault. H γέννηση της βιοπολιτικής. Παραδόσεις στο Κολλέγιο της Γαλλίας (1978-79). Εκδόσεις Πλέθρον. Αθήνα, 2012.

[2] Micheal Hardt – Antonio Negri. Αυτοκρατορία. Εκδόσεις Scripta. Αθήνα, 2002.

Το 2005 είχε κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις Τζεντάι, η μετάφραση μιας συνοπτικής και αιχμηρής κριτικής στην Αυτοκρατορία των Χαρντ και Νέγκρι, από αναρχική σκοπιά, με την υπογραφή Κροίσος & Οδόθεος, με τίτλο Βάρβαροι. Η άτακτη ανταρσία, η οποία είχε κυκλοφορήσει στα ιταλικα το 2002 από τις εκδόσεις ΝΝ.

Την «ηθική των αφεντικών» την αντιπάθησα όσο και την «ηθική των δούλων». Μια τρίτη ηθική έβλεπα να διαμορφώνεται μέσα μου: «Δίνε το χέρι σου σε όποιον σηκώνεται».

Μαξίμ Γκόργκι

Νοέμβρης 2021. Μετά από εμπρηστική επίθεση που πραγματοποιείται στην Τροχαία Πειραιά προσάγονται μακριά από το σημείο και έπειτα συλλαμβάνονται οι αναρχικοί σύντροφοι Φώτης Δ. και Ιάσονας Ρ. Η πάγια τακτική της ΕΛ.ΑΣ, αυτή της αναγκαστικής λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων και γενετικού υλικού DNA, ακολουθεί τη σύλληψη των αγωνιστών. Παράλληλα, με τη συνδρομή των δημοσιογραφικών παπαγάλων της ΓΑΔΑ, αρχίζει η καθιερωμένη επιχείρηση κατασκευής ενόχων που περιλαμβάνει βαριά κατηγορητήρια “στηριγμένα” σε ανύπαρκτα στοιχεία, τρομοκράτηση των συλληφθέντων, παράτυπη άρνηση πρόσβασης τους σε νομική εκροσώπηση και άλλες σύνηθεις “δημοκρατικές” πρακτικές που εφαρμόζονται από τους κρατικούς κατασταλτικούς μηχανισμούς, όταν οι έρευνες τους αφορούν υποθέσεις πολιτικής άμεσης δράσης και στρέφονται εναντίον αγωνιστών – αγωνιστριών. Οι δυο σύντροφοι τελικά θα προφυλακιστούν, ο Φώτης Δ. στον Κορυδαλλό και ο Ιάσονας Ρ. στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα, με την κατασκευασμένα διογκωμένη δικογραφία να παραμένει ανοιχτή.

Σεπτέμβρης 2022. Για την ίδια υπόθεση ασκείται ποινική δίωξη σε δύο ακόμα αναρχικούς αγωνιστές, τον Παναγιώτη Β. και τον Λάμπρο Β., οι οποίοι και συλλαμβάνονται, μετά από αστυνομική εισβόλη στο σπίτι τους, παρουσία εισαγγελέα. Κατηγορούμενοι για παραβίαση του νόμου περί όπλων, οι συλληφθέντες αφήνονται ελέυθεροι αρχικά, για να προφυλακιστούν μερικές εβδομάδες αργότερα, με απόφαση της ανακρίτριας Πειραιά.

Τρομολαγνικές εκστρατείες από τα καθεστωτικά ΜΜΕ, ασφαλίτικες παρακολουθήσεις, χολιγουντιανού τύπου εισβολές σε κατοικίες, αστυνομικοδικαστικές μεθοδεύσεις, αυθαίρετες κρατήσεις, βασανιστήρια και ασκήσεις κρατικής τρομοκρατίας μέσα στα Α.Τ και τα ανακριτικά γραφεία, είναι μερικά απ’ όσα επιφυλάσσουν το Κεφάλαιο και το Κράτος του στους επαναστάτες και τις επαναστάτριες, τους αναρχικούς και τις αναρχικές, τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες, ενάντια σε όσους και όσες αντιστέκονται, ορθώνοντας το μπόι τους απέναντι σ’ αυτήν την κρατική τρομοκρατία και την καπιταλιστική θανατοπολιτική, τη φτώχεια και την εξαθλίωση, την αδικία και τον πόλεμο που μας κυκλώνουν από παντού…

Για μια ακόμα φορά, δαιμονοποιούνται και ποινικοποιούνται φιλικές, κοινωνικές και συντροφικές σχέσεις. Ορφανά δείγματα DNA και δακτυλικά αποτυπώματα σε αντικείμενα όπως βιβλία, αποτελούν ενοχοποιητικά στοιχεία και συμπεριλαμβάνονται σε σαθρά κατηγορητήρια και ογκώδεις κατασκευασμένες δικογραφίες που παραμένουν ανοιχτές, επιβεβαιώνοντας έτσι το καθεστώς εξαίρεσης που επιφυλάσσουν οι εχθροί της ελευθερίας και γδάρτες του εργαζόμενου λαού, οι πολιτικοί προϊστάμενοι και οι εντολοδόχοι της Γ’ Ελληνικής “Δημοκρατίας” σ’ όσους και όσες επιλέγουν το δύσβατο αλλά ωραίο δρόμο της Αντίστασης, του Αγώνα και της Αξιοπρέπειας.

Την ώρα που ο ιμπεριαλιστικός Πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται και η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο της γενίκευσης του, με την πολεμική προπαρασκευή, την εργατική υποτίμηση και τη λαϊκή φτωχοποίηση να εντείνονται και στις δυο πλευρές του Αιγαίου, με την κεφαλαιοκρατική επίθεση ενάντια σε κάθε κοινωνικό δικαίωμα και κεκτημένο να παγιώνεται και ένα νέο μνημόνιο να βρίσκεται προ των μετεκλογικών πυλών, ο κόσμος της Αντίστασης και του Αγώνα οφείλει να ορθώσει ανάχωμα ενάντια στην αδιάκοπη καθεστωτική επέλαση.

Κρατικές δολοφονίες φτωχοδιάβολων και γυναικοκτονίες. Προστασία κυκλωμάτων (ένστολων και μη) μαστροπών, βιαστών ανηλίκων και μαφιόζων από την αστική “δικαιοσύνη”. Μαζικές uποκλοπές “για λόγους εθνικής ασφάλειας” και προμοτάρισμα του χαφιεδισμού, αυθαιρεσία, συγκάλυψη και ασυδοσία ώστε τα κεφαλαιοκρατικά εγκλήματα να βαπτιστούν “ανθρώπινα λάθη”, “μεμονωμένα περιστατικά” και “κακές στιγμές”. Την ίδια στιγμή, άνθρωποι της Τάξης μας σαπίζουν εκδικητικά στα κελιά της αστικής δημοκρατίας, συνθέτοντας έτσι την πνιγηρή εικόνα της σημερινής πραγματικότητας, προμηνύοντας το ακόμα πιο ζοφερό μέλλον που μας επιφυλάσσουν.

Η εργατική Τάξη, το ντόπιο και μεταναστευτικό προλεταριάτο, οι άνεργοι και οι άνεργες, η μαθητική και φοιτητική νεολαία, το σύνολο των μαχόμενων κομματιών του εργαζόμενου λαού αυτού του τόπου, οφείλουμε να σταθούμε στα πόδια μας και στο ύψος των περιστάσεων: με Οργάνωση στη Βάση και Ενότητα στη Δράση ν’ αναμετρηθούμε στα ίσα με τους εχθρούς της Ελευθερίας, τους βιαστές του Δίκιου μας, τους ηθικούς και φυσικούς αυτουργούς αυτής της σύγχρονης βαρβαρότητας.

Δεν ξεχνάμε τους αιχμάλωτους του κοινωνικού – ταξικού πολέμου. Στηρίζουμε υλικά, ηθικά, πολιτικά τους φυλακισμένους και διωκόμενους αγωνιστές και αγωνίστριες. Η Αλληλεγγύη ήταν, είναι και θα είναι το όπλο μας στον Αγώνα ενάντια στην κεφαλαιο-κρατική-ιμπεριαλιστική Εξουσία. Οι αιχμάλωτοι σύντροφοι μας ειναι σάρκα απ’την σάρκα μας και μαζί τους θα παλέψουμε για την ταξική Απελευθέρωση & την κοινωνική Επανάσταση, για την Αναρχία & τον Κομμουνισμό.

ΜΟΝΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ Η ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΚΗ, ΜΠΟΥΡΛΟΤΟ ΚΑΙ ΦΩΤΙΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΦΥΛΑΚΗ!

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΥΣ ΑΝΑΡΧΙΚΟΥΣ ΣΥΝΤΡΟΦΟΥΣ ΦΩΤΗ Δ., ΙΑΣΟΝΑ Ρ., ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Β. & ΛΑΜΠΡΟ Β.

Συναυλία Οικονομικής Ενίσχυσης για την κάλυψη των δικαστικών εξόδων: Σάββατο 6 Μάη στις 20.00 στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Έναρξη Δίκης – Συγκέντρωση Αλληλεγγύης: Δευτέρα 8 Μάη στις 8.30 πμ στα δικαστήρια των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού.

Κίνηση της Βιολέττας [ΚτΒ]
Αθήνα, Μάης 2023.

Σικάγο 1886. Σαλονίκη 1936. Καισαριανή 1944. Κωνσταντινούπολη 1977…

137 Μάηδες μετά την αιματοβαμμένη εξέγερση στο Σικάγο, όπου η εργατική Τάξη, “αυτή που δεν έχει τίποτα άλλο από την εργασιακή της ισχύ και δεν είναι τίποτα αλλά πρέπει να γίνει τα πάντα…”, ξεσηκώθηκε διεκδικώντας το 8ωρο και καλύτερες συνθήκες δουλειάς, η Πρωτομαγιά δεν είναι κρατική αργία ούτε κινητή γιορτή. Για το πολυεθνικό προλεταριάτο και όλους τους εργαζόμενους λαούς, για τους εκμεταλλευόμενους και τις καταπιεσμένες, για όλες και όλους της Γης τους κολασμένους, η Πρωτομαγιά ήταν, είναι και θα είναι μια εμβληματική Απεργιακή Ημέρα Μνήμης & Αγώνα.

Ημέρα Μνήμης για όλους τους εργάτες συνδικαλιστές & τις εργάτριες συνδικαλίστριες, τους αναρχικούς & τους κομμουνιστές, τις αναρχικές & τις κομμουνίστριες που απολύθηκαν, διώχτηκαν, βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν & δολοφονήθηκαν επειδή σήκωσαν το ανάστημα τους και αγωνίστηκαν για την υπεράσπιση των εργατικών – λαϊκών συμφερόντων ενάντια στο Κεφάλαιο και τα Κράτη του, το Φασισμό και τον Ιμπεριαλισμό.

Ημέρα Αγώνα που διδάσκει και υπενθυμίζει διαχρονικά πως –σε όλους τους καιρούς και όλους τους τόπους– οι λαϊκές κατακτήσεις και τα εργατικά δικαιώματα δεν χαρίστηκαν από την κεφαλαιοκρατία και τα Κράτη της, αλλά αποτέλεσαν τον επίμονο και συνάμα επίπονο καρπό της προλεταριακής οργάνωσης & δράσης μέσα κι έξω από τα κάτεργα της μισθωτής σκλαβιάς.

Πρωτομαγιά 2023.

137 Μάηδες μετά, “η ιστορία γράφεται ακόμα στους δρόμους και συνεχίζει να καίει σαν πυρωμένο σίδερο”. Η πολύμηνη κοινωνική – ταξική εξέγερση που μαίνεται αδιάκοπα στη Γαλλία στέλνει τα δικά της σήματα καπνού στους “προβοκάτορες λαούς” όλης της Ευρώπης, υπενθυμίζοντας έμπρακτα ότι “κανένα πρόβατο δεν σώθηκε βελάζοντας”…

Μπροστά στο ασφυκτικό παρόν και στο ακόμα πιο ζοφερό μέλλον που μας επιφυλάσσεται, με τα σύννεφα του ιμπεριαλιστικού Πολέμου να πυκνώνουν όλο και περισσότερο πάνω από τα κεφάλια μας και ένα νέο υπερμνημόνιο προ των πυλών, σ’ αυτήν την περίοδο της εντεινόμενης όξυνσης της καπιταλιστικής Κρίσης, ο δρόμος είναι ανήφορος αλλά δεν υπάρχει άλλος…

Οι πρόσφατες μαζικές και μαχητικές απεργιακές κινητοποιήσεις σ’ όλη την Ελλάδα ενάντια στη συγκάλυψη του κεφαλαιοκρατικού εγκλήματος στα Τέμπη, οι εργατικοί αγώνες σε Efood, Cosco, Εnergean, Λάρκο, Μαλαματίνα, Wolt κ.α, η πρόσφατη νικηφόρα έκβαση του αγώνα στην εταιρία Green and Health (με την επαναπρόσληψη των 2 απολυμένων συντρόφων – εργατών πράσινου Κ.Α και Σ.Δ), οι πολύμηνες κινητοποιήσεις των εργαζομένων και των σπουδαστών-σπουδαστριών στο χώρο της Τέχνης, οι περιφρουρήσεις λαϊκών κατοικιών ενάντια στους πλειστηριασμούς και τις εξώσεις, οι συλλογικές κινήσεις απαλλοτριώσεων και αυτομειώσεων τιμών των προϊόντων πρώτης ανάγκης ενάντια στο αδιάκοπο κύμα ακρίβειας και αισχροκέρδειας, οι τοπικοί αγώνες (σε Άγραφα, Κρήτη, Οίτη κ.α) ενάντια στην περιβαλλοντική λεηλασία, δείχνουν εκείνο το νήμα του δρόμου, το οποίο αποτελεί το δύσβατο αλλά αναγκαίο μονοπάτι που οφείλουμε να διανύσουμε.

Η τρέχουσα παρατεταμένη προεκλογική περίοδος φέρνει και πάλι στην επιφάνεια παλιά και νέα διλήμματα, ενώ τα κέντρα Εξουσίας της ντόπιας αστικής Τάξης και των ιμπεριαλιστικών διευθυντηρίων απεργάζονται ταυτόχρονα τα (φανερά ή κρυφά) σενάρια της “επόμενης μέρας” (αυτοδύναμης, δικομματικής ή “οικουμενικής”) διακυβέρνησης της Γ’ Ελληνικής “Δημοκρατίας” (που ως γνωστό “έχει συνέχεια”…).

Μέσα στις εβδομάδες και τους μήνες που έρχονται, καμία εκλογική αυταπάτη να μην μπει φραγμός στη μαζικοποίηση και την όξυνση των ταξικών – κοινωνικών αγώνων που έρχονται και πάλι στο προσκήνιο (έστω και διάσπαρτα, ασυντόνιστα και αναντίστοιχα σε σχέση με την κομβικότητα της περιόδου που διανύουμε), έπειτα από μια δεκαετία κοινωνικής καθίζησης και κινηματικής άμπωτης.

Απέναντι στη μοιρολατρία και την ανάθεση, τις φρούδες ελπίδες και την αναζήτηση ψευτοσωτήρων, τις διαχειριστικές λογικές και τα “ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα” για μια δήθεν “βελτίωση” από τα πάνω των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης της χειμαζόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας που ζει και εργάζεται σ’ αυτόν τον τόπο, άλλος δρόμος δεν υπάρχει και ο δρόμος ανοίγει προχωρώντας.

“Γι’ αυτούς που χτίζουνε τον κόσμο, ποτέ δεν είναι αργά”…

Για την άμεση απεμπλοκή της Ελλάδας από τον ιμπεριαλιστικό Πόλεμο που κορυφώνεται στην Ουκρανία, φέρνοντας την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο της γενίκευσης του και την πυρηνική απειλή. Ενάντια στην πολεμική προπαρασκευή που εντείνεται και στις δυο πλευρές του Αιγαίου, ο δικός μας κύριος Εχθρός ήταν, είναι & θα είναι εδώ: μέσα στην Ελλάδα, μέσα στην ΕΕ, μέσα στο ΝΑΤΟ.

Ενάντια στο αδιάκοπο κύμα ακρίβειας, τους εντεινόμενους πλειστηριασμούς πρώτων κατοικιών, την εργατική υποτίμηση και τους μισθούς πείνας, τη μαζική ανεργία και τη γενικευμένη επισφαλειοποίηση – πληβειοποίηση:

Άμεση Δράση με μαζικές απαλλοτριώσεις & αυτομειώσεις τιμών των προϊόντων πρώτης ανάγκης, επανασυνδέσεις ρεύματος & αρνήσεις πληρωμών, μαζικά μπλόκα στις εξώσεις των φτωχών από τα τραπεζικά – “επενδυτικά” κοράκια και τους μπάτσους τους.

Άμεση πραγματική αύξηση των μισθών των εργαζομένων & των επιδομάτων για όλους τους άνεργους & τις άνεργες.

Άμεση Κατάργηση του νόμου – “λαιμητόμου” Χατζηδάκη που καταργεί το 8ωρο & νομιμοποιεί τις “συμβάσεις – λάστιχο”, τις απλήρωτες υπερωρίες και τη “μαύρη” (υποδηλωμένη ή αδήλωτη) εργασία.

Ενάντια στο νέο αντεργατικό – αντιλαϊκό ιδιώνυμο:

Κάτω τα ξερά σας από τη συναδελφική οργάνωση & τη συνδικαλιστική δράση, τα εργατικά Σωματεία & το δικαίωμα στην Απεργία!

Οργάνωση & Αγώνας μέσα & έξω από τους χώρους δουλειάς για Ψωμί, Παιδεία, Υγεία, Ελευθερία σε Όλους & Όλες.

Όλοι & Όλες στις Πρωτομαγιάτικες Απεργιακές Διαδηλώσεις.

Στηρίζουμε – Συμμετέχουμε στην απεργιακή Μοτοπορεία που καλεί η Συνέλευση Βάσης Εργαζόμενων Οδηγών Δικύκλου (ΣΒΕΟΔ). Συγκέντρωση: Δευτέρα 1η Μάη 2023 στις 13.00 στο Πεδίο του Άρεως.

Κίνηση της Βιολέττας (ΚτΒ)
Αθήνα, Απρίλης 2023.

[…] Οι κοινωνικές, ταξικές και πολιτικές αντιστάσεις που αναπτύχθηκαν την περίοδο 2013-2022 κατέχουν μια ιδιαίτερη θέση στην ιστορία της εγχώριας ταξικής πάλης. Απορροφώντας τους κραδασμούς του ξεφουσκώματος της κοινωνικής δυναμικής, οι αντιστάσεις αυτές κράτησαν συντεταγμένο -και μάλιστα μέσα σε ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες οι οποίες έθεταν νέα και αμείλικτα ερωτήματα- το κινηματικό στρατόπεδο, και τολμούμε να πούμε -κοιτάζοντας τες σήμερα από μια σχετική απόσταση- ότι διαμόρφωσαν, μέσα από αναπόφευκτα αντιφατική πορεία ρήξεων, υποχωρήσεων, λαθών και υπερβάσεων, τους όρους για την “καινούρια γέννα”.

Λέγεται συχνά, και στα κείμενα του βιβλίου αυτού δεν υποστηρίζεται λίγες φορές, ότι η δεκαετία που αφήνουμε πίσω μας ήταν μια περίοδος ταξικής οπισθοχώρησης και κινηματικής άμπωτης. Δε θα διαφωνήσουμε. Στην περίοδο που μας απασχολεί δεν είχαμε ούτε τις εξεγέρσεις, ούτε τη μαζική είσοδο στο πολιτικό προσκήνιο του λαϊκού παράγοντα της αμέσως προηγούμενης πενταετίας. Όπως συμβαίνει πάντα στην ιστορία, οι εποχές που διαδέχονται τέτοιες πολιτικές και ταξικές κορυφώσεις είναι σκληρές, πολιτικά άνυδρες και κοινωνικά στομωμένες. Ωστόσο αυτό δεν τις κάνει λιγότερες σημαντικές και συναρπαστικές. Το αντίθετο θα λέγαμε. Μπορεί οι μάχες οπισθοφυλακών να μην έχουν τη λάμψη εκείνων της επαναστατικής ανόδου, ωστόσο χωρίς αυτές -όπως η ιστορία των κοινωνικών επαναστάσεων υπογραμμίζει- οι δεύτερες δεν πρόκειται να υπάρξουν […]

απόσπασμα από το Σημείωμα της Έκδοσης.

Αφορμή για τη συγγραφή του ακόλουθου κειμένου αποτέλεσε η έκδοση με τίτλο “Κάθε δρόμος γεννιέται με το βήμα. Στιγμιότυπα αντίστασης 2013-2022” που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Πρωτοβουλία για την Επαναστατική Μνήμη και διατίθεται από πολιτικούς και κοινωνικούς χώρους, αυτοδιαχειριζόμενα στέκια και βιβλιοπωλεία.

Πρόκειται για έναν ογκώδη τόμο 680 σελίδων, αποτελούμενο από ένα πλούσιο υλικό σκέψης και θεώρησης, δράσης και πράξης, με το οποίο διατρέχεται χρονολογικά μια ολόκληρη δεκαετία που -δίχως ίχνος υπερβολής- μπορεί να ειπωθεί ότι κυριολεκτικά πέρασε επάνω από όλους και όλες μας, επάνω από τη χειμαζόμενη κοινωνική πλειοψηφία, τη ντόπια και μεταναστευτική εργατική Τάξη, τους συντρόφους και τις συντρόφισσες, τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες.

Μια πολύτιμη έκδοση που κυκλοφορεί αφιερωμένη στον φίλο και σύντροφο Χρήστο Πολίτη “που άφηνε τα χνάρια του στο χιόνι για να μην χαθεί, για να τον βρουν οι υπόλοιποι”.

Μια από εκείνες τις ξεχωριστές εκδόσεις που -όπως (δυστυχώς λιγοστές) άλλες αντίστοιχες- “παρεμβαίνει και μας υπενθυμίζει πως, πέρα από διαφωνίες και αποστάσεις, υπάρχει κάτι ζωντανό και ελπιδοφόρο που πολλές φορές ξεχνάμε. Πως μεγαλώσαμε και παλέψαμε μαζί. Στα ίδια μέρη, για τους ίδιους σκοπούς” [*].

Μέσα από μια ευρεία παράθεση κειμένων και ανακοινώσεων, αναλήψεων ευθυνών, ανταποκρίσεων και αναλύσεων πολιτικών ομάδων και συλλογικοτήτων, ένοπλων σχηματισμών και ομαδοποιήσεων άμεσης δράσης, εργατικών σωματείων, ανοιχτών συνελεύσεων και μετωπικών σχημάτων, πολιτικών κρατουμένων, αγωνιστών και αγωνιστριών του αναρχικού – αντιεξουσιαστικού χώρου και του ευρύτερου ανταγωνιστικού – ανατρεπτικού κινήματος, καλύπτεται χρονολογικά ολόκληρη η σύγχρονη ιστορική περίοδος που εκτείνεται ως τις μέρες μας.

Πρόκειται για εκείνη την περίοδο που ακολούθησε τον ύστατο (ως τα τώρα…) μαζικό και μαχητικό ξεσηκωμό του “προβοκάτορα λαού” στις 12 Φλεβάρη 2012 και το τέλος εκείνου του κύκλου αγώνων που σημάδεψαν την πρωτομνημονιακή “εποχή των ταραχών”, η οποία με τη σειρά της είχε ανθίσει πάνω στο γόνιμο λίπασμα (αλλά και τα όρια) της κοινωνικής – ταξικής Εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008.

Μια κομβική περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας (χάρη και στην καταλυτική συνεισφορά της σοσιαλδημοκρατίας -υπό τη μορφή της “πρώτης φοράς Αριστεράς”- που για ακόμα μια φορά στην ιστορία της “υπηρέτησε επάξια τον παλιό κόσμο”), εμπεδώθηκε και εντάθηκε το αλυσόδεμα της χώρας στο άρμα του ευρωατλαντικού Ιμπεριαλισμού, η κάθετη εργατική υποτίμηση και η μαζικοποίηση της ανεργίας, η σαρωτική επέλαση του Κεφαλαίου και η αυταρχικοποίηση του Κράτους του, η εκποίηση του δημόσιου πλούτου και η “κανονικοποίηση” της φτωχοποίησης και του εκφασισμού ενάντια στα δικαιώματα και τα συμφέροντα, τις κατακτήσεις και τις ανάγκες της χειμαζόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας που ζει και εργάζεται σ’ αυτόν τον τόπο.

Χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων, μέσα σ’ ένα διάχυτο κλίμα οπισθοχώρησης του λαϊκού παράγοντα από το κοινωνικό προσκήνιο και επικράτησης του κινηματικού κατακερματισμού και αναχωρητισμού από τα βασικά επίδικα της εποχής, η κεφαλαιο-κρατική-ιμπεριαλιστική Εξουσία κατάφερε (μέσω του νέου δικομματισμού ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ και των απαραίτητων συμπληρωμάτων του) να επανασταθεροποιήσει το αστικό πολιτικό σύστημα της Γ’ Ελληνικής “Δημοκρατίας” που (ως γνωστό) “δεν έχει αδιέξοδα”…

Χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων, η κοινωνική βάση καλέστηκε -με το καλό ή το άγριο, με τη συναίνεση και την καταστολή- να συνηθίσει το θάνατο που προσφέρεται απλόχερα από τους διαχρονικούς δυνάστες της, σε διάφορες μορφές, συνθήκες και συγκυρίες. Μέσα από τις σελίδες της συγκεκριμένης έκδοσης παρατίθενται πολλά από τα στιγμιότυπα της Αντίστασης και του Αγώνα που πήραν σάρκα και οστά, κατά τη διάρκεια όλης αυτής της περιόδου υποχώρησης της ταξικής πάλης και άμπωτης του κοινωνικού ανταγωνισμού.

Στιγμιότυπα από εκείνη την πληθώρα δράσεων που πήγαν ενάντια στο ρεύμα της εσωστρέφειας, της μοιρολατρίας και της ηττοπάθειας. Στιγμιότυπα από τις πολύμορφες και διαφορετικές -αλλά όχι μεταξύ τους αντιτιθέμενες- αγωνιστικές, πολιτικές και οργανωτικές απόπειρες που -κατά τη διάρκεια όλων αυτών των “πολιτικά άνυδρων και κοινωνικά στομωμένων” χρόνων- κράτησαν ανοιχτό το “στοίχημα” της επαναστατικής προοπτικής.

Μαζικές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις, κοινωνικοί – ταξικοί αγώνες εκτός των τειχών και απεργίες πείνας στις φυλακές, κινηματικές αγωνιστικές πρωτοβουλίες, καταλήψεις και ανακαταλήψεις στην αθηναϊκή μητρόπολη, αντάρτικες ενέργειες, καταδρομικές επιθέσεις και αντεπιθέσεις, μια πληθώρα από άμεσες δράσεις ενάντια σε κρατικούς και καπιταλιστικούς, φασιστικούς και ιμπεριαλιστικούς στόχους, ενάντια σε υλικές υποδομές και φυσικά πρόσωπα που υπηρετούν -από διάφορα πόστα, αξιώματα και ιδιότητες- αυτό το σάπιο, εκμεταλλευτικό και καταπιεστικό σύστημα, η κρεατομηχανή του οποίου ανεβάζει συνεχώς στροφές και αλέθει αδιάκοπα τις ζωές μας.

Στιγμιότυπα μιας διαδρομής που φέρει -ζωντανά μέσα της- τις απώλειες και τις πληγές “ενός παρελθόντος που δεν περνάει”: τις δολοφονίες αγωνιστών από μπατσους, παρακρατικούς και χρυσαυγίτες, τις εξοντωτικές καταδίκες και τον μακροχρόνιο εγκλεισμό, τις ειδικές συνθήκες κράτησης και τις εκδικητικές μεταγωγές, την αστυνομικό-δικαστική ομηρία και τις πολύχρονες διώξεις συντρόφων και συντροφισσών, το αίμα που δεν είναι νερό και τη Μνήμη που δεν είναι σκουπίδι.

Σύμφωνα με τον Αντόνιο Γκράμσι, “το παρόν είναι η κριτική του παρελθόντος”. Η παρούσα χρονική συγκυρία μέσα στην οποία κυκλοφόρησε αυτή η συγκεκριμένη έκδοση την καθιστά σε (ακόμα πιο) χρήσιμη για όσους και όσες συνεχίζουν ν’ αντιστέκονται και αγωνίζονται για την ταξική Απελευθέρωση και την κοινωνική Επανάσταση.

Με τη κοινωνική – ταξική Εξέγερση στη Γαλλία ενάντια στην πραξικοπηματική αντιλαϊκή – αντεργατική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος (από τη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του προέδρου – τραπεζίτη Μακρόν) να μαίνεται και να φουντώνει, δείχνοντας το δρόμο στους “προβοκάτορες λαούς” όλης της Ευρώπης. Με το εγχώριο (έστω και πρόσκαιρο) κύμα της δίκαιης λαϊκής Οργής για το κεφαλαιοκρατικό έγκλημα στα Τέμπη να έχει βγάλει και πάλι (μετά από αυτή τη “χαμένη” δεκαετία) μαζικά, πολύμορφα και μαχητικά στο δρόμο πολλές χιλιάδες διαδηλωτών και διαδηλωτριών, επικαιροποιώντας όμως παράλληλα τις διαχρονικές ανεπάρκειες, ελλείψεις και αντιθέσεις μεταξύ των αντιλήψεων, πρακτικών και μεθόδων πάλης των κοινωνικών και ταξικών δυνάμεων του κινήματος. Με την παρατεταμένη προεκλογική περίοδο να φέρνει και πάλι στην επιφάνεια παλιά και νέα διλήμματα και κοινοβουλευτικές αυταπάτες, ενώ τα κέντρα Εξουσίας της ντόπιας αστικής Τάξης και των ιμπεριαλιστικών διευθυντηρίων σε Ουάσιγκτον, Βερολίνο και Βρυξέλλες απεργάζονται ταυτόχρονα τα (φανερά ή κρυφά) σενάρια της “επόμενης μέρας” (αυτοδύναμης, δικομματικής ή “οικουμενικής”) διακυβέρνησης του ελληνικού Κράτους – παρία της ΕΕ (που ως γνωστό “έχει συνέχεια”,,,). Με την καπιταλιστική Κρίση να βαθαίνει διαρκώς και να πλήττει καίρια τα θεμέλια του τραπεζικού-χρηματοπιστωτικού συστήματος των ιμπεριαλιστικών μητροπόλεων σε ΗΠΑ-Γερμανία-ΕΕ, επιφυλάσσοντας μια νέα περίοδο “δημοσιονομικής πειθαρχίας” και κοινωνικού-ταξικού σφαγιασμού των λαών. Με την πολεμική προπαρασκευή (παρά την πρόσφατη “αποκλιμάκωση των εντάσεων και εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων”) να εντείνεται και στις δύο πλευρές του Αιγαίου και την Ελλάδα της ευρωατλαντικής εθνικοφροσύνης να μετατρέπεται και επίσημα σε πολεμικό ΝΑΤΟϊκό ορμητήριο και προτεκτοράτο των ΗΠΑ. Με τον ιμπεριαλιστικό Πόλεμο στην Ουκρανία να οξύνεται, τα πολεμικά σύννεφα να πυκνώνουν πάνω απ’ όλη την ανθρωπότητα και το ενδεχόμενο ενός θερμοπυρηνικού Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου να αποτελεί κάθε άλλο παρά σενάριο επιστημονικής φαντασίας…

Μέσα σε αυτή τη δυστοπική και διαρκώς επιδεινούμενη πραγματικότητα, εκδόσεις σαν κι αυτή συμβάλουν πράγματι -με τον τρόπο τους- στην “καινούργια γέννα” και υπενθυμίζουν αυτό που -σχεδόν έναν αιώνα πριν- ο Βάλτερ Μπένγιαμιν είχε συνοψίσει διαπιστώνοντας: “το ανεκπλήρωτο παρελθόν συνεχίζει ν’ αποτελεί υποχρέωση για εμάς”.

Προλεταριακή Πρωτοβουλία
Αθήνα, Μάρτης 2023.

[*] Απόσπασμα από την εισήγηση της πολιτικής εκδήλωσης Μνήμης για το σύντροφο και φίλο Χρήστο Πολίτη [Πολυτεχνείο, κτ. Γκίνη 31/5/2018]. Περιλαμβάνεται στην έκδοση “Πολιτικά κείμενα του αναρχικού Χρήστου Πολίτη” [Αθήνα, 2018].

Δεν θα εισέλθουμε σ’ έναν καλύτερο κόσμο χωρίς ρήξη

Από τον Ιταλό αναρχικό φίλο και σύντροφο Simone Le Marteau που ζει & εργάζεται στη Γαλλία, λάβαμε, μεταφράσαμε και δημοσιεύουμε διεθνιστικά και αλληλέγγυα, το ακόλουθο ενδιαφέρον κείμενο, το οποίο συνοδεύεται από μια ενδεικτική και άκρως κατατοπιστική παράθεση άμεσων δράσεων από την κοινωνική-ταξική εξέγερση που βρίσκεται αδιάκοπα, μαζικά και μαχητικά σ’ εξέλιξη “στη χώρα της Κομμούνας, της Γκιλοτίνας και της Βαστίλης”…

Δημοσιεύθηκε στα ιταλικά στο ilrovescio.info. Στα ελληνικά έχει μεταφραστεί και δημοσιευθεί το Δεκέμβρη του 2020 στο prolprot.espivblogs.net και το κείμενο του “Μια συμβολή από τη Γαλλία: Νέος τρόπος πληροφορικής παραγωγής και διάχυτος ξεσηκωμός”.

Προλεταριακή Πρωτοβουλία
Αθήνα, 24/3/23

Το τέλος του αστικού Δικαίου και η δύναμη της ρήξης. Από τις κινητοποιήσεις στη Γαλλία ενάντια στη μεταρρύθμιση των συντάξεων στον αγώνα ενάντια στο 41 bis στην Ιταλία.

“Αναγκαίες μεταβολές”

Ελιζαμπέτ Μπορν [πρωθυπουργός της Γαλλικής “Δημοκρατίας”]

“Τα άτομα που θα αποπειραθούν να συγκεντρωθούν συστηματικά θα διαλύονται από την αστυνομία”

Ανακοίνωση που εκδόθηκε από τη Νομαρχία του Παρισίου.

Στις 20 Mαρτίου ο πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν επέλεξε να ενεργοποιήσει το άρθρο 49.3 του Συντάγματος, με το οποίο επέτρεψε την έγκριση της μεταρρύθμισης του για τις συντάξεις χωρίς την κοινοβουλευτική ψήφιση της από τη βουλή. Μια μεταρρύθμιση με την οποία αυξάνεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια. Επομένως, η ελάχιστη ηλικία για έξοδο από τη δουλειά θ’ αυξάνεται σταδιακά τρεις μήνες ανά έτος και -από εδώ και στο εξής- οι εργαζόμενοι στη Γαλλία θα μπορούν να βγουν στη σύνταξη δυο χρόνια αργότερα, αλλά και με μια ισχυρή οικονομική απώλεια. Μονάχα φτάνοντας στα 65 χρόνια με 40 χρόνια ασφαλιστικών εισφορών θα είναι δυνατή η χορήγηση ολόκληρης της σύνταξης. Στην σκλήρυνση των εμποδίων για πρόσβαση στη σύνταξη περιλαμβάνεται επίσης η αύξηση του ελάχιστου ποσού αποδιδόμενης σύνταξης στα 1.200 ευρώ. Ουσιαστικά, η μεταρρύθμιση των συντάξεων στοχεύει να δώσει οικονομικά κίνητρα σ’ όσους και όσες επιλέξουν να παραμείνουν στη δουλειά μετά και τα 64 χρόνια τους. Μια ταξική μεταρρύθμιση που τείνει να ευνοήσει τα λευκά κολάρα, τους υψηλόβαθμους μάνατζερς κι όσους ασκούν μη κουραστικά και εξαντλητικά επαγγέλματα και μπορούν να συνεχίζουν να εργάζονται και μετά από την ηλικία συνταξιοδότησης. Αυτό ήταν που προκάλεσε τις πολυάριθμες διαδηλώσεις και δράσεις σ’ όλη την εθνική επικράτεια, η οποίο και βρίσκεται όλο και περισσότερο υπό το κίνδυνο μπλοκαρίσματος. Τα διυλιστήρια κλείνουν. Οι μαθητές καταλαμβάνουν τα σχολεία. Απεργίες από τους εργαζόμενους στις μεταφορές, την καθαριότητα, την υγεία.

Eπομένως, στη Γαλλία δίνεται μάχη ενώ υπενθυμίζω ότι στην Ιταλία το 2012, ο νόμος Φορνέρο αύξησε τα όρια ηλικίας αρχικά από τα 60 στα 65 χρόνια (με επιπλέον “παράθυρο” 12 μηνών), κι έπειτα στα 67, χωρίς ν’ ανοίξει ρουθούνι.

Σε κάθε περίπτωση, γεγονός παραμένει ότι όλες οι δεξιές, αριστερές , τεχνοκρατικές κυβερνήσεις -που διαδέχτηκαν η μια την άλλη κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριάντα χρόνων- προώθησαν μια σειρά νεοφιλελεύθερων πολιτικών μέσω μεταρρυθμίσεων, οι οποίες προκάλεσαν επισφαλειοποίηση και νέες μορφές εκμετάλλευσης, ιδιωτικοποίησεις και επιχειρηματικοποιήσεις των δημόσιων υπηρεσιών, γενικευμένη φτωχοποίηση και κέντρα εγκλεισμού μεταναστών-μεταναστριών, καταστολή και ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Έτσι λοιπόν, σήμερα μέσα στον “καλύτερο από τους εφικτούς κόσμους”, μέσα σε μια συνθήκη αναδιάρθρωσης και οικονομικού πολέμου, βρισκόμαστε περισσότερο από ποτέ ενώπιον μιας ραγδαίας αποψίλωσης των δικαιωμάτων και μια ταχείας αποσάθρωσης των κοινωνικών υπηρεσιών.

Σημειώνω εδώ ότι σήμερα στην Ιταλία, μετά τις μεταρρυθμίσεις στο εργασιακό πεδίο που ανάγονται στο πακέτο Τρέου και τη μεταρρύθμιση Μπιάτζι [1], ο εργαζόμενος πληθυσμός -απομονωμένος, στερούμενος αλληλεγγύης, αλλοτριωμένος και απογυμνωμένος εξ ολοκλήρου από τα υλικά και διανοητικά εργαλεία για τη συνειδητοποίηση και την αλλαγή αυτής της πραγματικότητας που τον αρρωσταίνει- προτιμάει να μιλάει για τα “προβλήματα” των διάφορων influencers και να παρακολουθεί το φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, να μισεί τον “περίεργο γείτονα” ή τον επαίτη μετανάστη κάτω από το σπίτι του, να ουρλιάζει για “πιο πολύ φυλακή” για κάθε φτωχοδιάβολο και κάθε “ανατρεπτικό” φοιτητή.

Εκ των πραγμάτων, ο “πόλεμος μέσα στα μυαλά” της Όμορφης Χώρας [Bel Paese], ο οποίος ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 με τη σκουπιδοτηλεόραση και τη ρητορική του “αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία”, λεηλάτησε τις συνειδήσεις ολόκληρων γενιών, βάζοντας τα θεμέλια για την τρέχουσα απάθεια και τον πόλεμο μεταξύ των εκμεταλλευόμενων.

Σήμερα παραδόξως, μετά τον κύκλο αγώνων των χρόνων του 1960-70 και την “μεγαλύτερη κατάκτηση κοινωνικού πεδίου που προέκυψε ποτέ στη Δύση”, επικρατεί -αν και ακόμα όχι απολύτως- η έννοια της Αρχής, του Νόμου και της Τάξης, επομένως κοινωνική ειρήνη, μισθοί από τους χαμηλότερους της Ευρώπης, συνδικαλιστές βάσης υπό διωγμό και ένα αποκρουστικό καθεστώς κράτησης, όπως αυτό του 41 bis, στ’ οποίο κρατείται ο αναρχικός Alfredo Cospito και άλλοι 750 κρατούμενοι. Αυτή του Αλφρέντο είναι μια εξωφρενική δικαστική υπόθεση, με την οποία κατηγορείται για το σοβαρότερο αδίκημα που προβλέπεται από τον ιταλικό ποινικό κώδικα, δηλαδή με την κατηγορία της “πολιτικής σφαγής”, για μια άμεση δράση που δεν προκάλεσε ούτε νεκρούς ούτε τραυματίες. Εν τούτοις, χάρη στην απεργία πείνας που διεξάγει ο αναρχικός κρατούμενος ξεκίνησε μια διεθνή καμπάνια ενώ στην Ιταλία -κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών- τέθηκε σε κίνηση μια πλατιά κινητοποίηση ενάντια στα ισόβια με “λήξη ποινής ποτέ” και το 41 bis. Για το συγκεκριμένο καθεστώς “σκληρής φυλακής” εδώ και τριάντα χρόνια δεν είχε ακουστεί κουβέντα. Τώρα όμως μιλάνε όλοι γι’ αυτό: από τα ΜΜΕ μέχρι στα μπαρ, από τους ποινικολόγους μέχρι τους συνταγματολόγους, στα σχολεία και στους χώρους δουλειάς και -εκ των πραγμάτων- σε κάθε πόλη της Ιταλίας στους τοίχους είναι γραμμένο “ΟΧΙ ΣΤΟ 41 BIS”.

Στη Γαλλία, o ίδιος νεοφιλελευθερισμός επιδεινώνει τις συνθήκες για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα αλλά -απέναντι του- βρίσκει μια περισσότερη προσοχή και μια απάντηση πάντα στο ύψος των συνθηκών που -σύμφωνα με τον γραφόντα- καθορίζεται από διάφορους παράγοντες: ένα μικρότερο πολιτισμικό θόλωμα (δεν είναι τυχαίο ότι στην καθομιλουμένη γαλλική γλώσσα χρησιμοποιούνται ακόμα έννοιες όπως “αστός”, “αφεντικό”, “κοινωνικός αγώνας”, “πάλη των τάξεων”, “φασίστες” κλπ…) καθώς και ένα κοινωνικό πεδίο λιγότερο αναισθητοποιημένο (όλοι και όλες διαβάζουν και ενημερώνονται περισσότερο). Υπάρχει λιγότερη ομογενοποίηση και περισσότερο κριτικό πνεύμα απέναντι στο Σύστημα. Υπάρχει μια συνέχεια μέσα στους αγώνες των τελευταίων χρόνων, ανάμεσα στις κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων, των απομεινάριων της ταξικής αριστεράς και τους αυτόνομου κινήματος. Η ύπαρξη μια γενικευμένης κινητοποίησης, υλοποιημένης από όλους και όλες, ως “οικουμενική Τάξη”.

Εδώ που ζω εγώ, σε μια μικρή πόλη της Άνω Σαβοΐας, γραφτήκαν συνθήματα στους τοίχους, πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις των Κίτρινων Γιλέκων ενώ στην τελευταία διαδήλωση συμμετείχαν -σύμφωνα με τη Νομαρχία- 3.000 άτομα. Εμείς, ως εργαζόμενοι στην καθαριότητα, έχουμε κάνει τους τελευταίους μήνες τουλάχιστον 5 απεργίες. Σήμερα το πρωί, ένας Άραβας πλανόδιος μικροπωλητής μου είπε ότι πρέπει να μπλοκάρουμε τα πάντα, όλοι μαζί, καθημερινά, για “να διώξουμε τον Μακρόν και την cupola [2] του”.

Ανεξάρτητα από την κατάληξη που θα υπάρξει (στην Ιταλία γύρω από την τύχη του συντρόφου Αλφρέντο και στη Γαλλία σχετικά με τις νεοφιλελεύθερες Μεταρρυθμίσεις), πιστεύω ότι η καλύτερη διδαχή για τις νεότερες γενιές, μετά από αυτούς τους τελευταίους μήνες, δίνεται μέσα από μια υπόδειξη της ίδιας της Εξουσίας: “βρίσκεται σ’ εξέλιξη μια ρήξη” (στην Ιταλία με τη νομιμοποιημένη κρατική δολοφονία του Αλφρέντο, στη Γαλλία με την αλαζονεία του Μακρόν). Με λίγα λόγια “δεν θα εισέλθουμε σ’ έναν καλύτερο κόσμο χωρίς ρήξη”. Πράγματι, από τη μια έχουμε μια Εξουσία που σνομπάρει όλο και περισσότερο τους ίδιους τους κανόνες του αστικού Δικαίου της και κάνει ότι θέλει, από την άλλη βασανίζει, φυλακίζει, οξύνει την καταστολή ενάντια σε κάθε μορφή εναντίωσης.

Παρά την ύπαρξη πιέσεων, πατριδοκάπηλων και σοσιαλδημοκρατικών, λαϊκιστικών και εθνικιστικών, η Γαλλία επιδεικνύει ακόμα μια εξαίσια ικανότητα γενικευμένης κινητοποίησης ενάντια στους σχεδιασμούς του Κεφαλαίου (πχ, με μπλόκα των στρατηγικών υποδομών της χώρας) και δίνει ζωή σ’ έναν κοινωνικό αναβρασμό που τινάζει στον αέρα την καρδιά της ειρηνευμένης Ευρώπης.

Δικό μας καθήκον είναι ακόμα μια φορά εκείνο του να παραμείνουμε μέσα στις αντιφάσεις, στα σωθικά του έρποντος κοινωνικού πολέμου χαμηλής έντασης, ώστε να περάσουμε διά πυρός και σιδήρου επάνω από αυτές τις πιέσεις και να κατευθύνουμε την οργή προς αντιθεσμική κατεύθυνση, αυτοοργανωτική και επαναστατική. Αν τώρα πια, ανάμεσα σε πανδημίες, “οικονομικές κρίσεις” και πολέμους, αυτοί οι Κύριοι κάνουν εναντίον μας ότι θέλουν, δίνοντας τέλος μια για πάντα στην επίφαση της Δημοκρατίας, καλώς να ορίσει μια νέα συνειδητοποίηση, ικανή για κριτική νοημοσύνη και χρήση της ισχύος.

Simone Le Marteau
21 Μαρτίου 2023

Σημείωση: τη στιγμή συγγραφής αυτού του κειμένου, το γαλλικό Κράτος αποπειράται να επιτάξει το διυλιστήριο του Fos sur Mer. Άμεση η απάντηση των απεργών και των συμπαραστατών τους, με μια μαζική αυτοάμυνα που στάθηκε ικανή ν’ απωθήσει την αστυνομία.

[1] Marco Biagi. Ιταλός νομικός. Γεννήθηκε στη Μπολόνια στις 24/11/1950. Εκτελέστηκε από τις Κόκκινες Ταξιαρχίες – Μαχόμενο Κομμουνιστικό Κόμμα [Brigate Rosse – Partito Comunista Combattente (BR-PCC)] το 2003.

[2] Cupola [από το λατινικό cupŭla, “θόλος”, “βαρέλι”]: όρος με τον οποίο εννοείται το ανώτατο διευθυντικό όργανο της μαφίας, το οποίο απαρτίζεται από τους αρχηγούς [capi] που ορίζονται από τις ισχυρότερες φαμίλιες μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής, για τον έλεγχο των πολυποίκιλων παράνομων δραστηριοτήτων της οργάνωσης και τις τελικές αποφάσεις σχετικά με τα πιο ευαίσθητα ζητήματα (σχέσεις με τις άλλες εγκληματικές οργανώσεις και τον πολιτικό κόσμο, ανοίγματα σε νέες αγορές και διακίνηση ναρκωτικών, εξολόθρευση ανεπιθύμητων προσώπων κλπ).

Μια προειδοποίηση σε κίτρινο γιλέκο:

Κοίτα το rolex σου. Ήρθε η ώρα της εξέγερσης

ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ: ΜΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΘΕΣΗ

Ο αριθμός των άμεσων δράσεων και της διάχυσης τους σ’ όλη την επικράτεια είναι τόσο μεγάλος που είναι αδύνατο ν’ αναφερθούν συνολικά. Το υπάρχον κίνημα μπορεί να παρομοιαστεί με την εξέγερση των Κίτρινων Γιλέκων. Με τη διαφορά ότι αυτές οι εξελισσόμενες δράσεις πραγματοποιούνται καθημερινά και όχι μονάχα τα Σάββατα. Ακολουθεί μια απόπειρα να παρατεθούν οι δράσεις των τελευταίων τριών ημερών, για να μην λησμονηθούν οι εκατοντάδες χιλιάδες των ανώνυμων που αντιστέκονται.

– Οι σταθμοί έχουν κατακλυστεί και μπλοκαριστεί σε διάφορες πόλεις. Κατά τη διάρκεια αυτού του Σαββατοκύριακου εκείνες στο Μονπελιέ και στο Μπορντό γέμισαν από διαδηλωτές. Την Δευτέρα, εκατοντάδες εργαζόμενοι στους Σιδηροδρόμους εισέβαλαν στις αποβάθρες του σταθμού των Βερσαλλιών. “Σαμποτάρισαν τα φρένα των τραίνων και έβαλαν κροτίδες στις ράγες, αναγκάζοντας τα τραίνα να σταματήσουν”. Το ίδιο συνέβη και στον σταθμό de Lyon στο Παρίσι. Επίσης, καταλήφθηκε και ο σταθμός Clermont-Ferrand.

– Τα διυλιστήρια αντέχουν. Τα μεγαλύτερα της χώρας έχουν σταματήσει και δεν βγαίνουν καύσιμα. Περίπου 1.200 πρατήρια είναι αυτή τη στιγμή εντελώς ή μερικώς εκτός λειτουργίας και ο αριθμός τους θ’ αυξηθεί τις ερχόμενες ημέρες.

– Τα μπλόκα αυξάνονται. Το Σαββατοκύριακο μπλοκαρίστηκε μαζικά ο αυτοκινητόδρομος της Σαμπερί, όπως συνέβη σήμερα το πρωί και στον περιφερειακό της Ρεν, της Καν και πολλών άλλων πόλεων.

– Οι δράσεις διακοπής ηλεκτροδότησης συνεχίζονται. Τη Δευτέρα το πρωί βυθίστηκε στο σκοτάδι το αεροδρόμιο της πόλης Πο.

– Οι εμπορικές περιοχές έχουν μπλοκαριστεί ή κατακλυστεί. Το Σαββατοκύριακο, οι Halles de Paris γέμισαν από εκατοντάδες διαδηλωτές που πορεύτηκαν μέσα από το εμπορικό κέντρο. Το Σάββατο στη Νάντη στο στόχαστρο βρέθηκε η περιοχή Atlantis.

– Οδομαχίες: οι δρόμοι βρίσκονται σ’ αναβρασμό σ’ έναν μεγάλο αριθμό πόλεων, περιλαμβανομένων εκείνων μεσαίου μεγέθους. Στη Λυών, από την Πέμπτη μέχρι το Σάββατο, τρεις συνεχόμενες νύχτες ταραχών. Στη Νάντη, Πέμπτη και Σάββατο με βράδια φωτιάς. Το Σάββατο επίσης, οδοφράγματα στην Μπορντό, την Καν και σε πολλές άλλες πόλεις. Στο Παρίσι, η μόνη λύση που απέμεινε στην εξουσία, η οργάνωση του ανθρωποκυνηγητού εκατοντάδων ατόμων, σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει την εξέγερση στην πρωτεύουσα.

– Σε πολλές εταιρίες οι εργαζόμενοι καταλαμβάνουν τους χώρους δουλειάς, την καρδιά του παραγωγικού ιστού της χώρας. Το υδροηλεκτρικό φράγμα της Μπολέν, τις επιχειρήσεις Smitred στο Pluzunet και Vertbaudet στο Βορρά…

– Ο κλάδος της καθαριότητας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Παρά τις επιτάξεις, η αποκομιδή έχει σταματήσει στη Νάντη και το Παρίσι. Κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν στα κέντρα καύσης απορριμμάτων του Πουατιέ, της Βρέστης καθώς και σε πολλές άλλες πόλεις.

– Στην Σανλίς πραγματοποιήθηκε μια δράση με άνοιγμα στις μπάρες των διοδίων και δωρεάν διέλευση οχημάτων.

– Στην Μετς, το αμαξοστάσιο των λεωφορείων αποκλείστηκε τη Δευτέρα από τους διαδηλωτές.

– Στην Carhaix, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης, οι εργαζόμενοι υγειονομικοί χρησιμοποίησαν έναν καταπέλτη.

– Δεκάδες τα πανεπιστήμια που βρίσκονται σε κίνηση. 1000 άτομα στη Γενική Συνέλευση αυτής της Δευτέρας στο κατάμεστο πανεπιστήμιο του Τολμπιάκ στο Παρίσι. Aποφάσεις για καταλήψεις επίσης στη Νάντη και τις σχολές άλλων πόλεων.

– Πολιτικά γραφεία βρέθηκαν στο στόχαστρο. Το Σαββατοκύριακο στη Νίκαια, ισοπεδώθηκε το εκλογικό κέντρο του Eric Ciotti. Στη Βενσέν, σαρώθηκε εκείνο του αναγεννησιακού βουλευτή Guillaume Gouffier.

– Έξι στα εφτά διυλιστήρια παραμένουν κλειστά παρά τις επιτάξεις.

Συλλογικές παράνομες πρακτικές:

Μπλόκα στις περιφερειακούς αυτοκινητόδρομους και τις κεντρικές οδικές αρτηρίες εισόδου στις πόλεις Ρεν, Λιλ, Λυών, Καν, Χάβρη, Νάντη, Σαρλβιλ-Μεζιέρ (αυτοκινητόδρομος Α34 στα σύνορα με το Βέλγιο), Γκρενόμπλ.

Παρακωλύσεις με “ελεγχόμενες διελεύσεις” στο Ravezie (προάστιο του Μπορντό, αεροπορική βάση), το Λαβάλ, τις περιφερειακές οδούς της πόλης Βαν, τα λιμάνια του Σαιν Ναζαίρ, την Airbus στην Τουλούζη, το δίκτυο του τομέα απορριμμάτων της Νάντης και της Λανιόν, την αποθήκη λιπαντικών της Αβινιόν, τις βιομηχανικές ζώνες των πόλεων Λοριάν, Ορλεάνη (Saran) Τουλούζη (Châtillon).

Δωρεάν διελεύσεις διοδίων στο Σαιντ Αβόλντ (Mosella).

Σχολές και πανεπιστημιουπόλεις σ’ αναβρασμό στη Σορβόνη – Clignancourt και το Τολμπιάκ.

Μπλόκα στο αμαξοστάσιο των απορριμματοφόρων στο Ρομαίνβιλ και το κέντρο καύσης απορριμμάτων στο Ιβρύ.

Πολυάριθμα τα σαμποτάζ σιδηροδρομικών γραμμών και αναμεταδοτών. Ένα παράδειγμα, ανάμεσα στα πάρα πολλά άλλα:

“Τη νύχτα ανάμεσα στις 9 και 10 Μαρτίου, στα νότια της Τουλούζης έλαβε χώρα φθορά ηλεκτροδότησης των γραμμών. Δεδομένης της ύπαρξης γραμμής οπτικής ίνας κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής είναι πολύ πιθανό να υπέστη κι αυτή ζημιές.

Αποτελούμε κομμάτι της βάσης που αρνείται την αφομοίωση από πλευράς των συνδικαλιστικών κέντρων, μέσα στο δικό τους μικρό χορό της εξουσίας. Πριν από αυτό το κίνημα, είχαν ήδη ξεκινήσει απεργίες, διακοπές ηλεκτροδότησης και άμεσες δράσεις ενάντια στην οπτική ίνα και την ανάπτυξη του 5G. Aυτές θα συνεχιστούν.

Παρά την πρωτόγνωρη έκταση των μπλόκων κατά τη διάρκεια όλης αυτής της εβδομάδας και τις κινητοποιήσεις σε πολυάριθμους κλάδους, βλέπουμε την απαξίωση από την πλευρά της κυβέρνησης, την άρνηση από την πλευρά των ΜΜΕ και τα συνδικαλιστικά κέντρα έτοιμα να οπισθοχωρήσουν.

Περάσει δεν περάσει και αυτή η νεοφιλελεύθερη μεταρρύθμιση, θα είμαστε και πάλι πολυάριθμοι και πολυάριθμες για ν’ αγωνιστούμε ενάντια σ’ αυτό το θανατηφόρο σύστημα.

H εξουσία είναι εφοδιαστική, να την μπλοκάρουμε ακόμα με όλα τα μέσα”.