Κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ιταλικά από τις εκδόσεις PGreco στο Μιλάνο, το βιβλίο – συνέντευξη του πολιτικού κρατούμενου Δημήτρη Κουφοντίνα “13 Απαντήσεις. Μια συζήτηση με τον Τάσο Παππα” (Εκδόσεις Μονοπάτι. Αθήνα, 2016).

Η ιταλική έκδοση τιτλοφορείται “Η Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη. 13 Απαντήσεις από τη φυλακή”, μεταφράστηκε στα ιταλικά από τον Λέων Βλάσση και εκτός από τον Πρόλογο του Γιώργου Σταματόπουλου και την Εισαγωγή του Τάσου Παππά περιλαμβάνει επίσης το ακόλουθο υλικό.

– “Βάστα καλά, βάστα γερά παντοτινέ Αντάρτη!” από “έναν ανώνυμο και ανένταχτο αριστερό ψαρά της γενιάς των “Λαμπράκηδων” και του 114”.

– Εισαγωγή του Πασκουάλε Αμπατάντζελο, πρώην πολιτικού κρατούμενου στις ιταλικές ειδικές φυλακές, μέλους των Ένοπλων Προλεταριακών Πυρήνων – Nuclei Armati Proletari (NAP) και έπειτα των Κόκκινων Ταξιαρχιών – Brigate Rosse (Β.R), ο οποίος εξέτισε 20 χρόνια εγκλεισμού, 6 χρόνια ημιελευθερίας και 4 χρόνια επιτηρούμενης ελευθερίας χωρίς ποτέ να μετανοήσει, ούτε να διαχωριστεί. Στα ελληνικά κυκλοφορεί η αυτοβιογραφία του “Έτρεχα και σκεφτόμουν την Άννα. Μια ιστορία της δεκαετίας του ‘70” (Εκδόσεις Διάδοση. Αθήνα, 2020).

-Σημειώσεις του Μεταφραστή.

-Σημείωμα των εκδόσεων PGreco στο οπισθόφυλλο της ιταλικής έκδοσης.

Βάστα καλά, βάστα γερά παντοτινέ Αντάρτη!

Πάλι την πέτρα τη βαριά,
του Σίσυφου την πέτρα
πήρες στους ώμους και σηκώνεις.
Πονάς μα δε λυγίζεις.

Αδιάκοπος ανήφορος
η στράτα που διαβαίνεις
και για ταμπούρι αψηλό
όρθωσες το ίδιο το κορμί σου.

Ώρα την ώρα
μερόνυχτα, βδομάδες ολάκερες
καίγεσαι και λιώνεις
μα δεν σβήνεις και φωτίζεις

σηκώνεσαι ψηλά
νικάς τους δήμιους σου.

Βάστα καλά
Βάστα γερά παντοτινέ Αντάρτη!

Το όνομα σου και πάλι σημαία και σύνθημα
στα χείλη και τις καρδιές
του απροσκύνητου Ανθού αυτού του τόπου

μπροστά στις αύρες και τα δακρυγόνα
τις ασπίδες και τα ρόπαλα
στην Πανεπιστημίου και τη Σταδίου
το Σύνταγμα και την Ομόνοια

στη χώρα και τον κόσμο.

Αδελφικά σου γνέφουν

τα αετόπουλα από τα κορφοβούνια
και οι σαλταδόροι των πόλεων

οι γερόντοι από το Μακρονήσι
και οι εκτελεσμένοι της Καισαριανής

οι βασανισμένοι και οι σακατεμένοι
στην ταράτσα της Μπουμπουλίνας
και το δωδέκατο όροφο της ΓΑΔΑ

ο Μπελογιάννης, ο Πέτρουλας, ο Παναγούλης
ο Κασίμης, ο Τσουτσουβής, ο Φούντας

ο Μπόμπυ Σαντς, ο Χόλγκερ Μάινς
και οι Τούρκοι σύντροφοι.

Από όπου και όπου ο Αγώνας αναπνέει
Αδελφικά σου γνέφουν.

Βάστα καλά
Βάστα γερά παντοτινέ Αντάρτη!

Το γαλάζιο του Σαρωνικού στέκει εκεί
και στη Χαλικιάδα σα να περιμένει

άσβηστα τα μάτια σου πάλι να το αρμέξουν.

Βάστα καλά
Βάστα γερά Δημήτρη Κουφοντίνα!

Έτσι ή αλλιώς, τους έχεις ήδη νικήσει…

Αίγινα, ξημερώματα 23/2/2021

Ένα ποίημα “ενός ανώνυμου και ανένταχτου αριστερού ψαρά της γενιάς των “Λαμπράκηδων” και του 114” που δημοσιεύθηκε διαδικτυακά κατά τη διάρκεια της τελευταίας απεργίας πείνας του Δημήτρη Κουφοντίνα στις ελληνικές φυλακές που ξεκίνησε στις 8 Γενάρη και έληξε στις 14 Μάρτη 2021.

Μετά το τέλος αυτού του σκληρού αγώνα του, εξαιτίας της στέρησης των απαραίτητων φυσιοθεραπειών και των υπόλοιπων ιατρικών φροντίδων, η κατάσταση της υγείας του Δημήτρη βρίσκεται ακόμα σε δύσκολη φάση, κάτι που δεν τού επέτρεψε να γράψει, όπως και ο ίδιος ήθελε, το εισαγωγικό σημείωμα γι’ αυτήν την ιταλική έκδοση των “13 Απαντήσεων” του.

Εισαγωγή του Πασκουάλε Αμπατάντζελο

Ο Δημήτρης Κουφοντίνας, ο οποίος σήμερα είναι μεγαλύτερος από 60 χρονών, υπήρξε σημαντικό μέλος της Επαναστατικής Οργάνωσης 17 Νοέμβρη που γεννήθηκε το 1975 και παρέμεινε ενεργή μέχρι το 2002. Μια Επαναστατική Οργάνωση που πήρε το όνομα της αναφερόμενη στη σφαγή των φοιτητών που διαπράχθηκε από το καθεστώς των συνταγματαρχών στις 17 Νοέμβρη 1973, κατά τη διάρκεια της φοιτητικής εξέγερσης.

Ο Δημήτρης έχει εκτίσει σχεδόν 19 χρόνια φυλάκισης, τα περισσότερα από τα οποία σε ένα υπόγειο κελί μιας φυλακής, για τις ισόβιες καταδίκες που τού επιβλήθηκαν εξαιτίας της επαναστατικής στράτευσης του. Το όνομα του επέστρεψε στην επιφάνεια της δημοσιότητας όταν στις 8 του περασμένου Γενάρη ξεκίνησε μια απεργία πείνας, έτσι ώστε να διαμαρτυρηθεί ενάντια στη μεταγωγή του, από αγροτική φυλακή στη φυλακή υψίστης ασφαλείας του Δομοκού, μακριά από τους συγγενείς του, και με παραβίαση ακόμα και της ίδιας της άτιμης σωφρονιστικής μεταρρύθμισης με αναδρομική ισχύ από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που ψηφίστηκε στο ελληνικό κοινοβούλιο τον περασμένο Δεκέμβρη από τη συντηρητική πλειοψηφία. Σύμφωνα με όσα προβλέπει αυτός ο νόμος, ο Δημήτρης θα έπρεπε να μεταχθεί στην αθηναϊκή φυλακή του Κορυδαλλού, όπου και πέρασε στα υπόγεια κελιά της όλη τη φυλάκιση του μέχρι τη μεταγωγή του σε αγροτική φυλακή.

Η απεργία πείνας διήρκησε περισσότερο από δυο μήνες πυροδοτώντας μυριάδες πρωτοβουλιών αλληλεγγύης και μαζικών κινητοποιήσεων στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο Δημήτρης έληξε την απεργία πείνας στις 14 του περασμένου Μάρτη, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις εκκλήσεις που τού απευθύνανε πάρα πολλοί αλληλέγγυοι σύντροφοι. Το έκανε με μια δήλωση του, με την οποία κατέληγε: “Αυτό που γίνεται εκεί έξω είναι πολύ πιο σημαντικό από αυτό για το οποίο ξεκίνησε. Μπροστά στη δύναμη αυτών των αγώνων, δηλώνω απ’ τη μεριά μου ότι με την καρδιά και το μυαλό είμαι κι εγώ εκεί, ανάμεσά σας”.

Η κυκλοφορία αυτού του βιβλίου από τις εκδόσεις PGreco έχει την αξία της αφού γνωρίζει στους Ιταλούς συντρόφους την πολιτική σκέψη του Δημήτρη, ενώ δίνει τη δυνατότητα -σε όποιον ενδιαφέρεται- για μια σύγκριση ανάμεσα σε δυο σημαντικές εμπειρίες: εκείνη του επαναστατικού κινήματος στην Ελλάδα με την αντίστοιχη ιταλική των δεκαετιών 1970-80. Από αυτή τη σύγκριση φαίνονται εξαρχής ξεκάθαρες οι πολλές αναλογίες που χαρακτήρισαν αυτές τις δυο εμπειρίες επαναστατικού αγώνα. Άλλωστε, αυτές τις αναλογίες τις συναντάμε συχνά μέσα στην ιστορία της πάλης των τάξεων αυτών των δυο χωρών. Επομένως, περισσότερο από μια πρωτοτυπία αποτελούν μια επιβεβαίωση του γεγονότος ότι οι προβληματικές που καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν τα επαναστατικά κινήματα στη δυτική Ευρώπη είναι πολύ παρόμοιες, ενώ συχνά είναι πανομοιότυπες.

Η συνέντευξη του Τάσου Παππά με τον Δημήτρη Κουφοντίνα αποτελεί μια μαρτυρία, πλούσια σε ενδιαφέροντα στοιχεία, αφού τίθεται ένα ευρύ φάσμα προβληματισμών που παραμένουν επίκαιροι για όποιον προτίθεται ν’ αλλάξει την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων και θέλει ν’ αγωνιστεί ενάντια στο αρπακτικό καπιταλιστικό – ιμπεριαλιστικό σύστημα, για όποιον νιώθει και έχει συνείδηση της αναγκαιότητας για μια διαφορετική κοινωνική οργάνωση της ζωής και σκοπεύει να ζήσει σε μια κοινωνία που θα κοιτάει με πρόνοια προς τις μελλοντικές γενιές, σε μια κοινωνία απελευθερωμένη από τις αλυσίδες της ατομικής ιδιοκτησίας, του κέρδους και της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για όποιον δεν έπαψε να ονειρεύεται ότι μπορεί να ζήσει σε μια κοινωνία βασισμένη στην κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ελευθερία, με σεβασμό στις άλλες μορφές ζωής και τη φύση.

Για όλους αυτούς του λόγους, πρόκειται για ένα βιβλίο που μας αφορά εκ του σύνεγγυς, ένα βιβλίο το οποίο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, αφού είναι πλούσιο σε θεωρητικούς στοχασμούς γύρω από μια σημαντική και μακρόχρονη επαναστατική εμπειρία, όπως αυτή της 17 Νοέμβρη, γραμμένο από ένα σημαντικό στρατευμένο επαναστάτη που συμμετείχε σε αυτήν χωρίς ποτέ να μετανοήσει, να διαχωριστεί ή να παραιτηθεί.

Στο σύνολο τους, οι 13 απαντήσεις του Δημήτρη Κουφοντίνα στις ερωτήσεις του Τάσου Παππά συνθέτουν ένα αξιοσημείωτο γραπτό ως προς τα πολιτικά, ηθικά και ιστορικά περιεχόμενα του, τα οποία συνοδεύονται σταθερά από συγκεκριμένες φιλοσοφικές, ποιητικές και λογοτεχνικές αναφορές που πλουτίζουν το κείμενο και αποκαλύπτουν το πολιτισμικό εύρος του Δημήτρη.

Τα ζητήματα που τίθενται σε αυτό το βιβλίο – συνέντευξη σχετίζονται συνολικά με την επαναστατική στράτευση. Κινούνται από το ζήτημα των νόμων του πολέμου και της εφαρμογής τους μέσα από την επαναστατική πρακτική μέχρι τους προβληματισμούς που σχετίζονται με τη ζωή στην παρανομία. Παίρνει θέση σχετικά με τους λόγους για τους οποίους μέσα σ’ ένα επαναστατικό κίνημα δεν είναι όλοι διατεθειμένοι “να διαβούν το Ρουβίκωνα”, για το πρόβλημα της προδοσίας, του διαχωρισμού και της παραίτησης. Στοχάζεται γύρω από το συνδυασμό των διάφορων μορφών πάλης, του πολιτικού αγώνα με τον ένοπλο αγώνα, γύρω από τη σχέση ανάμεσα στη θεσμική αριστερά και την επαναστατική αριστερά, ανάμεσα στον ρεφορμισμό και την επανάσταση, ανάμεσα στο ρεβιζιονισμό και το μαρξισμό. Τίθενται ζητήματα όπως οι σχέσεις ανάμεσα στη θεωρία και την πρακτική, ανάμεσα στον προγραμματισμό και την εφαρμογή των σχεδίων, ανάμεσα στα μέσα και τους σκοπούς του αγώνα. Στοχάζεται γύρω από τη σημασία που έχουν τα μαθήματα που παραδίδονται από τις ιστορικές επαναστατικές εμπειρίες προς τις νεότερες γενιές, γύρω από τη σχέση ανάμεσα στη συνέχεια και την ασυνέχεια των επαναστατικών διαδικασιών και των κύκλων αγώνα, γύρω από τους λόγους για τους οποίους οι έννοιες της Δημοκρατίας και του Καπιταλισμού είναι ασύμβατες, γύρω από την ταυτότητα και τις σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα στη φυλακή, ανάμεσα στους πολιτικούς και τους κοινούς κρατούμενους.

Όλα αυτά αντιμετωπίζονται και αναλύονται από τον Δημήτρη με ειλικρίνεια και γνώση του ζητήματος, χωρίς υποκρισίες και αποσιωπήσεις. Στα διάφορα θέματα που τού τίθενται, ο Δημήτρης εκθέτει το δικό του πολιτικό σκεπτικό, μέσα από μια εκπληκτική διήγηση που φανερώνει τη βαθιά ανθρώπινη ευαισθησία και την πολιτική συνέπεια που τον συνοδεύουν σε όλη την πορεία της ύπαρξης του, τόσο ως “ελεύθερο” άνθρωπο όσο και ως πολιτικό κρατούμενο. Όχι τυχαία, όταν ο Τάσος τον ρωτάει πως συνέβη και “την εποχή εκείνη πάρα πολλοί πίστευαν τα ίδια πράγματα, συνεγείρονταν από τις ίδιες ιδέες, μισούσαν τα ίδια σύμβολα, είχαν τις ίδιες προσδοκίες”, έπειτα όμως δεν έκαναν τις ίδιες επιλογές και μονάχα λίγοι διάβηκαν το Ρουβίκωνα, ο Δημήτρης απαντάει: “Την κρίσιμη στιγμή ο καθένας επιλέγει την όχθη του ποταμού όπου θα σταθεί, την όχθη της ιστορίας όπου θα σταθεί. Και αυτό δεν αφορά μόνο την επιλογή της ένοπλης πάλης, αφορά την επιλογή της πολιτικής δέσμευσης που έχει πάντα προσωπικό κόστος”.

Ένα άλλο παράδειγμα το έχουμε όταν ο συνεντευξιαστής, αναφερόμενος στο συμβάν της πρόωρης έκρηξης της βόμβας στα χέρια του Σάββα Ξηρού που στη συνέχεια οδήγησε στην εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη, μέσω των πληροφοριών που τού αποσπάστηκαν έπειτα από βασανιστήρια, ρωτάει τον Δημήτρη “γιατί εκείνη την κρίσιμη στιγμή στον Πειραιά δεν λειτούργησες όπως ορίζει η επαναστατική πρακτική. Γιατί, δηλαδή, όταν διαπίστωσες ότι ο Σάββας δεν μπορεί να μετακινηθεί, δεν τον εξουδετέρωσες για να μην πέσει στα χέρια της αστυνομίας;”. Η απάντηση του Δημήτρη σε αυτήν την ερώτηση, “πάλι τα ίδια θα ‘κανα”, αποδεικνύει ταυτόχρονα τόσο τη συνέπεια του μαχόμενου επαναστάτη, που δεν αφήνεται να επηρεαστεί από το “εκ των υστέρων” όταν καλείται να λογαριαστεί με την ιστορία του και τις δράσεις του, όσο και την ευαισθησία και την ανθρωπιά των επαναστατικών ιδανικών που τόν ώθησαν ώστε να βάλει πιο μπροστά τις κοινωνικές, ηθικές και ανθρώπινες αξίες από την προσωπική ασφάλεια του καθώς και από εκείνη της ίδιας της οργάνωσης του, η οποία -εκτός των άλλων- προέβλεπε και συμφωνούσε ότι σε περιστατικά αυτού του είδους θα έπρεπε να κινηθεί με αυτόν τον τρόπο. Σε τελική ανάλυση, ο Δημήτρης και οι άλλοι στρατευμένοι επαναστάτες της 17 Νοέμβρη είχαν ήδη θέσει ως ενδεχόμενο την απώλεια της ίδιας της ζωής τους από όταν επέλεξαν να αγωνιστούν με τα όπλα ενάντια στο νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό. Είχαν απόλυτη συνείδηση αυτού του γεγονότος. Προς επιβεβαίωση, λίγο πιο κάτω ο Δημήτρης διευκρινίζει: “Φυσικά παίρνουμε μέρος στον κοινωνικό πόλεμο και, όπως σε κάθε πόλεμο, υπάρχουν κανόνες, νόμοι και αναγκαιότητες που δεν μπορείς να αγνοήσεις δίχως συνέπειες. Όμως δεν ήμαστε απλά μαχητές, αλλά επαναστάτες μαχητές, και ο σκοπός της ανθρώπινης κοινωνίας που ονειρευόμαστε πρέπει, όσο το πιο πολύ, να προεικονίζεται στην τωρινή δράση”. Οι επαναστάτες δεν είναι άνθρωποι – μηχανές και “η αφοσίωση στην επανάσταση δεν συνεπάγεται την άρνηση των ανθρωπίνων σχέσεων”. Όποιος αγωνίζεται καθοδηγείται από βαθιά αισθήματα ανθρωπιάς, “αν και τελικά αυτές οι ρίζες είναι πραγματικά το αδύνατο σημείο του αγωνιστή, ο βασανιστής το ξέρει και εκεί ακριβώς, είναι που μπήγει το μαχαίρι”.

Προσωπικά, κατά τη διάρκεια της εμπειρίας μου ως στρατευμένος επαναστάτης των Ένοπλων Προλεταριακών Πυρήνων (ΝΑΡ) και των Κόκκινων Ταξιαρχιών (BR), βρέθηκα να βιώνω πάνω από μια φορά καταστάσεις αυτού του είδους. Αρκεί από μόνο του, το συμβάν στην πλατεία Αλμπέρτι στη Φλωρεντία, όταν κατά τη διάρκεια ανταλλαγής πυροβολισμών με τους Καραμπινιέρους, μετά από μια προλεταριακή απαλλοτρίωση μιας Τράπεζας για τη χρηματοδότηση των NAP, ο Λούκα Μαντίνι και ο Σέρτζιο Ρομέο έχασαν τη ζωή τους, στην προσπάθεια τους να μαζέψουν και να διασώσουν ένα τραυματισμένο σύντροφο.

Στην επαναστατική πρακτική μπορεί να προκύψει να πρέπει να αποφασίσεις μέσα σε λίγες στιγμές αν θα τηρήσεις τους κανόνες και τους νόμους του πολέμου, ή αν θα βάλεις μπροστά τις ηθικές, κοινωνικές και ανθρώπινες αξίες, για τις οποίες και μάχεσαι. Για έναν στρατευμένο επαναστάτη δεν πρόκειται ποτέ για μια εύκολη επιλογή. Πρόκειται για μια επιλογή, η οποία -σε κάθε περίπτωση- δεν μπορεί ποτέ να κριθεί ξέχωρα από το συγκεκριμένο ιστορικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο της. Πράγματι, δεν είναι το ίδιο να μάχεσαι σε μια χώρα που τελεί υπό στρατιωτική δικτατορία, όπου το καθεστώς περηφανεύεται χωρίς μισόλογα για τα βασανιστήρια των επαναστατών, τα οποία συστηματικά ολοκληρώνονται με το θάνατο του κρατούμενου, με το να μάχεσαι σε μια “δημοκρατική” χώρα, η οποία περιορίζεται στα βασανιστήρια των πολιτικών κρατουμένων μέσω τεχνικών λιγότερο στυγνών, πιο εκλεπτυσμένων, έτσι ώστε να μην αφήνουν σημάδια και να αποφεύγεται η πρόκληση θανάτου του κρατούμενου. Στην πρώτη περίπτωση, σε αντίθεση με τη δεύτερη, δεν έχει κανένα νόημα να αφήσεις ζωντανό στα χέρια του εχθρού έναν βαριά τραυματισμένο σύντροφο, αφού δεν έτσι δεν θα τού σώσεις ούτε καν τη ζωή.

Ο Δημήτρης από αυτό το συμβάν ανακαλεί το μάθημα σύμφωνα με το οποίο “οι βόμβες μπορούσαν να γίνουν αμερόληπτες: Να χτυπήσουν και τον ίδιο τον κατασκευαστή τους”. Αυτή είναι μια πικρή αλήθεια με την οποία αναμετρήθηκαν και άλλες μαχόμενες επαναστατικές οργανώσεις. Μια αλήθεια που προκάλεσε το θάνατο πάρα πολλών επαναστατών. Για όλους αυτούς, αρκεί να θυμηθούμε τους συντρόφους Γιώργο Τσικουρή, Έλενα Αντζελόνι, Τζιαντζάκομο Φελτρινέλλι, Βιταλιάνο Πρίντσιπε και Τζιοβάννι Τάρας.

Μέσα από αυτό το βιβλίο, ο Δημήτρης μας παραδίδει αυτή που ο ίδιος περιγράφει ως την παρακαταθήκη της Επαναστατικής Οργάνωσης 17 Νοέμβρη. Μια παρακαταθήκη που απευθύνεται κυρίως στις νέες γενιές, ώστε η δική του επαναστατική εμπειρία να μη θεωρείται μια χαμένη υπόθεση, μια ήττα χωρίς αντίκρισμα. Τουναντίον, την θεωρεί ως ένα σημαντικό σταθμό μέσα στην ιστορία της επαναστατικής διαδικασίας. Γι’ αυτό άλλωστε, στοιχηματίζοντας γύρω από τους μακρούς χρόνους της ιστορίας, την διεκδικεί με υπερηφάνεια και σε πρώτο πρόσωπο, αναλαμβάνοντας ολόκληρη την πολιτική ευθύνη, από την αρχή ως το τέλος. Και αυτό συνεχίζει να κάνει μέχρι και σήμερα, έπειτα από σχεδόν 19 χρόνια φυλάκισης, με πίστη και συνέπεια, χωρίς ποτέ να παραπονεθεί.

Είναι και αυτός ο λόγος που συμβάλει ώστε η 17 Νοέμβρη να συνεχίζει να ζει μέχρι και σήμερα μέσα στην ταξική μνήμη και να αιωρείται στην ατμόσφαιρα ως ένας εφιάλτης για το καθεστώς. Ένας εφιάλτης που αιωρείται πάνω από όλη την Ευρώπη και τον περασμένο Μάρτη, σε αλληλεγγύη με τον αγώνα του Δημήτρη Κουφοντίνα, τρεις πορείες δέκα χιλιάδων ανθρώπων, για τρεις συνεχόμενες ημέρες διέσχισαν το κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας, έχοντας στην κεφαλή τους ένα πανό με το σύνθημα “ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ 17 ΝΟΕΜΒΡΗ!”.

Ιούνης 2021

Σημειώσεις του Μεταφραστή

[1] Ο Επαναστατικός Λαϊκός Αγώνας (ΕΛΑ) σχηματίζεται το 1975, στη φουσκοθαλασσιά της Μεταπολίτευσης, δηλαδή στη μετάβαση από τη στρατιωτική δικτατορία στο κοινοβουλευτικό καθεστώς της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας. Με την επιθετική αντικαπιταλιστική – αντιιμπεριαλιστική δράση του αποτέλεσε -πιθανότατα- την πλέον πολυάριθμη και “κινηματική” συνιστώσα του χώρου της ένοπλης πάλης, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ριζοσπαστικοποίησης των εργατικών, κοινωνικών και φοιτητικών αγώνων. Έχει θεωρηθεί η μητρική οργάνωση πολλών μικρότερων ένοπλων οργανώσεων που έδρασαν στην Ελλάδα, κυρίως στην Αθήνα, από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και καθ’ όλη τη διάρκεια εκείνης του ‘80. Ο ΕΛΑ θα τερματίσει τη δράση του το Γενάρη του 1995, με μια προκήρυξη στην οποία ανακοινώνει τον τερματισμό της διαδρομής του. Μέσα στο αντιτρομοκρατικό κλίμα ασφάλειας που δημιούργηθηκε στην Ελλάδα πριν την Ολυμπιάδα του 2004, και μετά τις συλλήψεις και το τέλος της 17 Νοέμβρη, για την δράση του ΕΛΑ θα πραγματοποιηθούν πέντε συλλήψεις και στην δίκη σε πρώτο βαθμό, η οποία ολοκληρώθηκε στις 11/11/2004, θα επιβληθούν τέσσερις καταδίκες σε είκοσι πέντε χρόνια κάθειρξης. Κατά τη διάρκεια της δίκης, ο Χρήστος Τσιγαρίδας, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 80 χρόνων στις 10/6/2019, ανέλαβε την πολιτική ευθύνη της ένταξης και της συμμετοχής του στις δραστηριότητες της οργάνωσης. Στη δίκη σε δεύτερο βαθμό, η οποία ολοκληρώθηκε την 1/6/2005, το Εφετείο της Αθήνας αθώωσε (κατά πλειοψηφία) όλους τους κατηγορούμενους.

[2] Ο Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ) ιδρύθηκε στις 16/2/1942 και αποτέλεσε τον ένοπλο βραχίονα του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ), της συμμαχίας που είχε ιδρυθεί στις 27/9/1941 στην Αθήνα υπό την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ), μέσα στον αγώνα ενάντια στην τριπλή (γερμανική, ιταλική, βουλγαρική) ναζιστική – φασιστική κατοχή, την κυβέρνηση των ανδρείκελων της και τους συνεργάτες τους. Ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (ΔΣΕ) ιδρύθηκε από το ΚΚΕ το 1946 και θα πολεμήσει ενάντια στη νέα (ευρωατλαντική) κατοχή μέχρι το καλοκαίρι του 1949, όταν πολλές χιλιάδες μαχητών και μαχητριών του θα περάσουν, μέσω Αλβανίας, στις χώρες του νεοσυσταθέντος σοβιετικού μπλοκ, από όπου πολλοί και πολλές δεν θα επιστρέψουν ποτέ, ενώ πολλοί και πολλές θα επαναπατριστούν έπειτα από περισσότερα από τριάντα χρόνια.

[3] Το επικό έργο για τον Βασίλειο Διγενή Ακρίτα θεωρείται το παλιότερο κείμενο της νεοελληνικής λογοτεχνίας (γράφτηκε ανάμεσα στον 9ο και το 10ο αιώνα μ.Χ). Το Έπος αναφέρεται σ’ έναν από τους ακρίτες, τους φρουρούς που φυλούσαν τα βυζαντινά σύνορα, ο οποίος πήρε το όνομα Διγενής (δηλαδή από δύο γένη) επειδή η μητέρα του ήταν η κόρη ενός βυζαντινού στρατηγού και ο πατέρας του ήταν ένας εμίρης από τη Συρία.

[4] Ο Χρήστος Κασσίμης, στρατευμένος της μαχόμενης οργάνωσης 20η Οκτώβρη στους καιρούς της στρατιωτικής δικτατορίας και ένας από τους ιδρυτές, το 1975, του ΕΛΑ και του περιοδικού Αντιπληροφόρηση, θα δολοφονηθεί από τους αστυνομικούς με πολιτικά Πλέσσα και Στεργίου στις 19/10/1977, κατά τη διάρκεια μιας ενέργειας της οργάνωσης ενάντια στις εγκαταστάσεις της γερμανικής εταιρίας AEG στην αθηναϊκή συνοικία του Ρέντη. Την προηγούμενη νύχτα, το Κράτος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας είχε δολοφονήσει στην ειδική φυλακή του Σταμχάιμ τους Αντρέας Μπάαντερ, Γκούντρουν Έλσιν και Γιαν Καρλ Ράσπε, μέλη της Φράξιας Κόκκινος Στρατός –Rote Armee Fraktion (RAF).

[5] Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια από τις μυστικές εταιρείες που σχηματίστηκαν την εποχή των επαναστάσεων του 19ου αιώνα ανάμεσα στις διάφορες εθνότητες των Βαλκανίων, κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου της οθωμανικής κατοχής. Ιδρύθηκε στη Μαύρη Θάλασσα, στην Οδησσό στις 14/9/1814 από τους Ν.Σκουφά, Α.Τσακάλωφ και Ε.Ξάνθο. Ιστορικά, η Φιλική Εταιρεία θεωρείται ως η ξεκάθαρη έκφραση της ιδεολογίας της εθνικής απελευθέρωσης και διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην προετοιμασία της εξέγερσης του 1821 καθώς στη δυναμική που αναπτύχθηκε μέσα στην επανάσταση της ελληνικής ανεξαρτησίας.

[6] Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) ιδρύθηκε στις 3/9/1974, μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας, βασικά ως διάδοχο κόμμα της αντιδικτατορικής μαχόμενης οργάνωσης Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ) από τον Ανδρέα Παπανδρέου, οικονομολόγο και καθηγητή πανεπιστημίου στις ΗΠΑ, πρώην βουλευτή (στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1960) και “ηγέτη της αριστερής τάσης” του κόμματος της Ένωσης Κέντρου (ΕΚ), του πατέρα του Γεωργίου Παπανδρέου. Πρόκειται για τον παλιό πολιτικό που είχε αναλάβει την πρωθυπουργία στην πρώτη κυβέρνηση “εθνικής ενότητας”, η οποία επιβλήθηκε μετά την εθνική απελευθέρωση από τον ναζισμό – φασισμό, κατά τη διάρκεια του περάσματος στον εμφύλιο πόλεμο, μέσω της οποίας οι ευρωατλαντικές δυνάμεις και οι Έλληνες αντικομμουνιστές συνεργάτες τους επέβαλαν, στην ελληνική χερσόνησο και τα νησιά της, “την τάξη της Γιάλτας”. Στη Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη του 1974 το ΠΑΣΟΚ υπογράμμιζε τους σκοπούς του μέσα από τρεις βασικούς στόχους: “Εθνική Ανεξαρτησία. Λαϊκή Κυριαρχία. Κοινωνική Απελευθέρωση”. Μετά τη νίκη του στις εκλογές του Οκτώβρη του 1981 θα κυβερνήσει καθόλη τη διάρκεια της δεκαετίας, ενώ τη διετία 1989-90 θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση συνεργασίας.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, μετά την εκλογική νίκη του κόμματος της δεξιάς “Νέα Δημοκρατία” (ΝΔ), θα βρεθεί στην αντιπολίτευση και στη συνέχεια θα αναδειχτεί και πάλι σε κυβέρνηση. Μετά το θάνατο του αδιαμφισβήτητου ηγέτη του το 1996, νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα εκλεγεί -έπειτα από ένα επεισοδιακό κομματικό συνέδριο- ο Κώστας Σημίτης. Υπό την ηγεσία αυτού του “κυνικού υπαλλήλου του κεφαλαίου που παρίστανε τον πρωθυπουργό” (πρώην πολιτικού εξόριστου και καταδικασμένου -στους καιρούς της στρατιωτικής δικτατορίας- για δυναμιτιστικές ενέργειες), στον οποίο αναφέρεται ο συγγραφέας, θα είναι το κυβερνητικό κόμμα που θα υπογράψει την είσοδο της Ελλάδας στην Οικονομική Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και το πέρασμα από τη δραχμή στο ευρώ, πριν να χάσει (από τη ΝΔ) τις εκλογές του 2004. Το ΠΑΣΟΚ θα επιστρέψει στην κυβέρνηση το 2009 και ο νέος πρόεδρός του, γιος του ιδρυτή του, Γιώργος Παπανδρέου θα είναι ο πρωθυπουργός εκείνος που την άνοιξη του 2010 θα υπογράψει το πρώτο μνημόνιο “οικονομικής διάσωσης” με την ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), πριν να αντικατασταθεί από “συμμαχική τεχνοκρατική κυβέρνηση” με πρωθυπουργό τον “άνθρωπο των αγορών” και πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Λουκά Παπαδήμο. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του “αίματος και των δακρύων”, το ΠΑΣΟΚ έχασε μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του που μετακινήθηκαν κυρίως στο Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ). Αφού άλλαξε το όνομά του σε Κίνημα Αλλαγής (ΚΙΝΑΛ), συνεχίζει να εκλέγεται ως μικρότερο κόμμα. Στις εκλογές του Ιούλη του 2019, απέσπασε 8,1% και εξέλεξε 22 από τους 300 βουλευτές του κοινοβουλίου.

[7] Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843): ένας από τους αδιαμφισβήτητους στρατιωτικούς ηγέτες της ελληνικής επανάστασης του 1921, γνωστός ως ο Γέρος του Μορία.

[8] Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ): κόμμα που ιδρύθηκε το 1951, δυο χρόνια μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου, μετά από πρωτοβουλία του ΚΚΕ -που είχε τεθεί εκτός νόμου το 1947- και σε συνεργασία με διάφορα μικρότερα κόμματα της “κεντροαριστεράς”, έχοντας ως βασικά προτάγματα και στόχους: “Δημοκρατία. Ειρήνη. Αμνηστία”. Στις εκλογές του 1958 θα αποσπάσει το 24,4% και θα αναδειχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση, όντας το δεύτερο κοινοβουλευτικό κόμμα. Οι διώξεις, οι εξορίες, οι συλλήψεις και οι βιαιοπραγίες ενάντια στα χιλιάδες μέλη και τους συμπαθούντες του, μέσα σε ένα κλίμα τρόμου από πλευράς της αστυνομίας και των παρακρατικών ομάδων του “Κράτους της δεξιάς” θα χαρακτηρίσουν όλη την περίοδο εκείνων των χρόνων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της δικτατορίας των συνταγματαρχών (1967-74). Η δολοφονία του βουλευτή της Γρηγόρη Λαμπράκη στις 22/5/1963 στη Θεσσαλονίκη, από μια παρακρατική ακροδεξιά συμμορία υπό την κάλυψη της αστυνομίας, εξιστορείται στην ταινία του Κώστα Γαβρά “Ζ. Το όργιο της εξουσίας”.

[9] Στις 26/9/1989 στο κέντρο της Αθήνας η 17 Νοέμβρη πυροβολεί θανάσιμα τον Παύλο Μπακογιάννη, κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του κόμματος της δεξιάς ΝΔ και γαμπρό του αρχηγού της Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος μετά τις εκλογές του Απρίλη του 1990 θα εκλεγεί πρωθυπουργός. Η σύζυγος του Μπακογιάννη, Ντόρα, αδελφή του σημερινού αρχηγού της ΝΔ και πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, θα εκλεγεί στα χρόνια που θ’ ακολουθήσουν βουλευτίνα και δήμαρχος της Αθήνας, φτάνοντας ν’ αναλάβει το υπουργείο Εξωτερικών. Ο γιος της Κώστας Μπακογιάννης είναι ο σημερινός δήμαρχος της Αθήνας. Σε μια από τις προκηρύξεις της, η 17Ν ανέφερε -μεταξύ άλλων- ότι ο Μπακογιάννης ήταν ένας από αυτούς που βοήθησαν τον Κοσκωτά στις πρώτες επιχειρηματικές διαπλοκές του: “Αποφασίσαμε λοιπόν να εκτελέσουμε τον απατεώνα και ληστή των χρημάτων του λαού Μπακογιάννη. Ο κύριος αυτός είναι υπεύθυνος όχι μόνο γιατί έκλεψε τα πρώτα 60 εκατομμύρια του ιδρυτικού κεφαλαίου της Γραμμής. Αλλά και για τις εκατοντάδες εκατομμύρια που είτε έκλεψε μαζί με τον συνεργάτη του Κοσκωτά για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Γραμμής αλλά και για την αγορά μέσω της Γραμμής της Τράπεζας Κρήτης, είτε εισέπραξε σαν αντίτιμο απ’ τα κλεμμένα του Κοσκωτά, για την ανεκτίμητη συνεργασία του κι εκδούλευση, χωρίς τις οποίες δεν θα μπορούσε να μεταμορφωθεί ούτε σε εκδότη ούτε σε τραπεζίτη. Ο Μπακογιάννης υπήρξε ο κύριος και βασικός συνεργάτης του Κοσκωτά και άρα συνένοχος του στην πρώτη φάση της σταδιοδρομίας του που υπήρξε καθοριστική για τη μετέπειτα αναρίχησή του στις κορυφές του εκδοτικού και τραπεζικού κατεστημένου”.

Απόσπασμα από Ilio. “Οι Απλοί Λαϊκοί Αγωνιστές. Ιστορία της Επαναστατικής Οργάνωσης 17 Νοέμβρη στη μεταδικτατορική Ελλάδα (1975–2002)”. Εκδόσεις Senza Censura. Μπολόνια, 2009.

[10] Χαΐνηδες: ομάδες ατάκτων χριστιανών ορθόδοξων ανταρτών που δημιουργήθηκαν και έδρασαν στην Κρήτη, κατά τη διάρκεια της περιόδου της οθωμανικής κατοχής του νησιού.

[11] Στις 8/5/1989, η 17Ν χτυπάει με εκρηκτικό μηχανισμό, στο πολυτελές αθηναϊκό προάστιο της Φιλοθέης, τη θωρακισμένη λιμουζίνα του Γιώργου Πέτσου, ο οποίος και θα τραυματιστεί ελαφρά. Ο Πέτσος ήταν βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός στις διάφορες κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Στην προκήρυξη με την οποία η 17Ν αναλάμβανε την ευθύνη της ενέργειας, κατηγορούσε τον Πέτσο πως είχε λάβει μίζες σχετικές με το εμπόριο όπλων όσο ήταν υπουργός Άμυνας καθώς και για την εμπλοκή του στο σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης.

[12] “Ανήκομεν εις τη Δύσιν”: φράση που έμεινε διάσημη στη σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία, ειπωμένη μέσα στη βουλή από τον αρχηγό της ΝΔ, πρωθυπουργό της πρώτης κυβέρνησης της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας και πατριάρχη της πολιτικής δυναστείας των Καραμανλήδων, Κωνσταντίνο, στις 12/6/1976, κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής συζήτησης για την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), σε αντιπαράθεση με τη φράση που είχε ειπωθεί από τον ηγέτη του ΠΑΣΟΚ στην αξιωματική αντιπολίτευση και μετέπειτα πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου, σύμφωνα με την οποία “η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες”.

[13] Η δήλωση μετάνοιας και αποκήρυξης του κομμουνισμού ήταν ένα κατασταλτικό μέτρο του ελληνικού Κράτους που θεσμοθετήθηκε από τη στρατιωτική δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, η οποία επιβλήθηκε μετά το μοναρχοφασιστικό πραξικόπημα της 4ης Αυγούστου 1936, και έμεινε -ουσιαστικά- σε ισχύ μέχρι και την πτώση τον Ιούλη του 1974 της δικτατορίας των συνταγματαρχών, που είχε επιβληθεί στις 21/4/1967. Κατά τη διάρκεια όλης αυτής της περιόδου, κυρίως στα χρόνια μετά τον εμφύλιο πόλεμο και καθόλη τη δεκαετία του 1950, χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες, μέλη ή και θεωρούμενα μέλη του παράνομου ΚΚΕ, υπέστησαν βασανιστήρια, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν γιατί “δεν υπέγραψαν τη δήλωση της ντροπής”.

[14] Το καλοκαίρι του 2003, κατά τη διάρκεια της πρωτόδικης δίκης της 17Ν, ο Δημήτρης Κουφοντίνας είχε επιλέξει να ολοκληρώσει τη δήλωση του στο ειδικό δικαστήριο, το οποίο συστάθηκε εν μέσω “αντιτρομοκρατικού” κλίματος (μέσα σε μια επί τούτου κατασκευασμένη αίθουσα στις αθηναϊκές φυλακές του Κορυδαλλού), μέσα στα χειροκροτήματα και τα συνθήματα δεκάδων αλληλέγγυων (και με τα δάκρυα στα μάτια…), με τους ακόλουθους στίχους ενός από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, του Κωστή Παλαμά, ποιητή και δημοσιογράφου που γεννήθηκε στις 13/1/1859 στην Πάτρα και πέθανε στις 27/2/1943 στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και της ναζιστικής – φασιστικής κατοχής από τα γερμανικά και τα ιταλικά στρατεύματα.

Παιδί, το περιβόλι μου που θα κληρονομήσεις,
όπως το βρεις κι’ όπως το δεις να μη το παρατήσεις.

Σκάψε το ακόμα πιο βαθιά και φράξε το πιο στέρεα,
και πλούτισε τη χλώρη του και πλάτηνε τη γη του…

Κι αν είναι κ’ έρθουνε χρόνια δίσεχτα, πέσουν καιροί ωργισμένοι,
κι όσα πουλιά μισέψουνε σκιασμένα, κι όσα δέντρα,
για τίποτ’ άλλο δε φελάν παρά για μετερίζια,
μη φοβηθείς το χαλασμό!.. Φωτιά ! Τσεκούρι !Τράβα !,
ξεσπέρμεψέ το , χέρσωσε το περιβόλι, κόφ’ το,
και χτίσε κάστρο απάνω του και ταμπουρώσου μέσα,
για πάλεμα, για μάτωμα, για την καινούργια γέννα,
π’όλο την περιμένουμε, κι όλο κινάει για νάρθη…

[15] Ο Γιώργος Σιάντος ήταν ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΕΑΜ που στις 12/2/1945 υπέγραψε στη Βάρκιζα τη συμφωνία για τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ, ένα μήνα μετά το τέλος της Μάχης του κόκκινου Δεκέμβρη το 1944, με την οποία “η τάξη της Γιάλτας” επιβλήθηκε στους δρόμους της Αθήνας με τα όπλα του “συμμαχικού” βρετανικού ιμπεριαλισμού και των συνεργατών τους, οι οποίοι κατά τη διάρκεια του πολέμου και της κατοχής ορκίζονταν πίστη στην Ευρώπη της ναζιστικής Γερμανίας.

[16] Γεώργιος Καραϊσκάκης (1782-1827): πρώην ληστής και ένας από τους αδιαμφισβήτητους στρατιωτικούς ηγέτες της ελληνικής επανάστασης του 1821. Γνωστός ως ο “γιος της καλογριάς”, θα πέσει μαχόμενος σε ηλικία 45 χρόνων, στα περίχωρα της Αθήνας, κατά τη διάρκεια της Μάχης του Φαλήρου.

[17] Άρης Βελουχιώτης, αγωνιστικό ψευδώνυμο του Θανάση Κλάρα (1905-1945): μέλος του ΚΚΕ, ιδρυτής και διοικητής του ΕΛΑΣ, του ένοπλου βραχίονα του ΕΑΜ κατά τη διάρκεια της ναζιστικής – φασιστικής κατοχής. Υπό τη δική του χαρισματική καθοδήγηση θα δημιουργηθεί ένας από τους μεγαλύτερους παρτιζάνικους στρατούς της Ευρώπης, ο οποίος θ’ απελευθερώσει -ήδη πριν το επίσημο τέλος του πολέμου- μεγάλο τμήμα της χώρας (κυρίως τα ορεινά της Κεντρικής Ελλάδας) από τα στρατεύματα κατοχής. Θ’ αυτοκτονήσει στις 15/6/1945, μετά τη διαγραφή και καταγγελία του από το Κόμμα του, αφού πρώτα θα διαφωνήσει και δεν θα ευθυγραμμιστεί, λίγους μήνες μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας. Το κεφάλι του θα κρεμαστεί από τα εχθρικά τάγματα στην κεντρική πλατεία της πόλης των Τρικάλων. “Αγαπήθηκε όσο λίγοι από το λαό, από τον οποίο και αυτός ο ίδιος προερχόταν και για τον οποίο έζησε, αγωνίστηκε και πέθανε”. Κατά τη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών θα μετατραπεί σε σύμβολο για γενιές και γενιές του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Ένα πορτραίτο του -μαζί μ’ ένα του Μαρξ κι ένα του Τσε Γκεβάρα- περιέχονταν στη φωτογραφία που δημοσιοποιήθηκε στα ΜΜΕ από τη 17Ν, συνοδευόμενα από το “απαλλοτριωμένο πολεμικό υλικό” από την οργάνωση τα Χριστούγεννα του 1989, από ένα στρατόπεδο του ελληνικού στρατού στο Συκούριο της Λάρισας.

[18] Ευάγγελος Αβέρωφ Τοσίτσας [1910-1990]: βουλευτής και υπουργός στην μεταπολεμική περίοδο, αρχηγός της δεξιάς αξιωματικής αντιπολίτευσης στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1980. Κληρονόμος μιας από τις ισχυρότερες και πλουσιότερες οικογένειες της Ηπείρου, εκείνης του βαρώνου και “μεγάλου ευεργέτη του εθνικού Κράτους” Μιχαήλ Τοσίτσα. Ο Ευάγγελος Αβέρωφ θεωρείται ένας από τους βασικούς ιστορικούς και ιδεολόγους “της ιδέας του εθνικού Κράτους που θέτει τον αντικομμουνισμό του και τον ευρωατλαντισμό του ως τους βασικούς αρμούς της ίδιας του της ύπαρξης”. Το καλοκαίρι του 1974 (μετά την εισβολή και την κατοχή ενός κομματιού της Κύπρου από πλευράς του τουρκικού στρατού, μέσω των πολεμικών επιχειρήσεων “Αττίλας 1 και 2”, με το πράσινο φως του “κοινού μεγάλου Αμερικάνου σύμμαχου”, έπειτα από την απόπειρα πραξικοπήματος made in NATO από τους συνταγματάρχες στην Αθήνα εναντίον της Κύπρου, ενάντια στον Μακάριο, πολιτικό – θρησκευτικό Ελληνοκύπριο ηγέτη και εκλεγμένο πρόεδρο της νεογέννητης ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας), ο Ευάγγελος Αβέρωφ θα είναι ο πολιτικός που θ’ αναλάβει το ρόλο κλειδί στις διαπραγματεύσεις και τις εσωτερικές διεργασίες ανάμεσα στα διάφορα κέντρα εξουσίας (δηλαδή, ανάμεσα στο διασπασμένο στρατιωτικό καθεστώς που βρισκόταν σε βαθιά κρίση, την πρεσβεία των ΗΠΑ και το σύνολο της “ευρωατλαντικής συμμαχίας” του ΝΑΤΟ, τις ισχυρές οικογένειες της ελληνικής μπουρζουαζίας και το παλιό “κοινοβουλευτικό πολιτικό προσωπικό” της), οι οποίες τελικά, και παρά το φόβητρο της επιστροφής των τεθωρακισμένων, ανέκαθεν έτοιμων να ξαναβγούν από τους στρατώνες, θα καταλήξουν στη “λύση της άφιξης από το Παρίσι του εξόριστου “εθνάρχη” Κωνσταντίνου Καραμανλή”. Ο Αβέρωφ θα είναι ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών στην πρώτη πολιτική κυβέρνηση της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας. Δεν θ’ αναγνωρίσει ποτέ τον εμφύλιο πόλεμο (1944-49) ως τέτοιο, αλλά ως “μια νίκη του ηρωικού εθνικού Στρατού μας και των πολύτιμων συμμάχων και προστατών μας ενάντια στον ιθαγενή και διεθνή κομμουνιστικό συμμοριτισμό”. Μετά από ένα “ανεξιχνίαστο αυτοκινητιστικό δυστύχημα” στην Αθήνα στις 5/1/1976 που προκάλεσε το θάνατο του Αλέξανδρου Παναγούλη (πρώην πολιτικού κρατούμενου που αντιστάθηκε ηρωικά στα βασανιστήρια της στρατιωτικής αστυνομίας αφού πρώτα, στις 13/8/1968 είχε αποπειραθεί την τυραννοκτονία του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου), η τότε συντρόφισσα του Οριάννα Φαλάτσι είχε καταγγείλει τον Αβέρωφ ως τον εντολοδόχο της δολοφονίας του, στα πλαίσια μιας ευρύτερης επιχείρησης που σκόπευε στην αθώωση και τη συγκάλυψη των πολυάριθμων κρατικών και παρακρατικών συνεργατών των συνταγματαρχών, οι οποίοι συνέχισαν να υπηρετούν σε διάφορους τομείς (αστυνομία, στρατός, δικαστικό σώμα, πανεπιστήμια κ.λ.π) του Κράτους της νεοσύστατης κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Στις μέρες μας, στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος της ΝΔ, ο Αβέρωφ θεωρείται ως ο ιστορικός ηγέτης της ακροδεξιάς πτέρυγας του, ενώ ως αδιαμφισβήτητος διάδοχος του έχει αυτοανακηρυχθεί ο Αντώνης Σαμαράς, πρώην πρωθυπουργός (2012-15) σε μια από τις κυβερνήσεις συνεργασίας που ψήφισαν και εφάρμοσαν τα αντικοινωνικά και αντεργατικά μνημόνια, καθώς και τα μεσοπρόθεσμα προγράμματα κοινωνικού σφαγιασμού που ονομάστηκαν “προγράμματα διάσωσης και αναδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας”, που επιβλήθηκαν με την καταστολή και τη λιτότητα, κατ’ εντολή του Βερολίνου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του ΔΝΤ.

[19] “Λούμπεν μεγαλοαστική τάξη”, γνωστή στην Ελλάδα ως ΛΜΑΤ: Νεολογισμός που εισήγαγε η 17Ν στις προκηρύξεις και τις διακηρύξεις της, από το 1986 κι έπειτα, για να περιγράψει την κυρίαρχη ελληνική τάξη, εκείνες τις οικογένειες εφοπλιστών, τραπεζιτών, βιομηχάνων, επιχειρηματιών, εκδοτών και εργολάβων διαφόρων ειδών, οι οποίες ήδη από τη σύσταση τους έδεσαν τις τύχες τους με τα συμφέροντα των μεγάλων δυτικών δυνάμεων (αρχικά με τη Μεγάλη Βρετανία κι έπειτα με τις ΗΠΑ και τη γερμανική ΕΕ), χρησιμοποιώντας -μέσω του πολιτικού προσωπικού τους- το Κράτος ως βαρέλι δίχως πάτο και πηγή για τον πλουτισμό τους και την μακροημέρευση της οικονομικής και πολιτικής ηγεμονίας τους στη σύγχρονη Ελλάδα. Δεν πρέπει να θεωρείται τυχαίο το γεγονός ότι το 1986 είναι η χρονιά που η δεύτερη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου θα αποπειραθεί (εν μέρει ανεπιτυχώς) να ξεκινήσει ένα μακρύ κύκλο προγραμμάτων λιτότητας, “για την αναδιάρθρωση”, υπό την αιγίδα της τότε ΕΟΚ και με τις “συμβουλές” του ΔΝΤ. Είναι όμως και η χρονιά (όπως έχει ήδη αναφέρει ο συγγραφέας) κατά τη διάρκεια της οποίας η 17Ν αρχίζει να περιγράφει στις αναλύσεις της τον επικείμενο κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας που οδήγησε -από το 2010 ως και σήμερα- στα μνημόνια και τα “μεσοπρόθεσμα προγράμματα” που επιβλήθηκαν από τον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό και τον ελληνικό καπιταλισμό για τη “διάσωση της ελληνικής οικονομίας”.

[20] Δημήτρης Γληνός (1882-1943): δάσκαλος και συγγραφέας, ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές στη μάχη για τη “γλωσσική μεταρρύθμιση”. Το 1936 θα εκλεγεί βουλευτής του Λαϊκού Μετώπου, συνεργαζόμενος με το ΚΚΕ. Η μοναρχοφασιστική δικτατορία, που επιβλήθηκε στις 4 Αυγούστου του ίδιου χρόνου από τον Μεταξά, θα τον στείλει εξορία στο νησάκι της Ανάφης. Με την επιβολή της ναζιστικής – φασιστικής κατοχής της χώρας, ο Γληνός θα παραδοθεί από το δοσιλογικό Κράτος στις ιταλικές αρχές, οι οποίες θα τον απελευθερώσουν εξαιτίας της πολύ άσχημης κατάστασης της υγείας του. Θα είναι ένας από τους ιδεολογικούς ιδρυτές του ΕΑΜ και συγγραφέας της διακήρυξης “Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ”. Θα πεθάνει τα Χριστούγεννα του 1943, αφού πρώτα είχε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση και ετοιμαζόταν για να μεταβεί από την κατεχόμενη από το ναζισμό – φασισμό Αθήνα στην κεντρική Ελλάδα, η οποία είχε ήδη απελευθερωθεί με τα παρτιζάνικα όπλα, ώστε να συμμετάσχει στην “Κυβέρνηση του βουνού” που συγκρότησε -από το Μάρτη μέχρι το Σεπτέμβρη του 1944- τη “Λαϊκή Δημοκρατία της Ελεύθερης Ελλάδας”.

[21] Ιωάννης Μακρυγιάννης (1797-1864): συγγραφέας, πολιτικός και ένας από τους στρατιωτικούς διοικητές της ελληνικής επανάστασης του 1821. Τα Απομνημονεύματα του, ένα είδος προφορικής αυτοβιογραφίας -όπως επίσης και άλλα γραπτά του– αποτελούν κομμάτι των σημαντικότερων πρωτογενών πηγών της σύγχρονης ελληνικής ιστοριογραφίας.

[22] Η παρουσία του βιομηχανικού κολοσσού Siemens στην Ελλάδα χρονολογείται από το πρώτο μισό του περασμένου αιώνα. Στους σύγχρονους καιρούς, ήδη από το 1997 αλλά ιδιαίτερα από το 2008 κι έπειτα, ξέσπασε στην Ελλάδα το “σκάνδαλο Siemens”, το οποίο αφορά τα “μαύρα ταμεία” και τις μίζες στα δύο κυβερνητικά κόμματα (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ), σε πολιτικούς και κρατικούς αξιωματούχους, μέσω των οποίων η γερμανική πολυεθνική μπόρεσε να φτιάξει ένα μονοπωλιακό σύστημα σε μια σειρά νευραλγικών τομέων (κυρίως σ’ εκείνο των δημόσιων τηλεπικοινωνιών του ΟΤΕ, αλλά όχι μόνο) της ελληνικής οικονομίας. Καθόλη αυτή την περίοδο το δημόσιο χρέος -πληρωμένο με τη σφαγιαστική πολιτική των μνημονίων- ανέβαινε στα ύψη. Έπειτα από διάφορες προανακριτικές εξετάσεις, μαρτυρίες, δίκες, κοινοβουλευτικές επιτροπές κ.λπ., οι οποίες εξελίχτηκαν κατά τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων που το Βερολίνο προωθούσε τη μιντιακή προπαγάνδα για τη “διεφθαρμένη και τεμπέλα Ελλάδα”, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Siemens στην Ελλάδα, Μιχάλης Χριστοφοράκος, βρέθηκε και βρίσκεται ως σήμερα υπό προστασία, υπό καθεστώς ασυλίας στη Γερμανία. Ίσως δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το 1946 ο πατέρας του, ο ιατρός Νικόλαος Χριστοφοράκος, υπήρξε ένας από τους κατηγορούμενους στις ελάχιστες δίκες που διεξήχθησαν στην Αθήνα μετά το τέλος του πολέμου, στην Ελλάδα του εμφυλίου πολέμου, ενάντια στους συνεργάτες των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής. Εκείνος όμως, σε αντίθεση με το γιο του (που καταδικάστηκε το 2017 και έμεινε γνωστός ως ο “καλλιεργητής του ελληνικού πολιτικού τοπίου”), είχε αθωωθεί λόγω “έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων”…

Σημείωμα των εκδόσεων PGreco στο οπισθόφυλλο.

O Δημήτρης Κουφοντίνας ταύτισε τη ζωή του με τον αγώνα ενάντια σ’ ένα διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα, το οποίο φάνταζε πανταχού παρών και ανέγγιχτο. Η επαναστατική οργάνωση 17 Νοέμβρη, της οποίας υπήρξε μέλος, κινήθηκε ενάντια σ’ όλο αυτό, θέλοντας ν’ αποδείξει αντίθετα ότι το πολιτικό σύστημα δεν είναι -σε κάθε περίπτωση- ανίκητο.

Ο πρώην μαχητής, βρισκόμενος στη φυλακή, διαβάζει συνέχεια, μεταφράζει συγγραφείς επαναστάτες, γράφει όταν αυτό τού επιτρέπεται: πρόκειται για ένα νέο μέσο πάλης. Σε αυτό το βιβλίο – συνέντευξη, απαντώντας στις ερωτήσεις του Τάσου Παππά, ο Κουφοντίνας δεν απευθύνεται μονάχα στον αναγνώστη, αλλά απαντάει ουσιαστικά στον ίδιο του τον εαυτό, στοχάζεται για όσα υποστήριξε και υπερασπίστηκε, στα λάθη που έγιναν, γύρω από όλα όσα είναι ακόμα εφικτά να γίνουν. Με λίγα λόγια, μια συνέντευξη στην οποία μιλάει για την εμπειρία του στη 17 Νοέμβρη, όπου όμως φωτίζεται επίσης και η εμπειρία μιας από τις μαχόμενες οργανώσεις μαρξιστικού – λενινιστικού προσανατολισμού, από τις πιο ενδιαφέρουσες, αλλά και λιγότερο γνωστές, από όσες αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη της δεκαετίας του ‘70.

Το βράδυ του Σαββάτου συντρόφισσες και σύντροφοι που ανταποκρίθηκαν μαζικά στην Πρωτοβουλία που καλέστηκε για την υπεράσπιση της επαναστατικής μνήμης πορεύθηκαν από την Πλατεία Εξαρχείων μέχρι το μνημείο του Αλέξανδρου στον πεζόδρομο των οδών Μεσολογγίου και Τζαβέλα, με συνθήματα σχετικά με την ιστορικότητα της περιοχής των Εξαρχείων, τους δολοφονημένους συντρόφους μας, την συνέχεια των αγώνων. Στήθηκε μικροφωνική, μοιράστηκαν κείμενα και υπήρξαν συζητήσεις με περαστικούς, θαμώνες και νεαρό κόσμο που άραζε στην ευρύτερη περιοχή.

Σε μια εποχή όπου η συλλογική μας μνήμη σαρώνετε από τους πληροφοριακούς – προπαγανδιστικούς μηχανισμούς του κεφαλαίου και του κράτους ξεπροβάλει η κουλτούρα του εκφυλισμού, της παραίτησης, της ηττοπάθειας. Όπου η μνήμη του αγώνα, των νεκρών μας, των εξεγέρσεων που γεννήσαν ελπίδες και καθόρισαν γενιές αγωνιστών και αγωνιστριών κινδυνεύει να αλλοιωθεί και να βουτηχτεί μέσα στον αναθεωρητισμό και την μουσειοποίηση της. Ο αγώνας για την επανοικιοποίηση της μνήμης είναι ταυτόχρονα αγώνας για να δημιουργήσουμε νέα σημεία συνάντησης και προοπτικής, αγώνας ώστε να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας και να ενώσουμε τα κομμάτια της επαναστατικής μνήμης κόντρα στον τεμαχισμό της μέσα στον καπιταλιστικό κόσμο. Να συναντηθούμε ξανά για να επικοινωνήσουμε την αναγκαιότητα να οργανώσουμε τις αντιστάσεις μας στο σήμερα.

Γιατί η μνήμη που κωδικοποιούν μέσω και του πληροφοριακού πολέμου κράτος/κεφάλαιο:« Είναι μνήμη του υπάρχοντος τρόπου παραγωγής και όχι της επαναστατικής υπέρβασης του, η οποία έχει σημαία της το σύνθημα ‘’Το αδύνατο για αυτό το σύστημα είναι η δική μας δυνατότητα’’. Η δική μας δυνατότητα πάνω από όλα είναι η απελευθέρωση των μικρών διαβόλων. Είναι μνήμη αποκεντρωμένη και παράδοξη, όχι απλά προσανατολισμένη στο μέλλον, αλλά μνήμη μελλοντικών γεγονότων.»

Χαιρετίζουμε όλες τις κινηματικές πρωτοβουλίες που καλούνται σε δημόσιους χώρους στη περιοχή (μπαζάρ βιβλίων, εκδηλώσεις, συγκεντρώσεις κλπ) και καλούμε τον κόσμο του αγώνα να αναλάβει τέτοιες πρωτοβουλίες ώστε βήμα – βήμα να ξανακάνουμε τα Εξάρχεια μια γειτονιά ζυμώσεων όπου οι λέξεις εξέγερση, ζωή, αγώνας, μνήμη θα ξαναπάρουν την υπόσταση και το νόημα που τους αξίζουν.

Ακολουθεί το κείμενο της παρέμβασης που μοιράζονταν :

ΤΑ ΕΞΑΡΧΕΙΑ ΕΧΟΥΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Για όποιον/α έχει οργανωθεί στο αναρχικό και ευρύτερα ανατρεπτικό κίνημα τα τελευταία 40 χρόνια, αλλά και σε οποιονδήποτε έχει βρεθεί στη περιφέρεια του, ο τίτλος του κειμένου σημαίνει πολλά παραπάνω από 4 λέξεις. Είναι η γειτονιά όπου οι νέοι σύντροφοι/ισσες έρχονται πρώτη φορά σε επαφή με τον λόγο και τις πράξεις του κινήματος. Η γειτονία που οι περισσότεροι βιώσαμε πρώτη φορά τις συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής. Η γειτονιά που ψαχτήκαμε, πολιτικοποιηθήκαμε, ήρθαμεσε επαφή με την πολύμορφη δράση. Η γειτονιά -καταφύγιο διαχρονικά ανθρώπων που ξεφεύγουν από τα κανονικά πρότυπα και ένιωθαν ασφάλεια στη εξεγερμένη γειτονιά των Εξαρχείων. Η γειτονία που σε συνθήκες ανόδου ακροδεξιών πρακτικών στο κέντρο της Αθήνας άνοιξε την αγκαλιά της και υποδέχτηκε τους/τις κολασμένους/ες αυτού του κόσμου.

Τα Εξάρχεια αποτέλεσαν μέσα σε όλα τα άλλα τον θεματοφύλακα της Εξέγερσης του Δεκέμβρη το 2008. 12 χρόνια πριν τον αίμα του αναρχικού μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου στη συμβολή Μεσολογγίου και Τζαβέλα πότισε και θέριεψε το δέντρο της αντίστασης και της εξέγερσης η οποία πήρε Πανελλαδικές διαστάσεις αποτελώντας τον μεγαλύτερο και ισχυρότερο ξέσπασμα οργής από τη πτώση της Χούντας το 1974. Το μνημείο λοιπόν που στέκεται στη συμβολή των παραπάνω οδών συμβολίζει αυτό ακριβώς. Τη δύναμη των ανθρώπων που ενώ ένας έφηβος σύντροφος ξεψυχούσε στα χέρια τους βρήκαν τη δύναμη να μετατρέψουν τα δάκρυα σε οργή, τη θλίψη σε συνείδηση, τον φόβο σε στράτευση στον αγώνα και να αφήσουν μια τεράστια παρακαταθήκη που μετά από τόσα χρόνια εμπνέει και δίνει εργαλεία σε κάθε αγωνιζόμενο/η. Είναι η επαναστατική μνήμη που σκεπάζει βαριά αυτά τα ντουβάρια που σου σφίγγει τη καρδιά και δεν σε αφήνει να υποχωρήσεις και να παραιτηθείς αλλά να συνεχίσεις να αγωνίζεσαι με όλα τα μέσα στο δύσκολο και ανηφορικό μονοπάτι του αγώνα για την απελευθέρωση από τα δεσμά κράτους / κεφαλαίου.

Το διάστημα μετά από τη δυναμική διαδήλωση της Νέας Σμύρνης παρατηρούμε την επανοικειοποίηση του δημόσιου χώρου από τη νεολαία (κυρίως) μετά από 6 μήνες σκληρής καταστολής λόγω του lockdown που είχε επιβληθεί από τις αρχές Νοεμβρίου. Τίποτα αρνητικό ως εδώ. Το πρόβλημα για εμάς είναι πως η επανοικειοποίηση του δημόσιου χώρου γίνεται υπό το πρίσμα της άκρατης χωρίς όρια διασκέδασης και όχι με όρους πολιτικούς–ανατρεπτικούς. Με απλά λόγια το κίνημα που μάτωσε, συγκρούστηκε, επιτέθηκε, ένιωσε στο πετσί του το κόστος αυτής της στάσης όλο αυτό το διάστημα δεν κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει τη κρατική υποχώρηση και να την εκτρέψει ενδεχομένως σε πιο ριζοσπαστικά μονοπάτια, αλλά παραδόθηκε στον βωμό της εναλλακτικής διασκέδασης με ότι αυτό συνεπάγεται.

Όπως αναφέραμε και πριν η πολιτική, πολιτισμική, κοινωνική, ιστορία των Εξαρχείων, είναι ιστορία αγώνα, εξεγέρσεων, συγκρούσεων, ζυμώσεων και πολλά παραπάνω. Αν λοιπόν στο πέρασμα των χρόνων έχουν υπάρξει φαινόμενα εκφυλισμού(η ευθύνη των οποίων μας βαραίνει όλους και όλες καθώς κανείς δεν είναι αμόλυντος)στο χέρι μας είναι να παλέψουμε για την απομάκρυνση τους. Ένα τέτοιο φαινόμενο λαμβάνει χώρατο τελευταίο χρονικό διάστημα με την εικόνα καθημερινών πάρτι γύρω από το μνημείο, με κόσμο να χορεύει πάνω λες και πρόκειται για μπάρα σε κλαμπ, με αποκορύφωμα την επίθεση, το λιντσάρισμα και τον βαρύ τραυματισμό συντρόφου από ομάδα ατόμων όταν τους έκανε παρατήρηση για το γεγονός αυτό. Η εικόνα ενός τραυματισμένου συντρόφου επειδή διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός του εκφυλισμού του μνημείου είναι μια εικόνα αντιστροφής των νοημάτων και της πραγματικότητας που θέλουμε να καλλιεργήσουμε και να διαμορφώσουμε και στην γειτονιά των Εξαρχείων. Είναι μια εικόνα ντροπής που συμπυκνώνει όλο τον εκφυλισμό του τελευταίου χρονικού διαστήματος.

Για να τελειώνουμε τα Εξάρχεια δεν θα γίνουν ένα εναλλακτικό διασκεδαστήριο. Η οικονομική ανάπτυξη των Εξαρχείων με το gentrification(Λόφος του Στρέφη, έργα για μετρό, Rbnb) και την άνοδο της μεσαίας επιχειρηματικότητας(μαγαζιά, ξενοδοχεία κλπ)πηγαίνει χέρι –χέρι με το εμπόριο ναρκωτικών και τα κυκλώματα των μπράβων, την άλλη όψη της παραοικονομίας που αναπτύσσετε πάντα παράλληλα με την «επίσημη». Το απόστημα αυτό πρέπει να σπάσει, τα Εξάρχεια πρέπει να αποτελέσουν ξανά μια γειτονιά φόβητρο για τους φασίστες, τους μπάτσους, τους μαφιόζους και τα αφεντικά τους, μια γειτονιά όπου η αλληλεγγύη μεταξύ όσων αγωνίζονται για έναν κόσμο ισότητας είναι κάτι παραπάνω από διακηρύξεις και λόγια. Για όλους αυτούς τους λόγους καλούμε τον κόσμο που έρχεται σε επαφή με την περιοχή να μελετήσει την ιστορία της, την ανθρωπογεωγραφία της, τις αντιφάσεις της, την συμβολή της στην ανάπτυξη των αγώνων τις τελευταίες δεκαετίες. Τα Εξάρχεια έχουν ιστορία η οποία δεν είναι αυτή της ατέρμονης εναλλακτικής διασκέδασης, του ακίνδυνου «επαναστατικού» lifestyle, των ανθρώπων χωρίς μνήμη που ευτελίζουν ένα μνημείο το οποίο συμβολίζει τις εξεγέρσεις του παρελθόντος και αποτελεί ένα τόπο συλλογικής μνήμης και επεξεργασίας για αυτές του μέλλοντος. Όσοι έχουν τέτοιες βλέψεις ας αρχίζουν να ανηφορίζουν προς την περιοχή του Κολωνακίου γιατί η πραγματικότητα θα τους διαψεύσει.

Πρωτοβουλία Συντροφισσών και Συντρόφων για την υπεράσπιση της επαναστατικής μνήμης

Την Κυριακή 9 Μάη 2021 συμπληρώνονται 76 χρόνια από τη συντριβή του ναζιστικού Τρίτου Ράιχ. Μια ιστορική ήττα των βδελυρότερων εχθρών της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ελευθερίας, η οποία επιτεύχθηκε χάρη στη μέχρις εσχάτων Αντίσταση και Πάλη εκατομμυρίων ανδρών και γυναικών, όλων των ηλικιών, σε όλη την Ευρώπη. Μια Αντιφασιστική Νίκη των Λαών που σηματοδοτήθηκε από την είσοδο του Σοβιετικού Κόκκινου Στρατού στο Βερολίνο και το κάρφωμα της κόκκινης σημαίας στην καρδιά του κτήνους, στο Ράιχσταγκ. Μια Αντιφασιστική Νίκη των Λαών που απέδειξε έμπρακτα -για ακόμα μια φορά στην ανθρώπινη ιστορία- ότι κανένας εχθρός, όσο “παντοδύναμος” κι αν φαντάζει, δεν είναι ανίκητος.

76 χρόνια μετά, τα διδάγματα αυτού το κοσμοϊστορικού γεγονότος παραμένουν όχι μόνο διαχρονικά αλλά και επίκαιρα. Το καπιταλιστικό – ιμπεριαλιστικό σύστημα, “η σκύλα που γέννησε το τέρας, βρίσκεται πάλι σε οργασμό”: εν μέσω της βαθύτερης μεταπολεμικής κρίσης του (που επιταχύνθηκε περαιτέρω με το ξέσπασμα της πανδημίας) και με τους ενδοαστικούς ανταγωνισμούς του να εντείνονται, συνεχίζει να σπέρνει τη φτώχεια και την ανεργία, την ανέχεια και την εξαθλίωση, το ρατσισμό και το σοβινισμό, την καταπίεση και την εκμετάλλευση. Με τον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό να ζεσταίνει τη ΝΑΤΟϊκή πολεμική μηχανή του και να στρέφει και πάλι τις κάννες του “προς Ανατολάς”, ώστε να διασφαλιστούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των “πρόθυμων συμμάχων τους”. Με τις φασιστικές-ακροδεξιές δυνάμεις σε όλη την επικράτεια της “δημοκρατικής” ΕΕ να σηκώνουν κεφάλι και τους κρατικούς-παρακρατικούς-διακρατικούς μηχανισμούς καταστολής να προσομοιάζουν -όλο και περισσότερο- σε στρατούς κατοχής. Με τα κομμουνιστικά σύμβολα και κόμματα να έχουν ήδη κηρυχθεί παράνομα σε μια σειρά “απελευθερωμένων” χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ και τους ντόπιους συνεργάτες των ναζιστών κατακτητών ν’ αναγορεύονται -από τα “μετασοβιετικά” καθεστώτα- στους νέους “εθνικούς ήρωες” τους. Με την πολύχρονη και αδιάκοπη επιχείρηση διαστρέβλωσης να επιδοτείται αδρά από κρατικά προγράμματα, ευρωενωσίτικα κονδύλια και ιδιωτικά “ευαγή” ιδρύματα, στοχεύοντας στο φιλελεύθερο ξαναγράψιμο της σύγχρονης Ιστορίας, μέσα από την υποκριτική “καταδίκη όλων των ολοκληρωτισμών” και την ανιστόρητη εξίσωση ναζισμού και κομμουνισμού που επιβάλλεται με τη “δημοκρατική θεωρία των δυο άκρων”.

76 χρόνια μετά, εδώ στο νότιο άκρο των Βαλκανίων που απελευθερώθηκαν από τη ναζιστική-φασιστική κατοχή μέσα από την Αντίσταση των Λαών και με τα παρτιζάνικα όπλα στο χέρι, εδώ στο “μεταμνημονιακό” κράτος – παρία της ΕΕ και αναβαθμισμένο πολεμικό ορμητήριο του ΝΑΤΟ, κι ενώ η καπιταλιστική κρίση βαθαίνει και τα πολεμικά σύννεφα του αστικού ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού πυκνώνουν, οι κυβερνητικοί πολιτικοί απόγονοι των ιδιοτελών καθαρμάτων, των δοσίλογων και των ταγματασφαλιτών, των Ράλληδων, των Χριστοφοράκων και των Μπουραντάδων, με την ανοχή σύσσωμου του αστικού πολιτικού συστήματος, πιστοί στα νάματα της ευρωατλαντικής εθνικοφροσύνης και της αντικομμουνιστικής πατριδεμπορίας, όντας πλήρως ευθυγραμμισμένοι με τα αντιδρ-αστικά αναθεωρητικά ιδεολογήματα των ιμπεριαλιστών πατρόνων τους, πασχίζουν να επιβάλλουν τη λήθη μέσα από την παραχάραξη του χθες, να διαποτίσουν στον εργαζόμενο λαό την μοιρολατρία και την ηττοπάθεια, τη δουλοπρέπεια και την εθελούσια σκλαβιά, ώστε να διασφαλίσουν τη διαιώνιση αυτού του απάνθρωπου και θανατηφόρου καπιταλιστικού – ιμπεριαλιστικού συστήματος που γεννά και τρέφει το ναζισμό και το φασισμό.

Δεν θα τους περάσει! Και εδώ και παντού, η Ιστορία έχει γραφτεί και δεν ξεγράφεται.

Ανίκητος δεν είναι ο ιμπεριαλισμός, το φασισμό τον τσάκισε ο Κόκκινος Στρατός!

Οι Λαοί νικούν με το οπλό στο χέρι και η ανθρώπινη Ιστορία πολύ καλά το ξέρει!

Λαέ θυμήσου το χώμα που πατάς, λευτέρωσε ο Άρης και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ!

EAM-EΛΑΣ-ΟΠΛΑ-ΔΣΕ αυτός είναι ο Δρόμος για να νικάς Λαέ!

Λευτεριά στο Λαό – Θάνατο στο Φασισμό και τον Ιμπεριαλισμό!

Στηρίζουμε – Συμμετέχουμε στην Αντιφασιστική – Αντιιμπεριαλιστική Πορεία στα γραφεία της ΕΕ που καλείται από την Πρωτοβουλία γιά την 9 Μάη.

Συγκέντρωση Κυριακή 9/5/2021 στις 13.00 στα Προπύλαια.

Κίνηση της Βιολέττας (ΚτΒ)

Αθήνα, Μάης 2021.

Παρίσι, Εργατική Πρωτομαγιά 2021

Με αφορμή την πρόσφατη επικύρωση του τέλους του “δόγματος Μιτεράν” από το γαλλικό Κράτος, μέσω της δικαστικής – αστυνομικής επιχείρησης “Κόκκινες Σκιές” και της έκδοσης στην Ιταλία 10 κομμουνιστών και κομμουνιστριών, αγωνιστών και αγωνιστριών των δεκαετιών 1970-80 (Giovanni Alimonti, Luigi Bergamin, Enzo Calvitti, Roberta Cappelli, Maurizio Di Marzio, Marina Petrella, Giorgio Pietrostefani, Sergio Tornanghi, Narciso Manenti και Raffaele Ventura), με τις οποίες επικυρώθηκε η διακρατική γαλλο-ιταλική “αντι”-τρομοκρατική συνεργασία για την εμπέδωση της κρατικής κατασταλτικής βεντέτας και την απόδοση της εκδικητικής αστικής “δικαιοσύνης”, μεταφράσαμε (στα ελληνικά) και δημοσιεύουμε την ακόλουθη συνέντευξη της Τζεραλντίνα Κολόττι στον Olivier Turquet για το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων Pressenza.

H Τζεραλντίνα Κολόττι υπήρξε μέλος των Κόκκινων Ταξιαρχιών (BR) και της Ένωσης Μαχόμενων Κομμουνιστών (UCC). Συνελήφθη στις 22/1/1987 στη Ρώμη, τραυματισμένη στο στομάχι, μετά από ανταλλαγή πυροβολισμών. Καταδικάστηκε και εξέτισε ποινή κάθειρξης 27 χρόνων, χωρίς να μετανοήσει και να διαχωριστεί από τα ιδανικά της. Εδώ και χρόνια, εργάζεται ως δημοσιογράφος και αναλύτρια των διεθνών εξελίξεων, με ειδίκευση στη Λατινική Αμερική. Έχει συγγράψει και έχουν εκδοθεί πολλά βιβλία της, με πιο πρόσφατη (στα ιταλικά) την ποιητική συλλογή της “Quel cielo, quel sole” [“Αυτός ο ουρανός, αυτός ο ήλιος”] (εκδόσεις Città del Sole, 2020).

Ποιο είναι το πρώτο εν θερμώ σχόλιο σου για αυτές τις συλλήψεις στη Γαλλία;

Μια αναχρονιστική επιχείρηση, άχρηστη και εκδικητική, εναντίον μιας μικρής ομάδας “πολιτικών συνταξιούχων στην άλλη πλευρά των Άλπεων”, για να ανατρέξω στον ορισμό του Αντριάνο Σόφρι. Άνθρωποι που δεν κρύβονταν, κανένας ανάμεσα τους δεν είχε επιστρέψει για να πάρει και πάλι τα όπλα κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων της ένοπλης πάλης, όπως είχαμε κάνει εμείς. Πρόκειται για συλλήψεις 70χρονων ανθρώπων που πραγματοποιήθηκαν 50 χρόνια μετά από τα γεγονότα για τα οποία κατηγορούνται, σχετιζόμενα με έναν κύκλο αγώνα, εκείνο της δεκαετίας του 1970 του 20ου αιώνα, ο οποίος και έχει κλείσει: μια σύγκρουση για την αναζήτηση μιας επαναστατικής διεξόδου –στ’ αριστερά του μεγαλύτερου Κομμουνιστικού Κόμματος της Ευρώπης, από την πλευρά της ισχυρότερης Άκρας Αριστεράς της Ευρώπης- που διέτρεξε για μια εικοσαετία ολόκληρη τη χώρα. Ένας κύκλος αγώνα που άφησε πίσω του ένα λογαριασμό προς εξόφληση, για περισσότερους από 5000 πολιτικούς κρατούμενους και κρατούμενες, σχεδόν στο σύνολο τους καταδικασμένοι σε ισόβια ή άλλες βαρύτατες ποινές, μερικοί εκ των οποίων βρίσκονται ακόμα στη φυλακή. Μια περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας το “δημοκρατικό” Κράτος δολοφόνησε και βασάνισε, μέσα και έξω από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας, οι οποίες κατασκευάστηκαν για να μηδενίσουν την πολιτική ταυτότητα αυτών των κομμουνιστών και κομμουνιστριών αλλά και για “να δώσουν το παράδειγμα”. Μια περίοδος σημαδεμένη από τους νόμους έκτακτης ανάγκης (επιβάρυνση των ποινών, νομοθεσία επιβράβευσης [της μετάνοιας και του διαχωρισμού], καταδίκες για “ψυχολογική και ηθική συνέργεια” και για “ένοπλη εξέγερση ενάντια στις εξουσίες του Κράτους” κλπ), οι οποίοι και μετατράπηκαν σε κανόνα για μια μακρά περίοδο έκτακτης ανάγκης, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Οι συλλήψεις στο Παρίσι, όπως κι εκείνη του Τσέζαρε Μπατίστι που είχε προηγηθεί (ώστε να επιδειχθεί ως τρόπαιο από τον τότε υπουργό Εσωτερικών Σαλβίνι και τώρα βρίσκεται έγκλειστος, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του και την άσχημη κατάσταση της υγείας του), εξυπηρετούν πολιτικές αλλά και συμβολικές στοχεύσεις. Εδώ και δεκαετίες, τα προγράμματα της “κεντρο-αριστεράς” και των δεξιών δυνάμεων συμπίπτουν όλο και περισσότερο και η “εθνική ενότητα” ανακαλύπτεται πάντα μέσα από τον αέναο “αγώνα κατά της τρομοκρατίας”, ο οποίος και οδηγεί στην αντιμετώπιση των κοινωνικών ζητημάτων ως ζητημάτων αποκατάστασης της δημόσιας τάξης. Αυτό ισχύει για την Ιταλία των τραπεζιτών και των μεγαλοφοροφυγάδων, των υποτελών στο ΝΑΤΟ και τους μεγάλους διεθνείς θεσμούς. Ισχύει όμως και για τη Γαλλία του Μακρόν, ο οποίος δεν σκοπεύει να παραχωρήσει το πεδίο της “αδιαλλαξίας” στην άκρα δεξιά, σε μια χώρα που διατρέχεται από τις εσωτερικές αντιθέσεις νεοαποικιακής μορφής αλλά και από τα χτυπήματα ισλαμιστικής προέλευσης. Υπάρχουν όμως και διάφορες γενικότερες όψεις: η απόπειρα για απόσπαση της προσοχής των λαϊκών στρωμάτων από την κρίση της πανδημίας (που αποτελεί ακόμα ένα κεφάλαιο της συστημικής κρίσης του καπιταλιστικού μοντέλου), ρίχνοντας στο πιάτο τους “τον τρομοκράτη”. Μια περαιτέρω αύξηση του κοινωνικού ελέγχου, απαραίτητου για την οικονομία πολέμου και τη νέα φάση της διεθνούς αυθαιρεσίας που επιβάλλεται μέσω της βορειοαμερικάνικης ηγεμονίας. Η οριστική δαιμονοποίηση της ιστορίας της δεκαετίας του 1970 και του κομμουνισμού ως κομμάτι του μεγάλου φόβου που ένοιωσαν -κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα- οι κυρίαρχες τάξεις, ώστε να απομακρυνθεί κάθε πιθανότητα για τις νέες γενιές να χρησιμοποιήσουν αυτήν την εκπληκτική εργαλειοθήκη ώστε να σχηματίσουν μια νέα σκέψη και μια νέα πρακτική, ασυμβίβαστη με αυτό το υπάρχον σύστημα εκμετάλλευσης. Ένα σύστημα λεηλασίας που οδηγεί το ανθρώπινο είδος και τη φύση προς την καταστροφή. Αυτή η επιχείρηση, 20 χρόνια μετά τη δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι στη Γένοβα κατά τη διάρκεια εκείνης της ειρηνικής διαδήλωσης, 20 χρόνια μετά τα βασανιστήρια των συλληφθέντων διαδηλωτών και διαδηλωτριών στο στρατόπεδο του Μπολζανέτο, έχει επομένως και ένα άρωμα προειδοποίησης ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και την άθλια επαναβεβαίωση ενός χρεοκοπημένου συστήματος.

Μια πρώτη ματιά στη λίστα των συλληφθέντων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για άτομα που προέρχονται από διάφορες καταστάσεις, οι οποίες -μεταξύ άλλων- δεν συνδέονταν αναγκαστικά με την ένοπλη πάλη. Σωστά;

Ναι. Ο Τζιόρτζιο Πιετροστέφανι, στρατευμένος της οργάνωσης Lotta Continua, ο οποίος -επιπλέον- είναι πολύ άρρωστος, στα 77 του. Καταδικάστηκε για το θάνατο του επιθεωρητή Καλαμπρέζι, του θεωρούμενου ως άμεσου υπεύθυνου για τη δολοφονία του αναρχικού Τζουζέππε Πινέλλι. Ο Πιετροστέφανι ανέκαθεν δήλωνε αθώος Άλλοι προέρχονται από μικρούς ένοπλους σχηματισμούς της δεκαετίας του ‘70 και άλλοι ακόμα από τις Κόκκινες Ταξιαρχίες (BR).

Προσωπικά, δεν πίστεψα ποτέ ούτε στη χρησιμότητα ούτε στη σχετικότητα της ένοπλης πάλης. Όμως, νομίζω ότι δεν έχει υπάρξει μια οριστική ιστορική αποτίμηση εκείνης της πολύ βίαιης περιόδου, και από πάρα πολλές πλευρές. Είναι έτσι; Και αν ναι, γιατί;

Είναι αλήθεια ότι δεν έχει υπάρξει μια αποτίμηση εκείνου του ιστορικού κύκλου, ώστε να τεθεί στο παρόν και να ειδωθεί και πάλι υπό το φως νέων υποθέσεων που μπορούν να ανατείλουν για να αλλάξει ριζικά -όπως και είναι απαραίτητο- η κατάσταση πραγμάτων. Ή μάλλον, για να το πούμε καλύτερα, η “αποτίμηση” ανατέθηκε στα δικαστήρια, σε εκατοντάδες επί εκατοντάδων πολιτικών δικών, από τις οποίες προέκυψε μια μεγάλη ποσότητα ειδικών κάθε είδους μιας συνομωσιολογίας που στερείται κάθε βάσης. Συνεχίζουν ως σήμερα αυτό το κήρυγμα τους, για να κόβουν και να ράβουν την ιστορική αλήθεια και μαζί με αυτήν τη δυνατότητα για τις νέες γενιές να κοιτάξουν κατάματα τα προβλήματα. Εκδοχές τις οποίες πλέον κανένας δεν νοιάζεται καν να θέσει σε σύγκριση με εκείνα τα δικαστικά έγγραφα που κόστισαν εκατοντάδες χρόνια κάθειρξης στις φυλακές και πάνω στα οποία χτίστηκαν καριέρες καθώς και ένα ολόκληρο σύστημα έκτακτης ανάγκης. Ένας μηχανισμός που ανασχηματίζεται με διάφορες μορφές, μέσα από τις οποίες η αστική τάξη προσπαθεί να κλείσει -προς όφελος της- τους ανοικτούς λογαριασμούς. Κάθε φορά που φάνηκε στον ορίζοντα η δυνατότητα για μια αποτίμηση, για τη ψήφιση μιας αμνηστίας για τους πολιτικούς κρατούμενους, το λεγόμενο “κόμμα της αδιαλλαξίας” -πάντοτε διακομματικό αλλά καθοδηγούμενο από την πρώην αριστερά- ύψωσε τείχος. Πριν από χρόνια, έφτασαν μάλιστα στο σημείο να ψηφίσουν ένα νόμο που καθιστά πρακτικά αδύνατη την έγκριση μέτρων απόδοσης χάρης ή αμνηστίας. Ακόμα και τώρα, η συγκεκριμένη επιχείρηση – θέαμα ενάντια στους πολιτικούς πρόσφυγες στη Γαλλία, έρχεται μετά από μια δειλή ανακοίνωση του Συνταγματικού Δικαστηρίου ενάντια στην ισόβια κάθειρξη χωρίς λήξη ποινής, που θέτει την προδοσία από πλευρά του κρατουμένου ως προϋπόθεση της πρόσβασης του στην αποφυλάκιση υπό όρους, ένα αναπόσπαστο πέρασμα για να μην πεθάνει μέσα στη φυλακή. Η ιστορία όμως διδάσκει ότι το ποντάρισμα στη λήθη δεν αποτέλεσε ποτέ μια καλή επένδυση, γιατί όλα όσα απωθούνται επιστρέφουν με αποκρουστικό τρόπο. Γιατί μια κοινωνία χωρίς μνήμη δεν έχει μέλλον.

Ρώμη, San Lorenzo 9 Απριλίου 2021: Στη Μνήμη του Σαλβατόρε Ριτσιάρντι.

Από τις 17.00 ραντεβού στην Via dei Volsci, κάτω από το Radio Onda Rossa. Παρουσία στο δρόμο και ζωντανή μετάδοση με ανοιχτά μικρόφωνα.

RADIO ONDA ROSSA. Ένα σήμα που ενοχλεί [από το 1977].

Πολλοί νόμισαν ότι αφού χάθηκε αυτή η μάχη, είχε τελειώσει και ο αγώνας, μπερδεύοντας δυο πράγματα, γιατί η μάχη μπορεί να χαθεί, αλλά ο αγώνας δεν τελειώνει…

Salvatore Ricciardi

Στις 9/4/2020 έφυγε από τη ζωή στη γενέτειρα του Ρώμη, ένας ξεχωριστός προλετάριος, ένας σεμνός κομμουνιστής, ένας παντοτινός αντάρτης: ο Σαλβατόρε Ριτσιάρντι.

O Σαλβατόρε έφυγε αγωνιζόμενος, έπειτα από τον βαρύτατο τραυματισμό του, μετά την πτώση του από μεγάλο ύψος, καθώς σκαρφάλωνε ψηλά, στα ογδόντα του -εν μέσω πανδημίας και καραντίνας- για να κρεμάσει πανό αλληλεγγύης στους αγωνιζόμενους και εξεγερμένους και τις αγωνιζόμενες και εξεγερμένες, κρατούμενους και κρατούμενες των ιταλικών φυλακών…

Στη Μνήμη μας θα παραμείνουν βαθιά χαραγμένα, το πλατύ χαμόγελο και η έμφυτη ανθρωπιά, η διαλεκτική αναλυτικότητα της σκέψης και η ανυποχώρητη αγωνιστικότητα του, γνωρίσματα που τον χαρακτήρισαν καθ’ όλη τη διάρκεια της πολυκύμαντης ζωής του.

Αν κάτι είναι “αντικειμενικά βέβαιο”, αυτό είναι το γεγονός ότι ο Σαλβατόρε ήταν ένας κομμουνιστής, ένας από “τους ασυνήθιστους αυτούς ανθρώπους, που τόσο βίαια εισέβαλαν στον 20ο αιώνα”.

Ως την τελευταία ανάσα του και παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, ο Salvo παρέμεινε ένας ζωντανός άνθρωπος, ένας ατόφιος αγωνιστής μέσα στις αδιάκοπες και βαθιές γραμμές, εκείνες που ενώνουν αδιάλειπτα το χθες, το σήμερα, το αύριο του ιστορικού & σύγχρονου, ανταγωνιστικού & επαναστατικού κινήματος, δηλαδή εκείνων που (παρ’ όλα αυτά…) συνεχίζουν να μάχονται και να παλεύουν, ν’ αντιστέκονται και ν’ αγωνίζονται…

Ένα χρόνο μετά, αναδημοσιεύουμε στη Μνήμη του, το ακόλουθο “ενδιαφέρον” υλικό:

1) O χαιρετισμός του Σάντε Νοταρνικόλα στον Σαλβατόρε Ριτσιάρντι (10/04/2020) 

Ο προλετάριος κομμουνιστής και απαλοτριωτής τραπεζών, ο πολιτικός κρατούμενος ποιητής Sante Notarrnicola που με τη δράση και το λόγο του, παρακίνησε και μίλησε κατευθείαν στην καρδιά και το μυαλό πολλών γενιών αγωνιστών & αγωνιστριών, έφυγε από τη ζωή πρόσφατα, στα ογδόντα τρία του, στις 22/3/2021. 

2) Δυο αποσπάσματα από την μπροσούρα “Salvatre Ricciardi. Τι σήμαινε να είσαι 20 χρονών το 1960… Με το άλφα μικρό. Μια ζωή για την προλεταριακή αυτονομία” (Αθήνα, 2015)

Μια μεταφρασμένη απομαγνητοφώνηση δυο εκπομπών (που μεταδόθηκαν από το διαδικτυακό αντιεξουσιαστικό ραδιόφωνο Radiocane του Μιλάνου τον Ιούνη του 2014), η οποία τυπώθηκε στην Αθήνα από την τυπογραφική κολεκτίβα Rotta και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Προλεταριακή Πρωτοβουλία.

3) Μερικές διευκρινήσεις της συντακτικής επιτροπής του Radio Onda Rossa 87,9 FM για το Σάββατο 11 Απρίλη 2020.

Σχετικά με κάποιες ειδήσεις που κυκλοφόρησαν σε μέσα ενημέρωσης…

Ciao Salvo.

Contromaelstrom Sempre!

Προλεταριακή Πρωτοβουλία.

Αθήνα, Απρίλης 2021.

Φώτο: Νουόρο (Σαρδηνία) 1981, στην ειδική φυλακή της οδού Badu ‘e Carros (μια από τις σκληρότερες, όμως ο συσχετισμός δυνάμεων επέτρεψε αυτή την εσωτερική φωτογράφηση στο προαύλιο. Όμως δεν κράτησε πολύ).

Πηγή: το blog contromaelstrom που είχε δημιουργήσει και διατηρούσε ο Salvatore.

1) Σαλβατόρε,

Πριν από μερικές ημέρες μου είχε τηλεφωνήσει ο Πάολο. Με ενημέρωσε για την πτώση σου, για την κατάστασή σου, για τις δοκιμασίες σου. Υπέφερες πολύ, το ξέρω, το φαντάζομαι. Αυτά τα τραύματα είναι ανυπόφορα, όπως και η φυλακή με τις απομονώσεις της, την αγριότητα της, την αχρηστία της. Ακόμα είμαι συνταραγμένος από τον τρόπο που έπεσες. Δεν υπήρχαν νεότεροι σύντροφοι για να κρεμάσουν το πανό; Γνωρίζω το μηχανισμό: είναι το σχολείο που μας διαμόρφωσε, να προηγηθούμε όλων και παντού, με τίμημα το σπάσιμο μας και έτσι έγινε με εσένα…

Ο ιός με εμποδίζει σε πολλά πράγματα. Θα ήθελα να σε συνοδεύσω και στο μεταξύ να σου μιλήσω και να σου θυμίσω το παραθυράκι του κελιού σου στη φυλακή του Κούνεο, απ’ όπου φαινόταν χιονισμένο όλο το Μονβίζο. Ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους αποδεχόμουν την πρόσκληση σε δείπνο, όταν ήταν εφικτή η κοινωνικότητα. Μαζί με αυτή, οι αναμνήσεις της στράτευσης, της δικής σου και των συντρόφων σου.

Νοιώθω αρκετά φτωχός. Μου λείπει ο Πρόσπερο, μου λείπει ο Άντζελο Μπασόνε, ο Πικιούρα, ο Βικ και πολλοί άλλοι: ένας θλιβερός κατάλογος. Μένουν τα γραπτά σου που θα διαδώσουμε. Ξέρεις, εδώ και καιρό έχει πέσει πάνω μου η σιωπή, δεν είμαι πια ο γραφομανής εκείνων των καιρών ενώ και τα ποιήματα είναι σπάνια.

Παρατηρώ, ακούω, σιωπώ. Σίγουρα: είναι η ηλικία.
Καλό ταξίδι σύντροφε. Ευχαριστώ για όλα.

Μόλις ελευθερωθώ από τον ιό θέλω να φτάσω στο Μονβίζο για έναν ιδιαίτερο χαιρετισμό σε σένα και σε μένα τον ίδιο.

Σάντε Νοταρνικόλα

πηγή: Radio Onda Rossa (Ρώμη)

μετάφραση: κινηματικό εκδοτικό εγχείρημα Los Solidarios
Αθήνα, 10 Απρίλη 2020

2) […] Ο Σαλβατόρε Ριτσιάρντι γεννήθηκε το 1940 στη Ρώμη. Μετά από τεχνικές σπουδές και παράλληλη δουλειά στην οικοδομή, το ’62 θ’ αρχίσει να εργάζεται ως τεχνικός στους σιδηροδρόμους. Θα δραστηριοποιηθεί συνδικαλιστικά στη Γενική Συνομοσπονδία Ιταλών Εργαζομένων [Cgil] και πολιτικά στο Σοσιαλιστικό Κόμμα Προλεταριακής Ενότητας [Psup]).

Θα συμμετάσχει ενεργά στους φοιτητικούς και τους εργατικούς αγώνες που θα ξεσπάσουν το 1968 και το ’69. Στα χρόνια που θ’ ακολουθήσουν θα πρωταγωνιστήσει στην οικοδόμηση της αυτοοργάνωσης που αρχίζει να κερδίζει έδαφος τόσο στο σιδηροδρομικό κλάδο όσο και σ’ άλλους εργοστασιακούς χώρους. Μετά την πολύχρονη δραστηριοποίησή του στο χώρο της εργατικής αυτονομίας, το 1977 θα στρατευθεί στις Κόκκινες Ταξιαρχίες, στη ρωμαϊκή Φάλαγγά τους πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την “επιχείρηση Μόρο”. Θα συλληφθεί τον Μάρτη του 1980 και στα τέλη της ίδιας χρονιάς μαζί με συντρόφους του και άλλους συγκρατούμενούς του, θα οργανώσουν την εξέγερση στην ειδική φυλακή του Τράνι. Θα καταδικαστεί σε ισόβια και από το 1996 θα τεθεί σε καθεστώς “ημι-ελευθερίας”.

Μετά από τριάντα χρόνια εγκλεισμού και ομηρίας, από τα τέλη του 2011 [έζησε & αγωνίστηκε…] ελεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους.

Το 2012 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Derive Approdi το βιβλίο του Maelstrom. Στιγμιότυπα ταξικής εξέγερσης και αυτοοργάνωσης στην Ιταλία (1960-1980), από το οποίο και ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα:

“Το κίνημα στο οποίο συμμετείχα και για το οποίο μιλάμε τώρα ήταν ένα φουσκωμένο ποτάμι αρκετά συμπαγές, αν και κολυμπούσαν μέσα του πάρα πολλά ψάρια με διαφορετικά χρώματα, διαφορετικές ιδέες και πρακτικές, συχνά εναντιωματικά μεταξύ τους. Η διαδρομή αυτού του ποταμιού στόχευε στη ριζική αλλαγή του υπάρχοντος, στην αποκαθήλωση του καπιταλιστικού συστήματος και του Κράτους του, στην οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας που έπρεπε να εφευρεθεί, βασισμένη όμως στην άμεση δημοκρατία του προλεταριάτου. Ονομάζαμε αυτή τη διαδρομή “κομμουνισμό”. Μια επαρκής προοπτική για να συνεχίσουμε να κολυμπάμε όλοι και όλες μέσα στο ίδιο ποτάμι και προς την ίδια κατεύθυνση. Και οι ένοπλες οργανώσεις δεν ήταν άλλο από χώροι αυτού του ίδιου του ποταμιού. Δεν υπήρξε, ούτε θα μπορούσε να υπάρξει, ούτε “κεντρική δομή” ούτε “ένας και μοναδικός εγκέφαλος”. Ήμασταν όλοι σκεπτόμενα μυαλά, γι’ αυτό και παράγαμε πάρα πολλά όμορφα και ανατρεπτικά πράγματα […]. Το κίνημά μας διέρρηξε κάθε δεσμό με τον εθνικισμό, ο οποίος είχε μολύνει το εργατικό κίνημα τον εικοστό αιώνα. Το βλέμμα μας αποστρεφόταν κάθε σύνορο, σηκωνόμασταν στις μύτες των ποδιών μας για να κοιτάξουμε όλο και πιο μακρυά. Την προσοχή μας τραβούσε κάθε ρήξη στο διεθνές επίπεδο, το οποίο βλέπαμε μ’ αντίστοιχο ενδιαφέρον μ’ εκείνο για την κάθε ρήξη της καπιταλιστικής τάξης στο εσωτερικό. Ήμασταν πεπεισμένοι ότι το σφιχταγκάλιασμα ανάμεσα στον κομμουνισμό και τον εθνικισμό ήταν ένα είδος εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, όπως και κάθε άλλη βασισμένη στην ταυτότητα παλινόρθωση. Αυτό το έγκλημα εμπόδισε κάθε πραγματική σχέση ανάμεσα στο κλασικό εργατικό κίνημα και το δικό μας κίνημα. Ήμασταν πιο κοντά στον “αρχικό” κομμουνισμό, τον ανταγωνιστικό και διεθνιστικό, και όχι στον εθνικό-πατριωτικό του εικοστού αιώνα. Δίναμε περισσότερη σημασία στο διεθνές πλαίσιο και τις μεταβολές του απ’ ό,τι στις εσωτερικές πολιτικές αλχημείες του “παλατιού”. Θεωρούσαμε τους εαυτούς μας κομμάτι μιας διεθνούς σύγκρουσης, αν και όντας στενά δεμένοι με τις πραγματικότητες, τις εδαφικοποιημένες κι εκείνες στους χώρους δουλειάς […]. Οι μνήμες φυσικό είναι να βαραίνουν το φορτίο του παρελθόντος, να αφήνονται πίσω, να μη σου ανήκουν πια. Όχι. Τα γεγονότα αυτών των σελίδων, οι επιλογές εκείνου του κομματιού της γενιάς μου, τουλάχιστον όσο μ’ αφορά προσωπικά, δεν είναι βαλμένες στο σακούλι του παρελθόντος. Ζω μαζί τους. Είναι το παρόν, για εμένα. Δεν κάνω τα πράγματα που έκανα τότε, αλλά δεν τα πέταξα και μακριά μου με απέχθεια, απογοήτευση και τύψεις. Με συντροφεύουν, με βοηθάνε στη δύσκολη φουσκοθαλασσιά των καιρών που ζούμε. Λένε μερικοί: να κλείσεις πίσω σου για να πας παραπέρα. Θα μπορούσε να γίνει και αυτό, αλλά θα ήταν απαραίτητη πρώτα μια ανοιχτή και ευρεία συζήτηση, χωρίς διαστρεβλώσεις και προκαταλήψεις, που αποτελούν και το καθημερινό ψωμί αυτής της χώρας […].

Via dei Volsci, San Lorenzo Ρώμη, άνοιξη 2020

Γεια σου Σάλβο. Το Ράδιο σου σε χαιρετάει

3) Radio Onda Rossa 87,9 FM [Ρώμη] | Μερικές διευκρινήσεις για το Σάββατο 11 Απρίλη 2020

Σχετικά με κάποιες ειδήσεις που κυκλοφόρησαν σε μέσα ενημέρωσης, αναφορικά με όσα συνέβησαν το προηγούμενο Σάββατο 11 Απρίλη στη συνοικία Σαν Λορέντζο της Ρώμης διευκρινίζουμε τα ακόλουθα.

Η σορός του Σαλβατόρε Ριτσιάρντι αφού έφυγε από το νεκροτομείο της Πολυκλινικής Umberto I°, έκανε στάση κάτω από την έδρα του ραδιοφωνικού σταθμού μας για έναν τελευταίο χαιρετισμό σ’ ένα σύντροφο που για σχεδόν 20 χρόνια υπήρξε ένας από τους συντελεστές του.

Κατά τη διάρκεια της σύντομης τελετής, οι πολυάριθμοι σύντροφοι και συντρόφισσες που ήταν παρόντες και παρούσες, έχοντας συνείδηση των περιορισμών που έχουν επιβληθεί από την εξελισσόμενη υγειονομική κρίση και παρά τον πόνο για το θάνατο αυτού του αγαπημένου συντρόφου, διατήρησαν τις απαραίτητες αποστάσεις ο ένας από την άλλη και διαλύθηκαν μετά την αναχώρηση του φέρετρου.

Καμία πορεία δεν συνόδευσε τον Σαλβατόρε στο τελευταίο του ταξίδι, ούτε από το νεκροθάλαμο ούτε στο Σαν Λορέντζο. Καμία πρόκληση ενάντια στις απαγορεύσεις δεν έλαβε χώρα στο όνομα του.

Η συντακτική επιτροπή του Radio Onda Rossa
Ρώμη, 13/4/2020

πηγή: ondarossa.info
μετάφραση: κινηματικό εκδοτικό εγχείρημα Los Solidarios
Αθήνα, 15/4/2020

Ένα βίντεο από την Αντιφασιστική Δράση Ανατολικής Ρώμης [Azione Antifascista Roma Est] με το συντροφικό Αντίο στον Salvo στην οδό dei Volsci στο San Lorenzo στη Ρώμη την άνοιξη του 2020 ΕΔΩ

Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στα τέλη του 2020 από τις εκδόσεις Λειμών. Ενδιαφέρον όχι τόσο για το περιεχόμενό του, όσο για τη χρονική συγκυρία μέσα στην οποία εκδίδεται και τους σκοπούς τους οποίους εξυπηρετεί. Άλλωστε, με ειλικρίνεια οι συντελεστές της έκδοσης φανερώνουν πως στόχος τους είναι να συνεισφέρουν στο βάθεμα της ελληνοισραηλινής συμμαχίας, η οποία εξελίσσεται σε πολλαπλά επίπεδα (οικονομικό, ενεργειακό, στρατιωτικό, διπλωματικό, ακαδημαϊκό κλπ) [1]. Πρόκειται για τη “Νομική Συνηγορία υπέρ του Ισραήλ” του καθηγητή της Νομικής Σχολής του Harvard, Alen Dershowitz. Σύμφωνα με τον ίδιο τον συγγραφέα ξεκίνησε να επεξεργάζεται το βιβλίο το 1967 (προφανώς με αφορμή το ξέσπασμα του Πολέμου των Έξι Ημερών) και το ολοκλήρωσε το 2003, ενώ αφιερώνει την έκδοση στον Πρόεδρο του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ισραήλ, Aharon Barak.

Η έκδοση του εν λόγω βιβλίου όχι μόνο τυχαία δεν είναι, αλλά εντάσσεται ξεκάθαρα μέσα στο πλαίσιο της επιχείρησης ιδεολογικής εξομάλυνσης που έχει σαν στόχο, από τα κυβερνητικά δελτία ειδήσεων και τις ακαδημαϊκές συνεργασίες μέχρι τις εκδόσεις βιβλίων όπως αυτό, να εξωραΐσει την εικόνα του ισραηλινού κράτους και να κάνει “μασάζ στους εγκεφάλους της ελληνικής κοινωνίας για να θεωρήσει ως φυσιολογική και αναπόφευκτη την πολυεπίπεδη συνεργασία Ελλάδας και Ισραήλ.

Τέτοιου είδους επιχειρήσεις ιδεολογικής εξομάλυνσης δεν είναι κάποιου είδους συνομωσίες που εξυφαίνονται από κάποιους σκοτεινούς κύκλους, αλλά αναπόσπαστο κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής των κρατών και υλοποιούνται στο φως της ημέρας, καθημερινά, δίπλα μας. Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, την “Ολοκληρωμένη Έκθεση του State Department για την Ελλάδα” (Αύγουστος 2018), στην οποία το αμερικανικό υπουργείο εξωτερικών εξέφραζε την ανησυχία του για τα αντιαμερικανικά αισθήματα και αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας και εκπονούσε σχεδιασμό για τη μεταστροφή του κλίματος. Για τη δημιουργία φιλοαμερικανικής τάσης στην Ελλάδα η έκθεση πρότεινε προς την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα να δώσει βαρύτητα στο ρόλο των ιδιωτικών ΜΜΕ, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, των εκπαιδευτικών και πολιτιστικών ιδρυμάτων που μέσα από συντονισμένη δραστηριότητα θα δημιουργήσουν: “μια νέα γενιά ηγετών φίλα προσκείμενη στις Ηνωμένες Πολιτείες και τις αξίες που αυτές πρεσβεύουν”. Επίσης: “Η Αποστολή θα εξακολουθήσει να προάγει ισχυρές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας μέσω δεσμών ανάμεσα σε πρόσωπα.

Τα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα της Αποστολής για την Ελλάδα στοχεύουν στη νεολαία, τα κορίτσια και τη νέα γενιά ηγετών στο επιχειρείν και στην κοινωνία των πολιτών, αποσκοπώντας να προωθήσουν μια θετική άποψη για τους δεσμούς ΗΠΑ-Ελλάδας και να ενθαρρύνουν μια βαθύτερη κατανόηση των πολιτών”. Η πρεσβεία καλείται να εργαστεί επικοινωνιακά ώστε οι Έλληνες πολίτες να κατανοήσουν τις αμερικανικές προτεραιότητες στην περιοχή, ώστε: “να στηρίξουν τη συνεργασία για την ασφάλεια, τους οικονομικούς δεσμούς και την πολιτική συνεργασία για την ασφάλεια, τους οικονομικούς δεσμούς και την πολιτική εμπλοκή των ΗΠΑ”. Ανάμεσα σ’ αυτές τις προτεραιότητες των ΗΠΑ εντάσσεται και το βάθεμα της ελληνοισραηλινής συμμαχίας με το λεγόμενο “σχήμα 3+1” (άξονας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, υπό την αμερικανική κηδεμονία).

Εξάλλου, δεν είναι καθόλου τυχαίο πως ένα από τα βασικά συστατικά στοιχεία της νέας Μεγάλης Ιδέας του ελληνικού εθνικισμού είναι ο θαυμασμός για τον ισραηλινό μιλιταρισμό και ο ομολογημένος πόθος για τη μετατροπή της Ελλάδας σε “Δεύτερο Ισραήλ”. Σύμφωνα με τη νεοεθνικιστική αφήγηση η Ελλάδα και το Ισραήλ μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά, άρα έχουν και κοινά συμφέροντα: είναι δύο μικρά σε μέγεθος έθνη με τεράστιο ιστορικό βάθος, είναι μικρά κράτη με πληθυσμό μερικών εκατομμυρίων κατοίκων, είναι χώρες περικυκλωμένες από αμέτρητους και αιμοβόρους εχθρούς και βασική προϋπόθεση για την επιβίωσή τους σ’ αυτό το εχθρικό περιβάλλον είναι η μιλιταριστική τους οχύρωση, ο υπερεξοπλισμός τους και η υπαγωγή τους στους ενεργειακούς, οικονομικούς και στρατιωτικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ. Έτσι, ο ελληνικός εθνικισμός (θεσμικός και εξωθεσμικός, σοσιαλδημοκρατικός και νεοφιλελεύθερος) είναι πρόθυμος να δεχθεί το Ισραήλ ως κράτος-πρότυπο, το οποίο πρέπει να δεχθεί το Ισραήλ ως κράτος-πρότυπο, το οποίο πρέπει να μιμηθούμε. Ακόμα και σκληροί ακροδεξιοί αφήνουν στην άκρη για τακτικούς λόγους τον παραδοσιακό αντισημιτισμό τους για να βάλουν στο κέντρο την ισλαμοφοβία, μιας και ο μουσουλμανισμός είναι η κυρίαρχη θρησκεία της πλειοψηφίας των προσφύγων και μεταναστών.

Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως ο βαθιά ριζωμένος αντισημιτισμός του ελληνικού εθνικισμού έχει εξαφανιστεί, αλλά πλέον δεν είναι συμβατός με τις στρατηγικές επιδιώξεις του ελληνικού κράτους και τίθεται στο περιθώριο για να αναδυθεί ο θαυμασμός για τη σιδηρά πυγμή του Ισραήλ έναντι της “ισλαμικής βαρβαρότητας” (της τουρκικής συμπεριλαμβανομένης)…

Η “Νομική Συνηγορία υπέρ του Ισραήλ” εκδόθηκε στην Ελλάδα με πρωτοβουλία του καθηγητή και γεωπολιτικού αναλυτή Ιωάννη Μάζη, ο οποίος είναι γνωστός τουρκοφάγος εθνικιστής και στέλεχος της ακροδεξιάς πτέρυγας του ελληνικού κράτους.

Ο Μάζης δεν κρύβεται καθόλου και στο προλογικό του σημείωμα εντάσσει ξεκάθαρα την έκδοση του βιβλίου στις στρατηγικές επιδιώξεις του ελληνικού κράτους: “Ο ρόλος της Ελλάδος αποδεικνύεται ιδιαιτέρως κρίσιμος δια τη σταθερότητα και την ισορροπία ισχύος εις την Ανατολική Μεσόγειο, μέσω της προσφοράς και του αναγκαίου ναυτικού στρατηγικού βάθους δια το Ισραήλ. Αντιστοίχως, οι κοινές προκλήσεις είναι καταφανείς λόγω της προτεραιότητας εξισορροπήσεως του τουρκικού ηγεμονισμού και τις προκλήσεις συλλειτουργίας και συνυπάρξεως της Ελλάδος, της Κύπρου και του Ισραήλ, με άξονα την εκμετάλλευση και διαμετακίνηση των υδρογονανθράκων της περιοχής προς τη μείζονα καταναλωτική αγορά της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Προς τούτο, η κατανόηση της εν λόγω γεωγραφικής ζώνης ως ένα ενιαίο ενεργειακό σύμπλoκο συνιστά προϋπόθεση επιβιώσεως και μεγεθύνσεως των κερδών δια τα κράτη-παραγωγούς, καθ’ ότι η τελεσφόρηση ακροτελεύτιων επενδυτικών σχημάτων (βλ. East Med)[2] κρίνεται με γνώμονα την οικονομική βιωσιμότητά τους και άρα, δια της επάρκειας των κοιτασμάτων, εξασφαλιζόμενης μέσω της αθροίσεως των δυνατοτήτων. Καθίσταται, συνεπώς, σαφές ότι οι δύο βασικότατοι όροι συγκροτήσεως και συγκρατήσεως ενός συμμαχικού δεσμού, ήτοι η συναντίληψης απειλών και η σύγκλισης συμφερόντων, διαπιστώνονται εντός του πλαισίου της ελληνοϊσραηλινής περιπτώσεως. Κεντρική παράμετρος είναι η ωριμότης του πολιτικού συστήματος, επερχόμενη δια μέσου της ευρύτατης δυνατής ενημερώσεως δια το στρατηγικώς ευθυγραμμισμένο μετά της θέσεως μας δρώντα, που εν τη παρούσα ιστορική συγκυρία είναι το Ισραήλ. Η μετάφραση του παρόντος πονήματος του καθηγητού Alan Dershowitz εις την ελληνική γλώσσα συμβάλλει αναμφιβόλως προς την ανωτέρω κατεύθυνση υποβοηθώντας εις την πορεία αποστειρώσεως της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και ταχυδρομήσεώς της επί του διαδρόμου του ορθολογισμού, της εξυπηρετήσεως του εθνικού συμφέροντος και της δυναμικής διαχειρίσεως των τιθέμενων διλημμάτων ασφαλείας, μακράν των προκαταλήψεων και ιδεολογημάτων του πρόσφατου ή απώτερου παρελθόντος”[3].

Στο ίδιο στρατηγικό πλαίσιο εντάσσει την έκδοση του βιβλίου και ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, Δαυίδ Σαλτιέλ, ο οποίος στο δικό του προλογικό σημείωμα αφού στιγματίζει τη “δαιμονοποίηση” του Ισραήλ και τη “μονομέρεια” υπέρ της παλαιστινιακής πλευράς που επικρατεί εδώ και δεκαετίες, αναφέρει: “Σήμερα που οι σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ βρίσκονται το απόγειο της ανάπτυξής τους -με επίγνωση τω στρατηγικής σημασίας κοινών στόχων και συνείδηση για τα πολλαπλά αναπτυξιακά οφέλη που επιφέρουν- η κατάσταση αλλάζει, το πρίσμα αμβλύνεται, η πολιτική ανάλυση γίνεται σφαιρικότερη και λιγότερο εμπαθής”. Στο δικό του προλογικό σημείωμα για την ελληνική έκδοση ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει πως σκοπός της έκδοσης είναι η ενίσχυση των προοπτικών αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ: “Είναι σημαντικό ότι η σχέση μεταξύ των δύο εθνών έχει ενδυναμωθεί προς το συμφέρον της περιοχής και ολόκληρου του πλανήτη”. Ομολογουμένως, πολύ ειδυλλιακή περιγραφή για την κυνική συμμαχία μεταξύ δύο εθνικισμών…

Πηγαίνοντας στο περιεχόμενο του πονήματος του Dershowitz μπορούμε να πούμε πως ο τίτλος του βιβλίου είναι άκρως ενδεικτικός, αλλά ταυτόχρονα παραπλανητικός. Δεν πρόκειται για μια απλή “Νομική Συνηγορία”, αλλά για το στήσιμο ενός δικαστηρίου-παρωδία που αυτό-αθωώνει και λιβανίζει το ισραηλινό κράτος.

Η αφήγηση είναι γνωστή: Το Ισραήλ είναι ένας παράδεισος ανεκτικότητας και δικαιωμάτων, η μοναδική δημοκρατία της Μέσης Ανατολής, διεξάγει αμυντικό πόλεμο επιβίωσης και είναι περικυκλωμένο από αμέτρητους εχθρούς που επιδιώκουν τον αφανισμό του, με τη συνενοχή και συνυπαιτιότητα της διεθνούς κοινότητας (με λαμπρή εξαίρεση τις ΗΠΑ). Το Ισραήλ δεν είναι ένα κράτος όπως όλα τ’ άλλα. Είναι ένα “κράτος-παρίας”, “ο εβραίος μεταξύ των κρατών” και εφόσον διεξάγει έναν αμυντικό πόλεμο επιβίωσης εξυπακούεται πως η κατοχή είναι νόμιμη άμυνα και η παλαιστινιακή αντίσταση μετατρέπεται αυτοστιγμεί σε τρομοκρατική δράση. Άλλωστε, οι παλαιστίνιοι δεν έχουν κανένα λόγο να παραπονιούνται καθώς το εδραιωμένο κράτος δικαίου του Ισραήλ φροντίζει για την ευμάρεια ακόμα και των εχθρικών πολιτών. Οπότε όλα είναι μέλι-γάλα και κάθε αντίσταση στην κατοχή είναι αδικαιολόγητη και βάρβαρη τρομοκρατία: “Εάν η κατοχή δικαιολογούσε την τρομοκρατία, τότε η Κου-Κλουξ-Κλαν (…) θα έπρεπε να θεωρείται οργάνωση μαχητών της ελευθερίας”. Και αλλού: “Η ισραηλινή κατοχή, σε αντίθεση ε τις άλλες πρόσφατες κατοχές, έχει φέρει σημαντικά οφέλη για τους παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένης σημαντικής βελτίωσης στο προσδόκιμο ζωής, την υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση”.

Το αποικιοκρατικού ύφους αυτό επιχείρημα σίγουρα μας θυμίζει τη σκηνή από τη “Ζωή του Μπράιαν” των Μόντι Πάιθον στην οποία παρουσιάζονται τα οφέλη της ρωμαϊκής κατοχής της Ιουδαίας… Και αφού η κατοχή είναι τόσο ειδυλλιακή είναι φως φανάρι πως οι παλαιστίνιοι είναι αχάριστοι, καθώς απορρίπτουν τις γενναιόδωρες προτάσεις του φιλεύσπλαχνου και ειρηνόφιλου Ισραήλ. Και αφού σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις οι εθισμένοι στη βία παλαιστίνιοι υποστηρίζουν κατά 87% την “τρομοκρατική δράση”, τότε η συλλογική τους τιμωρία (όπως οι κατεδαφίσεις κατοικιών οικογενειών) είναι απλά νόμιμη άμυνα: “άκακη μορφή αποδόσεως συλλογικής ευθύνης” και “ήπια μορφή συλλογικής τιμωρίας”.

Γιατί, όμως, σε έναν αμυντικό πόλεμο πεθαίνουν περισσότεροι παλαιστίνιοι; Η απάντηση είναι απλούστατη: οι αιμοβόροι και αχάριστοι παλαιστίνιοι αδυνατούν να σκοτώσουν όσους ισραηλινούς θα ήθελαν εξαιτίας της εξαιρετικής ιατρικής περίθαλψης στο Ισραήλ, ενώ οι ίδιοι πεθαίνουν μαζικά επειδή είναι πεισματάρηδες και αρνούνται να νοσηλευτούν στο μεγαλόκαρδο Ισραήλ, προτιμώντας τους ανίκανους ομοεθνείς τους γιατρούς! Και πέρα από όλα αυτά, σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει ο μεροληπτικός υπέρ της παλαιστινιακής πλευράς ΟΗΕ, δεν υφίσταται κάποιο άξιου λόγου προσφυγικό ζήτημα, αφού αυτό σκοπίμως παρουσιάζεται μεγαλοποιημένο από τους παλαιστίνιους και τη διεθνή κοινότητα. Οι πολεμοχαρείς παλαιστίνιοι, λοιπόν, απορρίπτουν συνεχώς τις αδιάκοπες προσπάθειες του Ισραήλ για ειρήνευση και απαντούν στη χείρα φιλίας που τους απλώνεται με “τρομοκρατική δράση”. Ολόκληρη η διεθνής κοινότητα επιβραβεύει την παλαιστινιακή τρομοκρατία, με μοναδικές αντιστεκόμενες δυνάμεις τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Οι πάντες ενώνονται σε μια ανίερη συμμαχία κατασυκοφάντησης του αμυνόμενου Ισραήλ: τα Ηνωμένα Έθνη, ο Τρίτος Κόσμος, η διεθνής αριστερά, η άκρα δεξιά, η Διεθνής Αμνηστία, οι φεμινίστριες, οι ακαδημαϊκοί, τα ΜΜΕ, το Βατικανό, οι προτεσταντικές εκκλησίες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και φυσικά οι αντισιωνιστές εβραίοι που μισούν τον εαυτό τους και πρέπει να τους δει κανένας ψυχίατρος [4]. μια μοναδική αντι-ισραηλινή πανδημία έχει εξαπλωθεί παντού: “Ο κόσμος, συμπεριλαμβανομένων πολλών από τα μέσα ενημέρωσης, της ακαδημαϊκής κοινότητας, ακόμα και της διπλωματίας, φαίνεται να δέχεται την παλαιστινιακή βία ως πολιτιστική εκδήλωση”. Και αλλού: “Όσο πιο μοχθηρές, παράνομες και θανατηφόρες είναι οι παλαιστινιακές τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον αμάχων, τόσο μεγαλύτερη είναι η διπλωματική αναγνώριση που τους χορηγείται από τα Ηνωμένα Έθνη¨.

Η διεθνής κοινότητα πριμοδοτεί τους παλαιστινίους να επιλέγουν τον πόλεμο αντί της προσφερόμενης ειρήνης κι έτσι οι παλαιστίνιοι υιοθετούν την τρομοκρατία ως την πιο αποδοτική μέθοδο. Είναι μύθος πως οι παλαιστίνιοι αντιδρούν στην κατοχή, στην πραγματικότητα υπάρχει μόνο κυνική πολιτική επιλογή και ταυτόχρονη αδικαιολόγητη απομόνωση του Ισραήλ από τον ΟΗΕ (με μοναδική εξαίρεση τις ΗΠΑ βεβαίως-βεβαίως). Το ίδιο παράπονο εκφράζει και ο Μάζης: “Χαρακτηριστικό προκαταλήψεως και συσσωρεύσεως παρανοήσεων αναφορικώς με τη διεθνοδικαϊκή εικόνα του Ισραήλ είναι το γεγονός ότι ποσοστό 27% επί του συνόλου των καταδικαστικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ σχετίζονται με το εν λόγω κράτος, ενόσω κατεξοχήν και εξ ορισμού απολυταρχικά κράτη -όπως επί παραδείγματι η Ζιμπάμπουε του αλήστου μνήμης Προέδρου Ρόμπερτ Μουγκάμπε ή η ΝΑΤΟϊκή Τουρκία- ουδέποτε έχουν καταδικαστεί -και μάλιστα επωνύμως- για τις πρακτικές τους και την εν γένει παντοιοτρόπως καταπάτηση της έννοιας και του περιεχομένου του Κράτους Δικαίου”. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί η πλήρης υιοθέτηση από τον -κατά τ’ άλλα “φιλελεύθερο” και “ελευθεριακό”- Dershowitz της αναμασημένης θεωρίας των δύο άκρων και της ανιστόρητης εξίσωσης ναζισμού-κομουνισμού.

Σε ένα από αυτά τα πολλά σημεία βαθιάς άγνοιας και διαστρέβλωσης αναφέρει: “Δεν αποτελεί έκπληξη πως τα δύο ζητήματα που ενώνουν τους εξτρεμιστές της άκρας Δεξιάς και της άκρας Αριστεράς, είναι η άρνηση του Ολοκαυτώματος και η σταθερή υποστήριξη προς την παλαιστινιακή τρομοκρατία”. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές συμπληρώνονται 76 χρόνια από την 27η Ιανουαρίου του 1945, όταν ο Κόκκινος Στρατός απελευθέρωσε το κολαστήριο του Άουσβιτς. Είναι φανερό, όμως, πως ορισμένοι δεν έχουν χωνέψει ακόμα πως στο Ράιχσταγκ καρφώθηκε η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο και όχι η αστερόεσσα…

ΙΙΙ

Ο εβραϊκός λαός κουβαλά στις πλάτες του μια τεράστια ιστορική εμπειρία και μια βαριά κληρονομιά αιώνων ξεριζωμού, διώξεων και αντισημιτικών πογκρόμ. Κουβαλά αιώνες περιθωριοποίησης, γκετοποίησης, χλευασμού και ρατσισμού. Και πάνω απ’ όλα, κουβαλά στη μνήμη του την κορυφαία φρίκη του Ολοκαυτώματος και της εντατικής βιομηχανοποίησης του θανάτου από τη ναζιστική κτηνωδία. Ακριβώς αυτή η ιστορική εμπειρία είναι που γεννά ένα εξίσου βαρύ ιστορικό χρέος για τον εβραϊκό λαό. Να μην επιτρέψει στο ισραηλινό κράτος να συνθλίψει την κληρονομιά αυτή κάτω από την μπότα του μιλιταρισμού, της κατοχικής βίας, της ρατσιστικής βαρβαρότητας και της νεοαποικιοκρατικής νοοτροπίας. Στον τόπο που ζούμε για αιώνες οι εβραϊκές κοινότητες αντιμετώπισαν τη δυσπιστία, τη μισαλλοδοξία, τη συκοφαντία και την αντισημιτική βία, που κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια της ναζιστικής και φασιστικής κατοχής.

Δεκάδες χιλιάδες εβραίοι ξεριζώθηκαν απ’ αυτόν εδώ τον τόπο, είδαν τα σπίτια τους να λεηλατούνται και τους δικούς τους ανθρώπους να οδηγούνται στον αφανισμό. Δεκάδες χιλιάδες εβραίοι οδηγήθηκαν από την Ελλάδα στα στρατόπεδα εξόντωσης και λίγοι απ’ αυτούς κατάφεραν να σώσουν τις ζωές τους. Ταυτόχρονα, όμως, σ’ αυτόν εδώ τον τόπο χιλιάδες εβραίοι σώθηκαν από την αλληλεγγύη της Αντίστασης και εκατοντάδες απ’ αυτούς συμμετείχαν ενεργά στον αντικατοχικό αγώνα, στο πλευρό του Εαμικού κινήματος και του πολυεθνικού λαϊκού στρατού του ΕΛΑΣ.

Αυτή η ιστορική κληρονομιά δυστυχίας και πόνου, αλλά και φιλίας και αλληλεγγύης, δεν μπορεί ούτε να σβηστεί, ούτε να εκφυλιστεί από την αστική ελληνοϊσραηλινή συμμαχία, από τους τυχοδιωκτικούς πολεμοκάπηλους άξονες, από τις αιματοβαμμένες επενδύσεις, από τους ανταγωνισμούς για τον έλεγχο ενεργειακών και εμπορικών οδών, τις μιλιταριστικές οχυρώσεις που εμφανίζονται ως “άμυνα”, τους γεωπολιτικούς ελιγμούς και τις κυνικές απόπειρες για γεωστρατηγική αναβάθμιση. Βιβλία όπως η “Νομική Συνηγορία υπέρ του Ισραήλ” δεν εκπροσωπούν τη φιλία των δύο λαών, αλλά τη λυκοσυμμαχία των δύο αστικών τάξεων και των κρατών τους…

Σημειώσεις:

1. Οι δύο πιο πρόσφατες μεγάλες οικονομικές/ στρατιωτικές μπίζνες ανάμεσα στην Ελλάδα και το Ισραήλ είναι η δημιουργία εκπαιδευτικού κέντρου της Σχολής Πολεμικής Αεροπορίας στην Καλαμάτα και η πώληση της Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων σε ισραηλινή κοινοπραξία. Σε σχέση με την πρώτη πολεμική μπίζνα ύψους 1,68 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η ισραηλινή πρεσβεία στην Αθήνα εξέφρασε την πεποίθηση πως: “ανοίγονται νέοι ορίζοντες συνεργασίας, στρατηγικής, οικονομικής και άλλης”, ενώ η Σχολή θα λειτουργεί στα πρότυπα της ισραηλινής σχολής πολεμικής αεροπορίας. Σύμφωνα με τον έλληνα υπουργό “Εθνικής Άμυνας”, Νίκο Παναγιωτόπουλο, η δημιουργία της Σχολής εντάσσεται στο Μνημόνιο Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ: “με γνώμονα τα κοινά γεωστρατηγικά και γεωπολιτικά συμφέροντα των δύο χωρών στην περιοχή”. Σε σχέση με τη δεύτερη πολεμική μπίζνα με τη δημιουργία της νέας ΕΛΒΟ από το ισραηλινό κεφάλαιο, είναι ενδιαφέρουσα η αντίδραση της τουρκικής πλευράς, που το τελευταίο διάστημα κάνει απόπειρα εξομάλυνσης των σχέσεων της με το Ισραήλ. Γράφει η Yeni Safak: “Το Ισραήλ στην Ελλάδα: Αγόρασε εταιρία θωρακισμένων οχημάτων και θέλει να εγκατασταθεί μπροστά στη μύτη μας (…) Το Ισραήλ που προβάλλει ισχυρισμούς στην Ανατολική Μεσόγειο και την τελευταία περίοδο έχει πραγματοποιήσει πολλές ασκήσεις με την Ελλάδα τώρα αγόρασε τη μεγαλύτερη επιχείρηση θωρακισμένων οχημάτων της χώρας. Το κονσόρτσιουμ Plasan και SG Group του Ισραήλ απέκτησε την εταιρία ΕΛΒΟ που είναι ο βασικός προμηθευτής οχημάτων του Ελληνικού Στρατού”. Σε σχέση με την ακαδημαϊκή συνεργασία είναι χαρακτηριστική η συνάντηση πέρσι ανάμεσα στον πρέσβη του Ισραήλ, Γιόσι Αρμάνι, και τον πρύτανη του ΑΠΘ, στην οποία συζητήθηκε η ανάπτυξη ακόμα πιο στενών δεσμών ελληνικών και ισραηλινών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και η διερεύνηση νέων προοπτικών συνεργασίας, με σκοπό την ενδυνάμωση των ερευνητικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και τη διασύνδεση της πανεπιστημιακής έρευνας με τις δυνάμεις της αγοράς.

2. Στο άρθρο του: “Η Γεωπολιτική των ρωσο-αμερικανικών ενεργειακών ανταγωνιστών. Τι συμβαίνει στο υποσύστημα των Βαλκανίων – Ποιες οι προοπτικές της Ελλάδας”, που δημοσίευσε στο Foreign Affairs τον Δεκέμβριο του 2017, ο Ιωάννης Μάζης προχωρά στην απροκάλυπτη διαφήμιση της συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού East Med, η οποία εντάσσεται στον ευρύτερο ευρωατλαντικό σχεδιασμό για μείωση της ρωσικής και τουρκικής επιρροής στην περιοχή. Ο Μάζης γράφει σχετικά: “Η στρατηγική σημασία του αγωγού αυτού για την Αθήνα και την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και για το Ισραήλ και την Αίγυπτο του Προέδρου Αλ Σίσι (και όχι του Μόρσι και των Αδελφών Μουσουλμάνων) όπως και οι επιρροές των πετρελαϊκών επιχειρήσεων οι οποίες ήδη επένδυσαν και θα συνεχίσουν να επενδύουν στην περιοχή της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, διαφώνησαν περίτρανος κατά την πρόσφατη σειρά τουρκικών προκλήσεων στην περιοχή. Ο γραφών τα είχε από πολλού χρόνου υποστηρίξει και αισθάνεται δικαιωθείς από τις εξελίξεις”. Πέρα από το ύφος πλασιέ επιχειρηματικών συμφερόντων και το γραφικό τόνο αυτοδικαίωσης, η αλήθεια είναι πως πράγματι ο Μάζης είναι από τους συνεπέστερους προπαγανδιστές του γεωστρατηγικού άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου.

3. Στον ίδιο πρόλογο ο Μάζης εγκυβωτίζει ένα παλαιότερό του κείμενο που φιλοξενήθηκε στην προσωπική ιστοσελίδα του επικοινωνιολόγου Ζαν Κοέν. Τίτλος του κειμένου είναι: “Ο βασικός νόμος για το κράτος-έθνος του εβραϊκού λαού”. Εκεί ο Μάζης προχωρά σε εκτενή επίθεση εναντίον του Τζορτζ Σόρος, τον οποίο χαρακτηρίζει ως εχθρό του έθνους-κράτους και χρηματοδότη αντι-ισραηλινής δράσης και προπαγάνδας. Έτσι, ο Σόρος δέχεται ταυτόχρονη επίθεση τόσο από αντισημίτες συνωμοσιολόγους όσο και από φιλοσιωνιστές εθνικιστές, με αποτέλεσμα να απλώνεται μια ομίχλη γύρω του που συσκοτίζει τον πραγματικό του ρόλο ως πλουτοκράτη. Όσον αφορά τον Ζαν Κοέν που φιλοξένησε το συγκεκριμένο άρθρο, όπως ο ίδιος αναφέρει στο βιογραφικό του υπήρξε ανεπίσημος δίαυλος Ελλάδας-Ισραήλ μέχρι το 1990, σύμβουλος διαφόρων ελληνικών κυβερνήσεων σε θέματα Μέσης Ανατολής και σύμβουλος επικοινωνίας διαφόρων πολιτικών ηγετών, όπως ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Γεράσιμος Αρσένης. Έχει παίξει, δηλαδή, ειδικό ρόλο στην εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ επί πρωθυπουργίας Μητσοτάκη το 1990 όσο και στο πρώτο σύμφωνο ελληνοϊσραηλινής στρατιωτικής συνεργασίας που υπέγραψε το 1994 ο Αρσένης και προέβλεπε κοινά στρατιωτικά γυμνάσια ανάμεσα στις δύο χώρες, συμπεριλαμβανομένων και προσομοιώσεων βομβαρδισμών και πυραυλικών επιθέσεων. 4. Ο Dershowitz γράφει σχετικά: “Υπήρχε πάντοτε ένα μικρό στοιχείο εντός της εβραϊκής κοινότητας, που για ανεξήγητους, ως επί το πλείστων, λόγους έχει υπάρξει υπερβολικώς επικριτικό για οτιδήποτε σχετίζεται με τον Ιουδαϊσμό, τους Εβραίους ή το εβραϊκό κράτος. Στο νου έρχονται άμεσα τα ονόματα των Κάρλ Μαρξ, του Νόαμ Τσόσκι και του Νόρμαν Φινκελστάιν. Οι λόγοι γι’ αυτό έγκειται περισσότερο στη σφαίρα του Ζίγκμουντ Φρόϋδ και του Ζαν Πωλ Σαρτρ, παρά σ’ εκείνη της πολιτικής συζητήσεως ή των ΜΜΕ”. Και μ’ αυτό το βολικό “επιχείρημα” τακτοποιείται τσάκα-τσάκα το αγκάθι των εβραίων αντισιωνιστών…

Πολύκαρπος Γεωργιάδης

Φυλακές Λάρισας, 27/1/2021

(ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος)

πηγή: taksiki-antepithesi.gr

Στις 24/3 στείλαμε προς δημοσίευση στο Indymedia αφίσα για την Επανάσταση του 1821. Η αφίσα περιείχε τη γνωστή εαμική γκραβούρα, που απεικονίζει έναν αντάρτη του ΕΛΑΣ να δίνει το χέρι σε έναν Κλέφτη αγωνιστή της Επανάστασης του ‘21, ενώ το κείμενο της αφίσας ήταν το παρακάτω:

200 χρόνια μετά το 1821, Τιμούμε τη Δρακογενιά του Μεγάλου Σηκωμού.

Την αγροτιά, την κλεφτουριά, όλο το λαό που με το όπλο στο χέρι όρθωσε πύργο ατίθασο απέναντι στον Τούρκο Δυνάστη, τον πασά, τον μπέη και τον Έλληνα κοτσαμπάση συνεργάτη τους.

Τιμούμε την αθάνατη λαϊκή δημοκρατική κληρονομιά του 1821, διαχρονική πηγή έμπνευσης και ανεξάντλητη παρακαταθήκη στους σημερινούς αγώνες ενάντια στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση, την ελληνική αστική τάξη και το κράτος της.

Αντάρτης Κλέφτης Παλικάρι πάντα είναι ο ίδιος ο Λαός!

Στις 25 Μαρτίου το απόγευμα, είδαμε την ανάρτηση να τοποθετείται στα ‘Κρυμμένα’, με την αιτιολογία ότι είναι ‘άσχετη με τα πολιτικά χαρακτηριστικά του μέσου’.

Αν η αφίσα είναι άσχετη με τα πολιτικά χαρακτηριστικά του μέσου, αυτό κατά την άποψη μας σημαίνει είτε την πολιτική και ιστορική άγνοια εκ μέρους της Δ.Ο του Indymedia, είτε τα ακόλουθα:

Άρνηση της Δ.Ο. να αναγνωρίσει τις λαϊκές τάξεις της εποχής – την αγροτιά και την ένοπλη δύναμη της, τους Κλέφτες, καθώς και τα φτωχά λαϊκά στρώματα των πόλεων- ως τις κινητήριες δυνάμεις της επανάστασης του 1821.

Άρνηση της Δ.Ο. να αναγνωρίσει στους Έλληνες φεουδάρχες –τσιφλικάδες (τους κοτσαμπάσηδες, πρόκριτους, προεστούς), το ρόλο του στυγνού καταπιεστή του λαού και του συνεργάτη των Τούρκων. Σημαίνει, κατά προέκταση, εξωραϊσμό του ρόλου της αστικής τάξης στην Επανάσταση, η οποία με αυτά ακριβώς τα τμήματα, όπως και με τις εξίσου αντεπαναστατικές δυνάμεις των Φαναριωτών και του Πατριαρχείου, συνασπίστηκε για να γίνει ηγεμόνας της επανάστασης, εκτρέποντας την τελικά, τόσο από τις λαϊκές δημοκρατικές στοχεύσεις της, όσο επίσης και από αυτές τις εθνικοαπελευθερωτικές αστικοδημοκρατικές.

Σημαίνει ακόμα, άρνηση του ληστρικού για τα λαϊκά συμφέροντα ρόλου των μεγάλων αποικιοκρατικών δυνάμεων της εποχής, με τις οποίες προσδέθηκε εκ γενετής η ελληνική αστική τάξη.

Πάνω από όλα όμως, σημαίνει άρνηση της δυνατότητας των καταπιεζόμενων τάξεων να παράγουν ιστορία, να δημιουργούν επαναστατικές παρακαταθήκες και ιστορικές συνέχειες με τις επόμενες γενιές.

Σημαίνει με λίγα λόγια, τη σύνταξη της Δ.Ο. με την αστική εθνική αφήγηση της Ιστορίας. Ή αλλιώς, αποδοχή αυτού που με τόση ζέση επιχειρούν να μας πουν οι εγχώριες οικονομικές και πολιτικές ελίτ, με αφορμή τα 200 χρόνια από το ‘21.Ότι δηλαδή, δημιουργός της νεοελληνικής ιστορίας και όλου του κοινωνικού πλούτου που έχει παραχθεί στη διάρκεια της, δεν είναι οι εκμεταλλευόμενες και καταπιεζόμενες τάξεις, αλλά η αστική τάξη. Αυτή είναι η πολιτική και ιδεολογική κατακλείδα της αστικής ιστορίας για το 1821, μια κατακλείδα που όλες οι εκδηλώσεις και ειδικά η παρέλαση της 25^ης Μαρτίου, συμπύκνωσαν εμφατικά : Δεν είστε εσείς, οι ραγιάδες, οι κολίγοι, οι αγρότες και οι αγρότισσες, οι εργάτες και οι εργάτριες, οι νέοι και οι νέες, η Ιστορία αυτού του τόπου. Είναι αντίθετα, η ελληνική αστική τάξη που με τη στήριξη των Ευρωπαίων και Αμερικανών σύμμαχων μας δημιουργεί την Ιστορία. Και για αυτό ακριβώς το λόγο, οι εκμεταλλευόμενες τάξεις της χρωστάτε αιώνια ευγνωμοσύνη και υποταγή.

Σε πείσμα των συντονισμένων προσπαθειών επιβολής ενός αστικού μονολόγου για τα 200 χρόνια από Επανάσταση του 1821, ο ταξικός πολιτικός ιστορικός αντίλογος που αναπτύχθηκε ήταν ισχυρός. Πολλές πρωτοβουλίες σε όλη την Ελλάδα, αντιλαμβανόμενες την Ιστορία ως θέση μάχης στο διεξαγόμενο ταξικό πόλεμο, ανέδειξαν την άλλη όψη του 1821, αυτή που πεισματικά σύσσωμο το αστικό μπλοκ προσπαθεί να αποκρύψει.

Σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση επιχείρησε να κινηθεί η δική μας πρωτοβουλία, μια ομάδα συντρόφων και συντροφισσών, τόσο με αναρχικές όσο και με κομμουνιστικές αναφορές. Η αφίσα κολλήθηκε μαζικά στις 24 και 25 Μαρτίου στο κέντρο της πόλης, παρά το κλίμα καταστολής και τις συντονισμένες προσπάθειες αποστείρωσης της πόλης από καθετί που θα μπορούσε να πηγαίνει κόντρα στο κλίμα εθνικής ομοψυχίας.

Στους ίδιους δρόμους, όπου στις 25 Μαρτίου του 1943, δεκάδες χιλιάδες αθηναϊκού λαού, αψηφώντας τη δολοφονική τρομοκρατία των φασιστικών στρατευμάτων Κατοχής και των ελλήνων συνεργατών τους, έστειλαν περήφανο χαιρετισμό στους λαϊκούς αγωνιστές και αγωνίστριες του 1821. Στους ίδιους δρόμους, όπου λίγες μόλις ημέρες πριν, οι μαχόμενες πορείες στο κέντρο της Αθήνας συμπύκνωναν με μια εντυπωσιακή απλότητα και σαφήνεια, τη διαλεκτική της ιστορικής κίνησης και της ταξικής πάλης, με εκείνο το σύνθημα προμετωπίδα στο πανό τους∙ σε αυτούς τους δρόμους, η αφίσα μας επιχείρησε -έστω μοριακά- να στείλει ένα σινιάλο ιστορικής μνήμης και συνέχειας. Και νομίζουμε ότι το πέτυχε.

Κόντρα στην αστική αφήγηση της Ιστορίας και τις μεταμοντέρνες εναλλακτικές της, η Επαναστατική Ιστορία θα βροντοφωνάζει πάντα:

Αντάρτης Κλέφτης Παλικάρι πάντα είναι ο ίδιος ο Λαός!

Πρωτοβουλία συντρόφων και συντροφισσών από το κέντρο της Αθήνας

Με σκοπό την κινηματική προλεταριακή αυτομόρφωση και την υπεράσπιση της διεθνιστικής αντιφασιστικής Μνήμης, με αφορμή την επικείμενη φετινή συμπλήρωση 41 χρόνων από τη θρασύδειλη δολοφονία στις 22 Φλεβάρη 1980 στη Ρώμη του νεολαίου κομμουνιστή αγωνιστή Βαλέριο Βερμπάνο, ζητήσαμε, λάβαμε, μεταφράσαμε και δημοσιεύουμε το ακόλουθο κείμενο του συντρόφου Marco Capoccetti Boccia, ιστορικού και συγγραφέα, του οποίου (στα ελληνικά) κυκλοφορεί το αυτοβιογραφικό διήγημα “Οδομαχίες. Αυτόνομοι χωρίς Αυτονομία” (εκδ. Red n’ Noir. Αθήνα 2019) ενώ υπό έκδοση (στα ελληνικά) βρίσκεται και το “Μην ξεχάσεις την οργή. Ιστορίες του γηπέδου, των δρόμων, των πλατειών”.

Ανάμεσα στα άλλα γραπτά του, ο σύντροφος έχει συγγράψει επίσης και την ιστορική έρευνα 380 σελίδων που κυκλοφόρησε (στα ιταλικά) το 2011 (και σε 2η εμπλουτισμένη έκδοση το 2020) με τίτλο: “Βαλέριο Βερμπάνο. Μια πληγή ακόμα ανοικτή. Πάθος και θάνατος ενός στρατευμένου κομμουνιστή” -“Valerio Verbano. Una ferita ancora aperta. Passione e morte di un militante comunista”.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, τη Δευτέρα 22 Φλεβάρη 2021 στη Ρώμη οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι του Βαλέριο τιμάνε τη Μνήμη του, στους δρόμους όπου έζησε και αντιστάθηκε, εκεί που αγωνίστηκε και έπεσε μαχόμενος, καλώντας “σε αντιφασιστική κινητοποίηση, με υπεράσπιση της συλλογικής υγείας, τηρώντας αποστάσεις αλλά όλοι και όλες μαζί…” , υπενθυμίζοντας έμπρακτα:

Το αίμα δεν είναι νερό. Η Μνήμη δεν είναι σκουπίδι.

Η μετάφραση του παρόντος κειμένου αφιερώνεται συντροφικά στους αγωνιστές Κ.Δ και Δ.Λ, οι οποίοι -εδώ και πάνω από ένα χρόνο- βρίσκονται υπό αστυνομική και δικαστική ομηρία, στο στόχαστρο της “αντι”τρομοκρατίας και της “δικαιοσύνης” του Κεφαλαίου και του Κράτους του, κατηγορούμενοι για αντιφασιστικές άμεσες δράσεις (την άνοιξη και το φθινόπωρο του 2019) ενάντια στις χρυσαυγίτικες γιάφκες στο Μενίδι και το Σταθμό Λαρίσης στην Αθήνα.

Προλεταριακή Πρωτοβουλία.

Αθήνα, 18 Φλεβάρη 2021.

42η ημέρα απεργίας πείνας και Αγώνα για Ζωή του πολιτικού κρατούμενου Δημήτρη Κουφοντίνα.

Αφίσα της Αυτονομίας που κυκλοφόρησε στη Ρώμη το Φλεβάρη του 1980, αμέσως μετά τη δολοφονία του Βαλέριο: “ΠΕΘΑΝΕ ΕΝΑΣ ΠΑΡΤΙΖΑΝΟΣ. ΑΛΛΟΙ ΕΚΑΤΟ ΘΑ ΓΕΝΝΗΘΟΥΝ. ΒΑΛΕΡΙΟ. ΕΝΑΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗΣ. Η ζωή του πρέπει να εξηγηθεί και να εξιστορηθεί. Βρίσκεται μέσα μας και μέσα στο επαναστατικό κίνημα. Όχι ένα όνομα σ’ ένα μόνο δρόμο αλλά σε όλους τους δρόμους και όλες τις πλατείες. ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΝΕ. ΔΕΝ ΑΡΚΟΥΝ 100 ΜΑΥΡΑ ΨΟΦΙΜΙΑ. ΟΙ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ”.

Βαλέριο Βερμπάνο. Μια πληγή ακόμα ανοιχτή.

του Marco Capoccetti Boccia

Στις 22 Φλεβάρη του 1980 τρεις ένοπλοι, με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά τους, εισβάλουν στο σπίτι του Βαλέριο Βερμπάνο, στη συνοικία Montesacro της Ρώμης. Ο Βαλέριο, ο οποίος δεν έχει κλείσει ακόμα τα δεκαεννιά του χρόνια, δεν είναι στο σπίτι. Οι τρεις θα δέσουν και θα φιμώσουν την Κάρλα και τον Σάρντο, τους γονείς του Βαλέριο, περιμένοντας το νεαρό να επιστρέψει.

Εκείνη την ημέρα, ο νεολαίος στρατευμένος αυτόνομος Βαλέριο θα πεθάνει, δολοφονημένος από μια σφαίρα με 38αρι διαμέτρημα. Από τότε μέχρι και σήμερα, σχετικά με αυτή τη δολοφονία δεν βρέθηκε ακόμα καμία δικαστική αλήθεια. Υπάρχει όμως η ιστορική και πολιτική αλήθεια, αυτή που ήταν πάντοτε ξεκάθαρη για τους συντρόφους και τις συντρόφισσες του Βαλέριο: τον δολοφόνησαν οι φασίστες.

Το κίνητρο -πιθανότατα- να βρίσκεται στις έρευνες γύρω από το νεοφασισμό στη Ρώμη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για το ένοπλο κομμάτι του [“Ένοπλοι Επαναστατικοί Πυρήνες” – “Nuclei Armati Rivoluzionari” (ΝΑR) και “Τρίτη Θέση” – “Terza Posizione”] και των δεσμών του με τους θεσμούς και το οργανωμένο έγκλημα, τις οποίες ο Βαλέριο κατέγραφε σε κείμενα που γίνανε γνωστά ως “φάκελος Βερμπάνο”.

Ένας φάκελος που θεωρούταν χαμένος και κατεστραμμένος, όπως τόσοι άλλοι, τόσα άλλα πειστήρια που -από αμέλεια ή συνέργεια- εξαφανίστηκαν και χάρη στα οποία -ίσως- να ήταν δυνατός ο εντοπισμός των δολοφόνων του.

Αυτός ο φάκελος, αφού πρώτα εξαφανίστηκε μυστηριωδώς μέσα στις αίθουσες του Δικαστηρίου της Ρώμης, επανεμφανίστηκε -έπειτα από 30 χρόνια- στα γραφεία της Εισαγγελίας της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας της πρωτεύουσας. Η δολοφονία του Βαλέριο Βερμπάνο αποτελεί μια από τις ωμότερες σελίδες εκείνων των χρόνων, όπου η φασιστική βία εκδηλωνόταν στο δρόμο και μέσα από τη στρατηγική των σφαγών του Κράτους.

Ο Βαλέριο αποτελεί ένα σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα και της αυτόνομης στράτευσης. Μέσα στα σύγχρονα δύσκολα χρόνια -κατά τη διάρκεια των οποίων αναγεννήθηκε ο φασισμός και ο διάχυτος ρατσισμός- η ανάγνωση της ζωής του Βαλέριο Βερμπάνο και της δουλειάς που εκείνος έκανε στο πεδίο της αντιπληροφόρησης, μπορεί και πρέπει να αποτελεί ένα βασικό βοήθημα.

Ρώμη, συνοικία Montesacro. 22 Φλεβάρη 2016: Η αντιφασιστική διαδήλωση τιμής και μνήμης κάτω από το σπίτι του και τόπο δολοφονίας του Βαλέριο.

Πράγματι, για την πόλη της Ρώμης, η μορφή του Βαλέριο Βερμπάνο υψώθηκε σε σύμβολο του στρατευμένου αντιφασισμού από το ανταγωνιστικό κίνημα σε όλες τις συνιστώσες του, και από τη στιγμή της δολοφονίας του μέχρι και σήμερα, οργανώθηκαν κάθε 22 Φλεβάρη διαδηλώσεις στη μνήμη του, στις οποίες έχουν συμμετάσχει συνολικά πολλές χιλιάδες άνθρωποι.

Αν κάποια επεισόδια φασιστικής βίας συζητήθηκαν επί μακρόν και διαμορφώθηκε μια κοινή μνήμη ή προέκυψε μια μερική δικαστική ετυμηγορία, για άλλα πάλι δεν είναι καθόλου έτσι. Η υπόθεση του Βαλέριο Βερμπάνο ανήκει -αναμφίβολα- σε αυτά τα τελευταία.

Η εμβάθυνση γύρω από τη μορφή του συγκεκριμένου συντρόφου μέσα από μια ιστορική οπτική γωνία, μας βοηθάει έτσι ώστε να ανατρέξουμε σε αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια εκείνης της συγκεκριμένης περιόδου της δεκαετίας του 1970 στη Ρώμη, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις πολιτικές δυναμικές της νεολαίας που αναπτύχθηκαν σε συγκεκριμένες συνοικίες, πχ στο βορειοανατολικό τομέα της πόλης, εκεί όπου το επίπεδο της πολιτικής σύγκρουσης ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά, ανάμεσα στο Κράτος και το Κίνημα ήταν πάρα πολύ υψηλό, και όπου ανάμεσα στο 1976 και το 1983 καταγράφηκαν εννιά δολοφονίες ακτιβιστών της αριστεράς και της δεξιάς, καθώς και οργάνων των δυνάμεων ασφαλείας και δικαστικών.

Η ζωή του Βερμπάνο διασχίζει και διασχίζεται από σημαντικά πολιτικά γεγονότα. Η δολοφονία του δεν είναι το τελευταίο. Ο βίαιος θάνατος του παραμένει μια υπόθεση ανοιχτή μέχρι και σήμερα, η οποία εντάσσεται αξιωματικά ανάμεσα στα πάρα πολλά μυστήρια της Ιταλίας, αν μη τι άλλο για τις μυστηριώδεις εξαφανίσεις των πειστηρίων του εγκλήματος, οι οποίες καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της μακράς και άκαρπης έρευνας που σύρθηκε επί μακρόν υποκριτικά από το Δικαστήριο της Ρώμης.

Πρόκειται για μια ασυνήθιστη δολοφονία, ακόμα και σχετικά με τις συνθήκες της: κρατήθηκαν όμηροι οι γονείς του μέσα στο σπίτι τους και ψάξανε το δωμάτιο του Βαλέριο. Το όνομα του Βαλέριο Βερμπάνο είναι άρρηκτα δεμένο με τη δολοφονία του -που έμεινε χωρίς ενόχους- και το φάκελο αντιφασιστικής αντιπληροφόρησης που τού είχε κατασχέσει η Αστυνομία, ο οποίος και περιείχε φωτογραφικό και πληροφοριακό υλικό, σχετικά με μέλη των κρατικών δυνάμεων ασφαλείας και της άκρας δεξιάς της Ρώμης, καθώς και των επαφών τους με τον κόσμο του οργανωμένου εγκλήματος.

Ο Βαλέριο Βερμπάνο γεννήθηκε στη Ρώμη στις 25 Φλεβάρη 1961. Το Σεπτέμβρη του 1975, ο Βαλέριο εγγράφεται στο επιστημονικό Λύκειο “Αρχιμήδης” – “Archemide”.

Πρόκειται για ένα λύκειο ήδη πολύ γνωστό, για τους πάρα πολλούς στρατευμένους αριστερούς μαθητές του, τόσο στο Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα – Partito Comunista Italiano (PCI) όσο και στην αναδυόμενη Προλεταριακή Δημοκρατία – Democrazia Proletaria (DP), αλλά και στο Κίνημα, στη Συνεχή Πάλη – Lotta Continua (LC), την Εργατική Πρωτοπορία – Avanguardia Operaia, αλλά και σ’ έναν από τους πρώτους μαθητικούς πυρήνες της Ρώμης: τον Αυτόνομο Πυρήνα Αρχιμήδη – Nucleo Autonomo Archemide, με τον οποίο ο Βαλέριο αρχίζει να σχετίζεται ήδη από τον πρώτο χρόνο της φοίτησης του στο σχολείο.

Πρόκειται για έναν από τους πρώτους μαθητικούς πυρήνες που είχαν συνδεθεί με τη ρωμαϊκή Εργατική Αυτονομία – Autonomia Operaia (AO), με παρουσία σ’ ένα λύκειο όπου -αντίθετα- ήδη από το 1968 οι μαθητικές συλλογικότητες που συνδέονταν με τις ιστορικές ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς ήταν εκείνες που κατείχαν την αριθμητική και οργανωτική πλειοψηφία.

Μέσα σε αυτή τη συνθήκη, ο Βαλέριο μαζί με άλλους συμμαθητές του συστρατεύονται για τη μετατροπή μιας μικρής ομάδας όπως αυτός ο Πυρήνας, σε μια πλατιά πολιτική και καλά οργανωμένη συλλογικότητα, η οποία θα γίνει διάσημη ως Collettivo Autonomo, ένα από τα σημαντικότερα ανάμεσα στο ευρύ μαθητικό πανόραμα της πόλης.

Η πολιτική δραστηριοποίηση του Βαλέριο Βερμπάνο, όπως και πάρα πολλών άλλων μαθητών και μαθητριών εκείνης της εποχής, δεν εκδηλώνεται μονάχα μέσα στο σχολείο αλλά και στη συνοικία όπου ζούνε, όπως και στις πλησιέστερες, όπου έξω από τις πολυάριθμες έδρες των κομμάτων της θεσμικής αριστεράς, σχηματίζονται ομάδες αγοριών και κοριτσιών από τα δεκατέσσερα και πάνω,που αρχίζουν να συναντιούνται στους δρόμους, τις πλατείες, έξω από μπαρ και σε παρκάκια. Αυτά τα σημεία συνάντησης σε ανοιχτούς χώρους θα λειτουργήσουν ως σημεία έλξης για πάρα πολλά άλλα αιτήματα της νεολαίας που αναπτύχθηκαν εκείνα τα χρόνια, τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά – πολιτισμικά, ή και ακόμα σε επίπεδο απλής διασκέδασης. Σε έναν από αυτούς τους χώρους ο Βαλέριο θα συναντηθεί με νέους και μαθητές σαν κι εκείνον, μαζί με τους οποίους θα ξεκινήσει κοινές πολιτικές διαδρομές και θα μοιραστεί χώρους κοινωνικότητας και πολιτισμικής ανάτασης.

Ο Βαλέριο Βερμπάνο είναι ένας μαθητής λυκείου που έκλεισε τα δεκαέξι στις 25 Φλεβάρη 1977, την ημέρα της μεγάλης πανεθνικής συνέλευσης του Κινήματος στο πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza.

Ο Βαλέριο συμμετέχει με τα μπούνια σε αυτό το κίνημα, αναλαμβάνει καθήκοντα στην οργάνωση των απεργιών, των συνελεύσεων, της κατάληψης στο σχολείο του, ενώ παράλληλα συμμετέχει στις πολιτικές πρωτοβουλίες που προωθεί το Κίνημα, τόσο μέσα στα πανεπιστήμια όσο και έξω, στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης. Μετά τις συνελεύσεις στο πανεπιστήμιο, συμμετέχει στις διαδηλώσεις στις 5 και τις 12 Μάρτη του 1977.

Εκείνη της 12ης Μάρτη, μνημονεύεται από τις δημοσιογραφικές και τις ιστορικές αναφορές ως η ημέρα της μεγάλης διαδήλωσης του Κινήματος στη Ρώμη, όπου επί ώρες σημειώθηκαν συγκρούσεις με την Αστυνομία και τους Καραμπινιέρους, αφού πρώτα αυτοί οι τελευταίοι είχαν δολοφονήσει -την προηγούμενη ημέρα στη Μπολόνια- τον φοιτητή Ιατρικής και στρατευμένο στη LC Φραντσέσκο Λορούσσο.

Στη Ρώμη, δυο μήνες μετά την απόπειρα δολοφονίας [με πυροβολισμούς μέσα στο πανεπιστήμιο] κατά του φοιτητή Bellachioma, πραγματοποιείται μια ακόμα -από ένα νεοφασίστα που δεν θα ταυτοποιηθεί από τις αρχές- ενάντια σ’ έναν στρατευμένο κομμουνιστή, τον Μαουρίτσιο Σ., ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά έπειτα από πυροβολισμό που δέχτηκε στις 21 Απρίλη 1977, μέσα στο αστικό λεωφορείο 37.

Μερικούς μήνες αργότερα, οι φασίστες των νεοσυσταθέντων NAR θα δολοφονήσουν στις 30 Σεπτέμβρη το στρατευμένο της LC Walter Rossi, κατά τη διάρκεια μιας δράσης αντιφασιστικής αντιπληροφόρησης. Την επόμενη ημέρα, οι φασίστες θα αποπειραθούν να εισβάλουν στο Λύκειο Archemide, όμως ο Βαλέριο και οι σύντροφοι του θα τους αποκρούσουνε, τρέποντας τους σε φυγή.

Έπειτα, το Φλεβάρη και τον Οκτώβρη του 1978, οι φασίστες θα δολοφονήσουν -με πυροβολισμούς στη μέση του δρόμου- ακόμα δυο στρατευμένους της αριστεράς, τον Roberto Scialabba και τον Ivo Zini. Ο Βαλέριο συμμετέχει στις διαδηλώσεις που ακολουθούνε μετά από τις δολοφονίες αυτών των συντρόφων, οι οποίοι ήταν νεαροί όπως κι εκείνος. Διαδηλώσεις στρατευμένου αντιφασισμού με επιθέσεις σε πάρα πολλές φασιστικές έδρες, σε όλη την πόλη της Ρώμης.

Θα είναι αυτές οι δολοφονίες γύρω από τις οποίες ο Βαλέριο Βερμπάνο θα ασχοληθεί προσωπικά, συστήνοντας μια ομάδα εργασίας και έρευνας, αποτελούμενη και από άλλους νεότατους συντρόφους του. Θα παρακολουθήσουν και θα φωτογραφίσουν τους φασίστες, θα μελετήσουν τις σχέσεις τους με τους εμπόρους ηρωίνης και τους πράκτορες των δυνάμεων ασφαλείας, φτιάχνοντας έναν ογκώδη φάκελο, ο οποίος και θα κατασχεθεί από το σπίτι του, από τους ασφαλίτες της DIGOS στις 21 Απρίλη 1979. Ο Βερμπάνο θα συλληφθεί μετά την ανεύρεση ενός πιστολιού κατά τη διάρκεια της έρευνας στο σπίτι του και θα εκτίσει εφτά μήνες προφυλάκισης. Μετά την αποφυλάκισή του, ξεκινάει και πάλι από την αρχή τη δουλειά για τον Αντιφασιστικό Φάκελο, αλλά στις 22 Φλεβάρη του 1980 θα δολοφονηθεί μέσα στο σπίτι του, από τρεις ενόπλους με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά τους.

Από τότε μέχρι και σήμερα, η Μνήμη του παραμένει ζωντανή και δυνατή μέσα στο αντιφασιστικό κίνημα της Ρώμης.

Ρώμη, συνοικία Tufello. Φλεβάρης 2021